We moeten te allen tijde aan de kant van mensenrechten staan
In opinie door Karim Boulidam op 01-07-2018 | 10:38
Afgelopen nacht heb ik geen oog dicht kunnen doen. Vandaag halverwege de middag ben ik gestopt met werken. Ik heb zowat de hele dag langs de gracht gezeten. Turend en voor me uit starend. Hoe kun je vredig slapen en je concentreren op je werk terwijl je vrienden in Marokko veroordeeld zijn tot gevangenisstraffen tot 20 jaar. Vol ongeloof zag ik op Facebook de namen voorbijkomen; 5 jaar, 10 jaar, 15 jaar, 20 jaar. Het vragen om een ziekenhuis, een fabriek en een stukje brood kan je in Marokko 20 jaar gevangenisstraf opleveren.
Vannacht, tijdens het Fajr gebed, brak ik. Ik kon het gebed gewoon niet afmaken. Terwijl ik daar kwetsbaar stond, voor de Almachtige, en dacht aan al die onderdrukten en onschuldige jongeren in de gevangenis, werd ik overmand door emotie. Mijn keel kneep zich samen en ik kon het gebed gewoon niet afmaken. Op mijn knieën, in het donker, heb ik gehuild als een klein kind. Alle emoties van de afgelopen maanden kwamen eruit. Een vloedgolf aan tranen waar ik geen controle over had. Ik voelde pure onrecht tot op het bot.
De afgelopen maanden heb ik een andere kant van Marokko gezien waardoor je rekening houdt met het ergste. Het afgelopen anderhalf jaar heb ik bijna aan een stuk door in Marokko doorgebracht, in al Hoceima. Ik heb elke grote demonstratie meegemaakt sinds het begin van de Hirak. Duizenden burgers, mannen, vrouwen en kinderen, die vreedzaam de straat opgingen voor werkgelegenheid, gezondheidszorg, onderwijs en tegen corruptie. Er werd niets kapotgemaakt, het plein werd na elke demonstratie schoongeveegd en men vermeed elke confrontatie met de veiligheidsdiensten.
7 maanden lang ging men de straat op voor brood en menselijke waardigheid. Geen enkele reactie vanuit de overheid, men deed alsof er helemaal niets aan de hand was. Ook geen aandacht vanuit de Marokkaanse staatsmedia. Bij de laatste demonstratie, op 18 mei 2017, waar ik ook bij was, reisden mensen vanuit heel Marokko af naar Al Hoceima om deze demonstratie bij te wonen. Mensen die van ver kwamen konden bij de lokale burgers in huis overnachten. Tijdens deze demonstratie stelde Nasser Zafzafi de mensen de vraag: “Zijn jullie voor separatisme?” waarop de demonstranten luid ‘nee’ scandeerden. Dit als antwoord op de valse beschuldiging vanuit de overheid dat de demonstranten separatisten zijn om het volk tegen elkaar op te zetten en verdeeldheid te zaaien. Volgens informatie die later naar buiten kwam, en de gigantische in grote getallen aanwezige ordetroepen en veiligheidsdiensten in en rondom Al Hoceima, wilde het regime tijdens deze demonstratie overgaan tot arrestaties, maar omdat er zoveel massa aanwezig was, waaronder heel veel vrouwen en kinderen, deed het regime een stapje terug.
In de dagen die daarop volgden vertelde Nasser Zafzafi in een FB livestream dat ze deze komende maand(Ramadan) niet meer zullen demonstreren tot 20 juli, op die dag stond er een grote demonstratie gepland. Ook liet hij een dik dossier zien met namen van corrupte ambtenaren en regeringsverantwoordelijken. Dat dossier heeft Nasser via-via in handen gekregen. Hij zou elke dag de praktijken van deze ambtenaren blootstellen. Er keken meer dan 30.000 mensen live mee tijdens deze stream. Het kan niet anders zijn dan dat dit dossier vanuit hogere hand is doorgespeeld aan Nasser Zafzafi. Dit laat ook zien dat steeds meer mensen hem begonnen te vertrouwen.
