Terugkijken: Abel Herzberglezing Khadija Arib
In opinie door Ewoud Butter op 20-09-2017 | 20:45
Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib hield 17 september de 28e Abel Herzberglezing. In haar lezing ging ze in op de vraag hoe in de Nederlandse samenleving een migrantenzuil is ontstaan. En ook hoe we in Nederland zorgvuldig kunnen omgaan met de waarden van het huidige democratische stelsel.
De rode draad van Aribs lezing bestond uit haar persoonlijke ervaringen als migrant en haar inzichten vanuit haar dagelijkse praktijk als Kamervoorzitter.
Ze concludeerde onder andere:
En dat is waar we nu staan.
Groepen die tegenover elkaar staan. Er wordt niet gekeken naar wat we gemeenschappelijk hebben,naar wat ons bindt.
Nee: “dit zijn míjn waarden, en ik eis dat daar rekening mee wordt gehouden!”
Dat brengt nieuwe vraagstukken en dilemma’s met zich mee. Hoe ga je om met opvattingen als “wij zijn hier geboren en getogen, maar we willen geen deel uitmaken van deze samenleving?”
Hoe ga je om met een groep die een beroep doet op democratie, zonder in die democratie te geloven? Die de rechtstaat misbruikt om zichzelf te manifesteren, maar die rechtstaat liever afschaft om andersdenkenden uit te schakelen? Niet alleen de politiek, maar ook onderwijzers en artsen staan voor dit soort dilemma’s.
We moeten ernaartoe dat we iedereen meekrijgen in het omarmen van de universele en tijdloze waarden, die horen bij een democratische samenleving. Vrijheid van meningsuiting, gelijkheid, bescherming van minderheden, respect voor andersdenkenden.Dat zijn waarden die wij moeten verdedigen. Daar mogen wij niet op inleveren. Onlangs sprak ik met docenten van een gemengde school over de vraag of ze wel of geen gebedsruimte in hun school zouden toestaan. Ze zeiden het te overwegen, omdat ze anders leerlingen met een islamitische achtergrond zouden kwijtraken. Ik probeerde hen uit te leggen dat het toestaan van gebedsruimtes voor kinderen uit de orthodoxere gezinnen ook een negatieve mening legitimeert over kinderen die níet bidden.
Het zijn keuzes waar we waakzaam voor moeten zijn, omdat ze het risico in zich hebben om verworven rechten waar eeuwenlang voor is gestreden – zoals in dit geval gelijkheid en emancipatie – onderuit te halen.
Als Kamerlid, en later als Voorzitter van de Tweede Kamer, ben ik steeds meer gaan zien en ervaren hoe belangrijk onze democratie is. Ik kom zelf uit een dictatuur. Als kind heb ik het bewind van Koning Hassan II meegemaakt. Een tijd waarin iedereen die kritiek leverde werd opgepakt en gemarteld. Soms ook verdween.
Ik weet hoe belangrijk het is om met elkaar in gesprek te blijven en het debat aan te gaan, vanuit verschillende, soms radicale standpunten over een probleem. Met als doel om uiteindelijk tot overeenstemming te komen. Maar niet ten koste van alles.
Op onze waarden mogen we geen concessies doen. Het is essentieel dat we zorgvuldig omgaan met onze democratie en de waarden
die daarbij horen. Dat we ze uitdragen en vooral verdedigen.Democratie betekent voor mij dat iedere burger invloed kan uitoefenen, met gelijke rechten voor iedereen. Niet alleen de stem van de meerderheid geldt; het gaat óók om bescherming van minderheden en respect voor de ander, en zijn anders-zijn.
Mensen hebben het recht om te geloven wat ze willen geloven en mogen hun identiteit beleven zoals ze die willen beleven. We mogen het niet aan anderen opleggen, of van anderen verwachten dat ze zich confirmeren aan ons geloof of onze identiteit.Het gaat mij dus niet alleen om de democratische rechten – bijvoorbeeld dat je eens in de vier jaar mag stemmen, wat een groot goed is – maar vooral ook om het respecteren en verdedigen van de bijhorende waarden. En dan is het belangrijk dat iederéén, dus álle groepen in onze samenleving die waarden onderschrijven. Dat iederéén betrokken is bij die waarden en ze internaliseert.
Cultureel centrum De Rode Hoed en dagblad Trouw organiseren de Abel Herzberglezing sinds 1990 ter nagedachtenis van advocaat, procureur, toneel- en (kroniek)schrijver en essayist Abel Herzberg (Amsterdam, 1893-1989).
De gehele lezing van Arib is hier terug te lezen. In Trouw stond een samenvatting. Hieronder de video-opname.
Meer over Khadija Arib op Republiek Allochtonië hier
Foto: Ewoud Butter
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons werk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over abel herzberg, khadija arib.
