Waarom een afrekencultuur op social media geen gezonde ontwikkeling is
In opinie door Gert Jan Geling op 12-09-2015 | 21:18
Tekst: Gert Jan Geling
De lokale politieke partij LEF Nisserwaard maakte vandaag bekend dat het haar raadslid Mia Sliwinsky uit de partij had gezet, naar aanleiding van uitspraken die mevrouw Sliwinsky had gedaan op social media. Op Twitter had zij als reactie op de bouwkraan die op de grote moskee van Mekka viel ‘Karma is een Bitch’ geroepen. Deze uitspraak werd vervolgens als ‘print screen’ rondgestuurd over social media en een storm van woede stak op. Terecht, want de uitspraken van mevrouw Sliwinsky zijn verwerpelijk en vallen niet goed te praten. Alleen moeten we onszelf, op het moment dat we foute uitspraken veroordelen, ook afvragen in hoeverre een afrekencultuur op social media die we op dit moment zien ontstaan wenselijk is, en de oorzaken die ten grondslag liggen aan opvattingen zoals die van mevrouw Sliwinsky op effectieve wijze zullen bestrijden.
Waar mensen zijn, worden fouten gemaakt. Soms grote fouten. Soms fouten die eigenlijk onvergeeflijk zijn. Maar toch hanteren we in onze huidige maatschappij het principe dat wie fouten maakt recht heeft op een tweede kans wanneer deze persoon zijn of haar fout heeft ingezien, oprecht berouw heeft getoond en beterschap heeft beloofd. Op dat moment wordt de fout van deze persoon als het ware vergeven wen kijken we vooruit, en niet naar wat er in het verleden is gebeurd. Mensen maken fouten. En mensen moeten leren van hun fouten. In een gezonde samenleving is er plek om van deze fouten te leren. In een ongezonde samenleving krijg je die kans niet en kun je op een fout afgerekend worden en van de ene op de andere dag alles verliezen wat je in je leven hebt opgebouwd.
De uitspraken van mevrouw Sliwinsky zijn verwerpelijk, en het is een goede zaak dat zij hierop aangesproken wordt en ter verantwoording wordt geroepen. Het had haar gesierd wanneer ze openlijk haar fout had toegegeven, spijt had betuigd en als raadslid en docent zich had ingespannen om discriminatie en moslimhaat in onze samenleving uit te bannen. Maar de publieke lynchpartij die op social media ontstond naar aanleiding van haar uitspraken, waarbij er complete pagina’s zijn opgericht die mevrouw Sliwinsky’s werkgever ertoe oproepen haar te ontslaan, is eveneens iets bijzonder onwenselijks en onverkwikkelijks. De afrekencultuur n.a.v. tweets of uitspraken op facebook die nu aan het ontstaan is zal onze samenleving absoluut geen gezonde maken, eerder een hele ongezonde waar social media vooral een instrument zijn om mensen aan de schandpaal te nagelen; trial by social media, found guilty by the public. Een dergelijke ontwikkeling is geen ontwikkeling die we moeten willen, noch eentje waaraan we mee moeten willen doen.
Toen afgelopen jaar de Haagse ambtenaar van het Ministerie van Veiligheid en Justitie Yasmina Haifi publiekelijk werd gelynched vanwege haar uitspraak dat de zionisten achter IS zaten vond eenzelfe gebeurtenis plaats. Een persoon doet foute uitspraken op social media, wordt door diezelfde social media hierop aangesproken raakt vervolgens datgene kwijt waar zij een heel leven voor heeft gewerkt. Vanwege een foute uitspraak. Ook hier waren social media aanklager en rechter tegelijk.
Een ander voorbeeld waren racistische uitlatingen op facebook n.a.v. een groepsfoto van het Nederlands elftal. De daders riepen allerlei nare dingen over de gekleurde spelers op deze foto. De ophef op social media die hierover ontstond leidde uiteindelijk tot Kamervragen, en tot vervolging door het Openbaar Ministerie van diegene die een foute uitspraak onder een foto op facebook hadden gedaan.