Wanneer de staat merkt dat de protesten gegroeid zijn en zelfs landelijke solidariteit krijgen, wordt het te heet onder hun voeten. Nu de demonstraties tijdelijk gestopt zijn, Nasser Zafzafi, een voor het regime, pijnlijk dossier in handen heeft en de zomervakantie voor de deur stond, moest het regime snel een plan bedenken om de demonstranten uit de tent te lokken en op te kunnen pakken. Via het Ministerie van Religieuze Zaken wordt er een preek opgesteld en enkel naar de moskeeën in Al Hoceima gestuurd. In andere moskeeën ging de preek gewoon over de Ramadan. In die preek werden de demonstranten bijna tot ongelovigen verklaard en werden zware verdachtmakingen geuit aan het adres van de protestleiders. Nasser Zafzafi reageert hierop door na de preek de imam van de moskee aan te spreken op zijn verantwoordelijkheid om het huis van God niet voor politieke doeleinden te misbruiken en hij het woord van God dient te verkondigen en niet dat van het regime. De protestleiders worden vervolgens als staatsgevaarlijke terroristen bestempeld die de staatsveiligheid in gevaar brengen en worden gearresteerd. Alles werd uit de kast getrokken om hen te criminaliseren en het volk tegen hen op te zetten. Separatisme, geldstromen uit Iran, banden met polisario etc. Alles om maar het staatsingrijpen te legitimeren. Elk falend regime dat niet de verantwoordelijkheid voor haar volk wil, of kan nemen, probeert de mensenrechtenkwestie van een beweging voor sociale rechten uit te laten draaien op een veiligheidskwestie en daarmee andere regio’s te intimideren om vooral niet voor je rechten op te komen.
Inmiddels zijn er honderden jongeren gearresteerd, waaronder ook minderjarigen. Een groot deel is al veroordeeld en gisteren zijn dus de ‘kopstukken’, die in Casablanca vastzitten, veroordeeld. Waaronder Nasser Zafzafi die tot 20 jaar is veroordeeld en nu al meer dan een jaar in een isoleercel zit.
Het afgelopen anderhalf jaar heb ik kennis gemaakt met het verdorven Marokkaanse systeem. Ik heb gezien hoe willekeurige deuren van huizen werden ingetrapt, hoe winkelpanden werden vernield door de ordetroepen, hoe ondernemers werden bestolen van hun producten. Ik heb gezien hoe hordes ordetroepen leuzen scandeerden als “Spaanse bastaardkinderen”, “We komen kennismaken met onze kinderen(refererend naar de verkrachtingen door het leger in 58/59)”, “awbach”. Ik heb gezien hoe deze ordetroepen telefoons afpakten van burgers om deze in eigen zak te steken, ik heb gezien hoe (minderjarige) jongeren werden bedreigd en geïntimideerd, ik heb gezien hoe willekeurige burgers zich moesten melden op het bureau en moesten kiezen tussen een ‘contract’ ondertekenen waarin zij afstand nemen van Hirak of de gevangenis. Ik heb gezien hoe taxichauffeurs hun vergunning moesten inleveren omdat ze pro Hirak zijn, ik heb gezien hoe winkeliers werden gedwongen om een verklaring te ondertekenen waarin staat dat de Hirak heeft gezorgd voor de lokale economische crisis in de streek, ik heb gezien hoe jongeren die een pro Hirak status plaatsen op Facebook veroordeeld werden tot lange gevangenisstraffen.
