Salaam-Shalom: indrukwekkend gedeelde urgentie voor solidariteit
In opinie door Roemer van Oordt op 21-01-2015 | 22:22
Door: Roemer van Oordt
De Solidarity Night van de vriendschapskring Salaam-Shalom bracht gisteravond honderden mensen bijeen in de bibliotheek van het prachtige café Belcampo in de Kinkerbuurt. Niet alleen om stil te staan bij de terreurdaden in Parijs en de slachtoffers te herdenken, maar vooral ook om een krachtig signaal van solidariteit tussen Amsterdamse moslims en joden (en flink wat andere genodigden) af te geven.
En dat lukte. Het werd een mooie, strijdbare en tegelijkertijd liefdevolle avond. Speeches, gedichten, statements en muziek boden gezamenlijk een oprecht en overtuigend tegendiscours, als reactie op de giftige en gewelddadige boodschap die op meerdere plekken in de wereld uit naam van de islam wordt verkondigd en uitgevoerd.
De hoge opkomst gaf mede-initiatiefnemer rabbijn Lody van de Kamp aanleiding om droogjes op te merken dat de avond ‘blijkbaar in een behoefte voorzag’. Hij hoopt op navolging in andere Europese steden. Het was zelfs zo druk dat Karima Belhaj, drijvende kracht achter de organisatie van de solidariteitsbijeenkomst, tegen bezoekers en pers kwijt moest dat ‘om brandtechnische redenen nogal wat mensen geweigerd móésten worden’.
Zelf was ik er zonder al te hoge verwachtingen naar toe gegaan, en ik was niet de enige. Burgemeester Van der Laan refereerde in zijn speech tussen neus en lippen door terecht aan eerdere bijeenkomsten van Amsterdamse netwerken waar moslims en joden elkaar bij wijze van spreken ‘de tent uitvochten’.
Ook had ik mijn twijfels over het draagvlak voor de avond. Het wordt zoals bekend door veel joden Lody van de Kamp niet in dank afgenomen dat hij intensieve contacten onderhoudt met moslims. En veel moslims worden op hun beurt moe van het steeds weer opgelegde ‘gebod’ op afstand nemen en distantiëren. Bovendien was er al een hoop gezegd en georganiseerd, zeker via de sociale media.
Niet alleen symbolisch
En ja, er was een hoop (functionele) symboliek: tijdens een minuut stilte hand in hand het vredesteken maken; een skypeverbinding met een dankbare rabbijn en moskeebestuurder uit Parijs; bruggenbouwende liedjes van een joods koor, een indrukwekkend gedicht met de liefde als leidraad, een ontwapenende 14-jarige Zouhayla (let op: potentiële Voice of Holland!) die het als ‘moslimse Amsterdammer’ prachtig vond joden en moslims gebroederlijk in een zaal te zien en een innige omarming van imam Marzouk Oulad Abdellah van moskee Al Kabir met rabbijn Menno ten Brink van de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam, waarbij de laatste aangaf: ‘het enige goede wat uit het extremistische geweld is voortgekomen, is dat wij hier naast elkaar staan’.
Maar die symboliek was meer dan functioneel. Op één of andere manier oversteeg de avond zichzelf, ongetwijfeld onder invoed van de nijpende, doorleefde en gedeelde urgentie om een statement te maken tegen alles en iedereen die op welke manier dan ook mensen en bevolkingsgroepen tegen elkaar proberen uit te spelen. Die urgentie gaf voeding aan uitspraken als: ‘Hoe verdeeld we ook zijn, we zijn allemaal in de eerste plaats Amsterdammer en dat bindt ons’ (van der Laan) en ‘we weigeren elkaar te zien als vijand, wíj zijn in de meerderheid en terrorisme zal nooit winnen (Asscher)’.
Daar bleef het niet bij. Lodewijk Asscher ontvouwde - niet van papier maar uit het hoofd en het hart - een onderscheidend verhaal, waarin hij cruciale pijnpunten niet schuwde. Hij benoemde het gebrek aan weerbaarheid van veel Amsterdamse jongeren tegen ‘de haat van de kinderlokkers van de Jihad’ en refereerde daarbij aan de dood van de 17-jarige Amsterdamse Syrië-ganger Aschraf. Extra pijnlijk omdat de overheid in deze zaak zeker niet op voorhand volledig vrijuit gaat. De plicht om jongeren weerbaar te maken, zo zei minister Asscher, is de verantwoordelijkheid van ons allemaal.
Tegelijkertijd overtuigde Asscher in zijn rol als bezorgde én strijdbare minister, die - binnen de kaders van de democratische rechtsstaat - op de bres zal blijven springen voor zowel de veiligheid als de vrijheden van meningsuiting, geloof, organisatie en onderwijs van iedere burger. En dat kwam bij iedereen zicht- en hoorbaar binnen.
Solidair tegen haat
Lody van de Kamp is - in de traditie van Job Cohen - al lang bezig met theedrinken. Hij staat open voor werkbare alternatieven, maar ziet er nog weinig. Ook in de hete Gaza-zomer was de vriendenkring Salaam-Shalom al actief. De initiatiefnemers onderstrepen dat de gebeurtenissen in Parijs moslims en joden nog kwetsbaarder maken voor haat, en synagogen, moskeeën en andere religieuze insitities voor agressie. Dat noodzaakt hen, zoals ze zeggen, tot solidariteit.
Initiatieven als Salaam-Shalom en het Veiligheidspact tegen discriminatie zijn de zuurstof voor die solidariteit. Zij laten zien dat voor joden en moslims, al dan niet in samenwerking met anderen, gruwelijke ontwikkelingen in het Midden-Oosten en patstellingen in opvattingen over het Palestijns-Israëlisch conflict geen onoverkomenlijke barrières hoeven te vormen om samen te strijden tegen joden- en moslimhaat, solidair te zijn en elkaar(s instituties) te beschermen.
Mede-initiatiefnemer van Salaam-Shalom Fatima Elatik liet daarover los dat volgens haar de situatie in Nederland helemaal niet zo gepolariseerd is en dat we meer delen dan dat ons splijt. Hoe het ook zij; de Solidarity Night bevestigde dat beeld. Dus daarvoor: hartelijk dank/sukran besef/toda raba
Roemer van Oordt is redacteur van Republiek Allochtonië
Meer over Charlie Hebdo: hier
Meer over Salaam-Shalom: hier
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over asscher, fatima elatik, joden, karima belhaj, lody van de kamp, moslims, parijs, roemer van oordt, salaam-shalom, solidariteit, terreuraanslagen, van der laan, veiligheidspact.