Ook naar aanleiding van juichende uitlatingen op facebook als reactie op de aanslag op Charlie Hebdo werden er op social media ‘print screens’ rondgestuurd van mensen die op foute wijze op deze gebeurtenis gereageerd hadden. Ook deze mensen werden publiekelijk aan de schandpaal genageld, en afgerekend op een uitspraak die ze hadden gedaan.
Dergelijke publieke lynchpartijen op social media zijn een middel, geen doel op zich. Ze zijn een instrument voor mensen om op deze manier foute uitlatingen of fout gedrag aan te pakken, en de verantwoordelijken hiervoor te bestraffen. Racisme, discriminatie, moslimhaat en Jodenhaat hoopt men zo te bestrijden en uit te bannen. De vraag is alleen of dat gaat werken. Het is waarschijnlijker dat er eerder bovengronds een cultuur van politieke correctheid zal ontstaan, waarbij openlijk racistische uitlatingen hard aangepakt zullen worden. Maar daarmee zal racisme niet verdwijnen. Integendeel, het zal juist ondergronds gaan, daar waar het niet zichtbaar is, en dus ook niet geconstateerd, aangepakt, en bediscussieerd kan worden.
Trial by social media is daarom niet alleen onwenselijk, vanwege het feit dat mensen die fouten maken geen kans krijgen om deze te herstellen en zichzelf te verbeteren, maar werkt ook averechts. Het zal de denkbeelden die ten grondslag liggen aan foute uitspraken niet doen verdwijnen. Het zal er alleen van zorgen dat deze ondergronds zullen gaan en daar zullen blijven sluimeren totdat het moment komt dat ze in een grote uitbarsting er weer uitkomen. Het is goed dat we op social media foute uitlatingen bediscussiëren, en de verantwoordelijken hierop aanspreken. Maar in de huidige manier waarop dat gebeurt schieten we het doel voorbij. Het zou een goede zaak zijn als we dit in zouden zien en ernaar zouden streven om op andere, meer effectieve wijze, foute uitspraken aan de kaak te stellen en de denkbeelden die eraan ten grondslag liggen te bestrijden.
Gert Jan Geling studeerde onder andere Internationale Betrekkingen en Arabisch. Hij publiceert o.a. op nieuwwij, joop.nl en The Post Online. Dit is zijn tweede stuk op Republiek Allochtonië. Het vorige lees je hier.
Zie ook:
Yasmina Haifi: ik ben klaar met de leugens en stigma's over mij
SMN vraagt Rutte VVD-Statenlid tot de orde te roepen
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons werk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over afrekencultuur, discriminatie, gert jan geling, moslimhaat, sociale media.
Reacties
John Dubbelboer - 15/09/2015 08:14
Natuurlijk, de openingszet is dat Sliwinski iets verkeerds heeft gedaan. En vervolgens komt het volstrekt ongeloofwaardige managementachtige beeld naar voren dat het niet "effectief" zou zijn om zo georchestreerd je woede te uiten. Racisme en moslimhaat gaan ondergronds en zijn dan ongrijpbaar geworden.
Moslims van Nederland: geloof dit niet!
Trek je niets van een oproep om op internet je religieuze woede te matigen. Trek je ook niets aan van een sluw verpakte boodschap die op hetzelfde neerkomt.
Niet internet rekent af maar de wereld op de begane grond.
Het was niet de afrekencultuur op internet die de arme Haifi op non-actief heeft gezet maar de Leidse corpsbal Opstelten wiens hele carriere was gebaaeerd op het roepen van "basta".
Het is niet de afrekencultuur op internet die Sliwinski uit de fractie heeft gezet maar de fractie zelf waar minkukels de snelste weg naar een Goed Gevoel hebben weten te vinden.
Internet is neutraal en zelfsturend. Wat op het eerste gezicht een indrukwekkende volkswoede lijkt, blijkt georchestreerd en verwatert direct. Maar dat is geen reden om je ergernis en woede niet te uiten!
Elk argument op internet is welkom. Misschien is jouw argument wel dat gouden inzicht. Dit geweldloos woeden van argumenten op internet, dit noemen we als moderne hippies, het goede Karma.
En hoe noemen we het schorsen en ontslaan van mensen als reactie op een miskleun die ze op internet zouden hebben gezet?
Juist! Dat noemen we het slechte Karma en we hopen vurig dat deze bitch weet wat haar te doen staat.