Ik ben meerdere keren aanwezig geweest in de rechtbank om verschillende rechtszittingen bij te wonen. Kun je je voorstellen dat je veroordeeld wordt voor iets wat je niet hebt gedaan? Geen enkel bewijs en ook al kun je je onschuld bewijzen dan ga je alsnog jaren van je leven in de gevangenis doorbrengen. Zo is er een geval waarbij een jongen beschuldigd werd van het gooien met stenen in Imzouren terwijl hij op dat moment college aan het volgen was in Tetouan. In het strafdossier van een andere jongen stond dat het verhoor in het bijzijn van zijn vader heeft plaatsgevonden terwijl zijn vader al jaren is overleden. Een andere jongen werd gearresteerd in Al Hoceima op zijn brommer, hier is zelfs een video van, maar in zijn dossier stond dat hij op heterdaad is opgepakt in Imzouren toen hij stenen aan het gooien was. Mensen worden veroordeeld aan de hand van kant en klare gefabriceerde dossiers. Hoe onrechtvaardig kun je als land zijn jegens je burgers.
Mijn goede vriend, Hicham Attouti, met wie ik dagelijks was en die ook bij mij sliep gedurende mijn verblijf in Al Hoceima, werd van de ene op de andere dag in mijn bijzijn van straat geplukt en afgevoerd. Hij werd beschuldigd van het opruien van minderjarigen in het dorpje Boukidaan en hen motiveerde om de veiligheidstroepen met stenen te bekogelen. Hij zou dit doen door de jongeren te belonen met gebakjes die hij voor zijn werk in zijn koeriersbusje heeft liggen. Hicham is sinds de arrestatie van Nasser Zafzafi vorig jaar gestopt met werken en heeft sinds die dag nooit meer gewerkt als koerier. Ook was hij in die periode met mij kleding en voedselpakketten aan het uitdelen in de Atlas en was dus ook nooit in Boukidaan. Ook heb ik in Boukidaan gevraagd naar de namen van deze jongeren die dat zogenaamd verklaard hebben, maar zoals verwacht bestaan die jongeren niet. Hicham werd veroordeeld.
In de avond, nadat Hicham is opgepakt, liep ik naar een kiosk om wat boodschappen te doen. Ik was alleen en het was stil op straat. Ik merkte dat ik werd gevolgd door een wit busje en voor ik het wist werd ik omsingeld door 5 agenten in burger. Ik werd gefouilleerd, mijn telefoon werd afgepakt en ik werd onderworpen aan een verhoor. Ik werd uitgescholden, mijn ouders werden uitgescholden en ik werd zwaar geïntimideerd. ‘Sir tkowad’ is het laatste wat ze zeiden en reden weer weg.
Ik begreep ineens de jongeren met hun diepgewortelde haat. Ik dacht op dat moment als ik van mijn Marokkaanse identiteit af kan komen, dan doe ik dat meteen. Een land dat zo met haar onderdanen omgaat is niet mijn land. Daar wil ik niks mee te maken hebben. Ik besloot terug te gaan naar Nederland om mezelf te beschermen, want wat ik het afgelopen anderhalf jaar van dichtbij heb gezien, heeft heel veel met me gedaan als persoon. Het heeft me persoonlijk heel erg veranderd. Ik eindigde zowat in een traumatische depressie en al die opgekropte emoties reageerde ik af op de mensen om me heen. Maar toch wilde ik niet een persoon zijn die gevoed werd door haat. Ratio moet het altijd winnen van emotie. Ik begon mezelf te verliezen, was enorm afgevallen en sliep slecht. Ik besloot me te richten op mijn persoonlijke gemoedsrust, gezondheid, werk en sport. Verwerken noemen ze dat.. Maar bij het horen van de straffen gisteren, werden al die wonden weer opengehaald.
Ik heb vele vrienden zien verdwijnen. Een groot deel is opgepakt, een deel is ondergedoken en een ander deel is gevlucht naar Europa. Al dit onrecht van dichtbij meemaken doet iets met je. Dergelijke ervaringen nestelen zich diep in je en hebben gemaakt dat ik anders naar het land ben gaan kijken. Nooit gedacht dat ik zo een afkeer kon ontwikkelen jegens het land waar ik zo erg van hield. Het land waar ik notabene voorgoed naartoe wilde verhuizen. Als ik mij al zo voel, hoe moeten al die jongeren in de gevangenis zich voelen? Hoe moeten al die ouders zich voelen? Hoe moeten al die uit elkaar gerukte gezinnen zich voelen? Hoe kunnen deze mensen nog van hun land houden. En de jonge kinderen die dit allemaal meekrijgen en meemaken, hoe zullen zij opgroeien? Mensen vluchten vandaag de dag nog steeds naar Europa voor menswaardigheid en een stuk brood net zoals 60 jaar geleden.
