Racisme vermomd in sluiers als ‘het integratiedebat’ en ‘de vrijheid van meningsuiting’
In opinie door Nourdin el Ouali op 23-10-2014 | 11:54
Tekst: Nourdin el Ouali
Racisme in Nederland? Het EVRM-rapport was er vorig jaar duidelijk over. Het rapport noemt het politieke klimaat in Nederland ronduit racistisch. Ook zou er veel te weinig tegen discriminatie in de samenleving worden gedaan. Lachend werd het rapport van links tot rechts weggewuifd. Of men was er verdomd stil over. Vicepremier Asscher, tevens minister voor integratie, vond het rapport maar ‘overdreven’, kritiek op migratie zou door de raad worden verward met vreemdelingenhaat en als er sprake is van discriminatie moeten we daar tegen optreden… Ja toch?
Bestaat racisme (nog) wel in Nederland? Menig debat over racisme vervalt in een welles-nietes. Of het gaat over de verschijningsvormen van het hedendaags racisme en de definities, terminologie die daar dan het beste bij zou passen. Politici wassen hun handen in onschuld door het probleem te reduceren of bagatelliseren tot een fenomeen als Wilders. En als racisme dan eenmaal is erkend, wat doe je eraan? Racisme, ofwel discriminatie, moeten we natuurlijk aanpakken, maar ja: bewijs het maar. Het blijft toch vaak bij een ervaring van het slachtoffer. Was het wel zo bedoeld? Had de afwijzing nu wel echt te maken met iemands huidskleur of hoofddoek? En waarom niet gewoon vanwege iemands kwaliteiten, houding, uitstraling en nou eenmaal niet past bij de functie of in het team?
Als je het mij vraagt, is racisme alive and kicking. Racisme produceerde in de afgelopen eeuwen enorme ongelijkwaardigheid op onder meer sociaal-economisch en politiek vlak. En dat doet het nog steeds. Vermomd borduurt racisme voort op in het verleden behaalde resultaten. Subtieler, minder expliciet, minder bewust, minder zichtbaar en minder bedoeld. Moeilijker te vatten dan het meer klassieke racisme van de zwarte slaaf en de witte meester, de aparte kraantjes, aparte plekjes voor en achter in de bus of de ongelijke toegang tot het stem- en kiesrecht. Misschien wel juist daarom des te hardnekkig. Begrippen als ‘culturisme’, ‘xenofobie’ of ‘etnocentrisme’ lijken het hedendaags racisme vaak beter te duiden. In welke vorm dan ook, met welke duiding dan ook, dat vervloekte superioriteitsgevoel vanwege huidskleur, culturele achtergrond of geloof, daar gaat het om.
Vermomd in frames als ‘het integratiedebat’ houden we racistische assimilatieprocessen, uitsluitingsmechanismen en onderdrukking draaiende. Mechanismen waarin (een ieder uit) de ondergeschikte (cultuur) zich leert te schikken aan (degenen uit) de dominante (cultuur). Culturele en religieuze diversiteit worden niet gewaardeerd, in tegendeel: geproblematiseerd. We legitimeren allerlei negatieve stereotyperingen en xenofobie, onder het mom van ‘problemen benoemen’ en ‘vrijheid van meningsuiting’.
Bewust dan wel onbewust doen alle gevestigde politieke partijen eraan mee. Ik blijf herhalen hoe bizar het is dat politici, van links tot rechts, moslims die OK zijn ‘gematigd’ noemen. Hiermee essentialiseren alle politieke partijen, bewust dan wel onbewust, de islam en moslims als iets gewelddadigs en angstaanjagends. Hoe bizar is het dat de politieke partijen in de Tweede Kamer een Marokkanendebat voeren. Ik zie burgemeesters met trots vertellen over de ‘succesvolle’ inzet van de Antillianenaanpak en Marokkanenaanpak in hun stad, ook in Rotterdam.
Toen eerder dit jaar de rechter de discriminerende aanpak van bijstandsfraude in Rotterdam veroordeelde, stak een ruime meerderheid in de raad haar kop in het zand en wilde hiertegen in hoger beroep en het beleid doorzetten. Het zijn slechts enkele voorbeelden van hoe het racisme vermomd en verdomd doorettert in de samenleving. Pas zodra een gevatte opiniemaker de parallel trekt naar antisemitisme door in het politieke debat woorden als ‘Marokkanen’, ‘Antilianen’, ‘Polen’ of ‘moslims’ te vervangen voor ‘joden’, pas dan lijkt men even te beseffen hoe bizar het ‘integratiedebat’ zich heeft doorontwikkeld. Probeer het eens: ‘gematigde joden’, ‘de jodenaanpak’, ‘het jodendebat’.
De nieuwe generatie Rotterdammers stemt mij hoopvol. Wijzelf zijn misschien wel de beste remedie tegen racisme. We staan hier nog veel te weinig bij stil, terwijl wij er eigenlijk allemaal in geloven: jij en ik, hoe verschillend we ook lijken, wij allemaal, zijn uiteindelijk familie van elkaar. Al onze levensbeschouwingen zijn gestoeld op de overtuiging dat wij allemaal voortkomen uit, en ons leven te danken hebben aan, dezelfde gemeenschappelijke voorouders. Verspreid over de wereld ontwikkelden wij in de loop der tijd onze eigen culturen, talen en kleuren. De laatste paar eeuwen, en dan vooral de laatste, brengen ons meer en meer samen. Het is aan ons nu om hiervan de vruchten te plukken van deze diversiteit. Een stad als Rotterdam, en dan vooral onze jonge generatie, loopt hierin voorop. De politiek kan hier nog een hoop van leren.
Als het aan NIDA ligt maken we deze levensvisie tot de centrale visie voor onze stad, van ons onderwijs en van onze arbeidsmarkt. We roepen Rotterdam uit tot stad van compassie. Dit betekent dat wij onszelf als stad voornemen om ons blijvend in te spannen voor de waardering van verschillen in culturen en levensbeschouwingen in de stad. We staan garant voor de verstrekking van correcte en respectvolle informatie over andere tradities, godsdiensten en culturen aan jongeren. We stimuleren positieve waardering van culturele en religieuze verscheidenheid en dragen bij aan medeleven, gebaseerd op kennis, voor het leed van alle mensen.
In ons onderwijs besteden we extra aandacht aan onze gedeelde geschiedenis, zodat we kunnen bouwen aan een gezamenlijke toekomst. Op de arbeidsmarkt zetten we in op diversiteitsbeleid: ruimte voor verschil op de werkvloer en bewustwording omtrent de meerwaarde van culturele en religieuze diversiteit voor bedrijfsontwikkeling. De repressieve aanpak van racisme in de samenleving is dan secundair en op de langere termijn misschien niet eens nodig.
Nourdin El Ouali is politiek leider van NIDA, een door de Islam geïnspireerde partij die in de Rotterdamse gemeenteraad zit. Deze tekst verscheen eerder op wijblijvenhier.nl en is in overleg met de auteur ook op Republiek Allochtonië geplaatst. Vanavond is El Ouali één van de deelnemers aan het Grote Racismedebat in Rotterdam
Meer over racisme op dit blog hier
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door ons te steunen
Meer over nourdin el ouali, racisme, rotterdam.