Als er een ding is waar Marokko goed in is, dan is dat window-dressing. Voor de buitenwereld presenteert het land zich goed. Maar als je door de ogen van de doorsnee burger naar het land kijkt en daar een poos gaat leven, besef je ineens hoe verdorven en dictatoriaal die wereld is aan de binnenkant. Er is geen overheid. Tenminste, niet voor de gewone burger. Het opsluiten van burgers, het monddood maken van journalisten en het aanmoedigen van emigratie is een eigenschap van een falende staat. Het laat zien dat het land niet in staat is of geen zin heeft om voor haar burgers te zorgen. Er is geld voor allerlei glansprojecten, maar geld voor basisvoorzieningen, dat is er niet. De bereidheid om te investeren in de bevolking is er ook niet. Ondertussen leeft de elite in rijkdom en deelt dit niet met de burgers. Hoe hebberig kun je zijn? Het vertrouwen op brute kracht heeft alle landen in de regio naar de knoppen geholpen, want een land dat vreedzame demonstraties met brute kracht onderdrukt, biedt ruimte voor agressief verzet. Ik weet niet hoor, maar volg een paar dagen een aantal Marokkaanse Facebookpagina’s en je ziet in wat voor ellende het land dagelijks verkeert i.t.t. het paradijs dat voorgeschoteld wordt. Dat gaat gewoon een keer uit de hand lopen. En dan is het te laat..
Wat ik jammer vind is de verdeeldheid onder de Marokkanen hier in Europa. We moeten te allen tijde aan de kant van mensenrechten staan wanneer deze geschonden worden en niet alleen wanneer het ons uitkomt. We zijn altijd fel als het om andere landen gaat, altijd fel als wij ons hier in Nederland te kort gedaan voelen, maar wanneer het om Marokko gaat zijn we angstvallig stil en maken we onszelf schuldig aan selectieve verontwaardiging en de dubbele maat. Dan kijken we wel de andere kant op. Ik heb zelfs mensen voorbij zien komen die marteling goedpraten, maar hier in Nederland wel betogen tegen politiegeweld.
Ik heb zoveel nare reacties gelezen, discriminerende berichten ontvangen, over en weer racistisch gescheld. Ik heb gezien hoe Marokkanen onderling elkaar in de haren vlogen. Op deze manier gaat het maar één kant op en dan verliezen we al die vrijheden waar vele voorouders voor hebben moeten vechten. Dit is geen onderlinge stammenstrijd, maar een strijd tegen onrecht en voor verbetering van het land waar we van zeggen te houden. We zijn een gefragmenteerd volk, er bestaat niet zoiets als een warme eenheid rond het Marokkaan-zijn en het opkomen voor de mensen die zo erg veel op ons lijken..
Dat doet pijn.
“Ik groet jullie vanuit mijn donkere cel. Ik hoop dat in mijn gevangenschap jullie vrijheid zit, in mijn dood jullie leven en in mijn nederlaag jullie overwinning.."
- Nasser Zafzafi
#Free_All
Dit stuk verscheen eerder op de facebookpagina van Karim Boulidam en is in overleg met hem ook op Republiek Allochtonië geplaatst
Wilt u dat Republiek Allochtonië blijft bestaan? Waardeert u ons vrijwilligerswerk? We kunnen uw steun goed gebruiken. U kunt Republiek Allochtonië steunen en een klein (of groot) bedrag doneren (nu ook via I-deal)
Neem een abonnement op onze dagelijkse nieuwsbrief: Subscribe to Republiek Allochtonië by Email
Meer over hirak, mensenrechten.
