Promotieonderzoek: shariarechtbanken houden vooral afhankelijkheid van vrouwen in stand
In opinie op 03-12-2015 | 08:32
Juriste Machteld Zee promoveerde afgelopen dinsdag aan de Universiteit van Leiden op haar onderzoek naar sharia-rechtbanken in Groot-Brittannië. Ze bezocht voor haar promotie zittingen van Engelse sharia-rechtbanken in Londen, Birmingham en het dorpje Nuneaton en concludeert dat deze raden er vooral op uit zijn om de afhankelijkheid van vrouwen in stand te houden. Van vrijheid en gelijkheid van vrouwen is absoluut geen sprake.
Ze hekelt het gebrek aan kennis over deze rechtbanken bij autoriteiten en multiculturalisten die doen alsof deze rechtbanken niet problematisch zijn.
De in 1996 ingestelde Arbitration Act, maakte het in Groot Brittannië mogelijk dat ook niet-rechterlijke uitspraken rechtsgeldig kunnen zijn. In 2007 werd het Muslim Arbitration Tribunal opgericht, en kunnen moslims, maar ook niet-moslims, terecht bij tribunalen in verschillende
Engelse steden. De Britse religieuze 'rechtbanken', naar schatting zo'n 90, maar daar zitten ook huiskamers en websites bij, zijn opgezet door immigranten.
Machteld Zee formuleert haar voornaamste kritiek op Mareonline als volgt:
‘Het doel van de raden is het in stand houden van de afhankelijkheid van vrouwen. Bijna alle zaken zijn echtscheidingen aangevraagd door vrouwen. Een burgerlijk huwelijk laat je ontbinden door een rechter. Maar in de islam, en in het jodendom, moet het ook religieus worden ontbonden. De gemeenschap accepteert het niet als dat niet gebeurt en je toch gescheiden leeft. In veel zaken die ik volgde, ging het om vrouwen die klappen kregen en naar de raad moesten om van hun man te scheiden. Ze maken gebruik van de angst om uit de gemeenschap gegooid te worden.
De meeste vrouwen die een echtscheiding aanvragen, krijgen die uiteindelijk ook, maar dat kan alleen bij langdurige afwezigheid van de man of huiselijk geweld. Scheiden omdat je verliefd bent op een ander kan niet. Volgens Zee is het een extra barriere en kost het de vrouwen een paar honderd pond. Zee: "Veel vrouwen zijn aan hun huwelijk geketend. En de raden maken het moeilijker om uit die gevangenis te komen.’
Vrouwen die alleen op grond van het burgerlijk recht proberen te scheiden, kunnen zichzelf of de familie in het land van herkomst in grote problemen brengen.
In 2010 werd in een onderzoek naar sharia in Nederland geconcludeerd dat er geen algemene wetboeken zijn om conflicten te voorkomen of te beslechten. In de uitleg van de sharia bestaan verschillende stromingen die hebben geleid tot verschillende rechtsscholen.
Zee concludeert dat in de Britse rechtbanken (voornamelijk Pakistaans) in ieder geval wel hard recht wordt geproken gebaseerd op jurisprudentie. Ze verwijst op Mareonline naar de publicatie Reliance of the Traveller, a classic manual of Islamic sacred law.
‘Deze bundel voorschriften is goedgekeurd door de Al-Azhar Universiteit in Caïro en allerlei andere islamitische autoriteiten. Er zit een register in. Je kunt zo opzoeken wat is toegestaan en welke straffen er staan op overtredingen. Het bestaan van deze naslagwerken is ten onrechte vrij onbekend. Het kost drie tientjes op bol.com. Ik raad iedereen aan om het aan te schaffen.’ [red. op bol.com is het boek niet meer leverbaar, wel op Amazon}
Zee vindt dat de “rechtspraak” van de raden vaak ten onrechte arbitrage of mediation genoemd, termen die twee partijen en een neutrale arbiter veronderstellen. Ze haalt ook uit naar multiculturalisten. Zee op Mare Online:
‘Ik vind het kwalijk dat multiculturalisten dit soort praktijken goed praten. Ze stellen de etnische en religieuze identiteit van mensen centraal. Daardoor zijn we het normaal gaan vinden om die identiteit te koesteren. Maar ik kan me heel goed een samenleving voorstellen waar het er niet toe doet of je moslim, katholiek, joods, vrouw of man bent. (..) Maar ik vind het niet oké als het gevolg is dat de negatieve kanten van de islam, zoals de ondergeschikte rol van de vrouw, genegeerd en getolereerd worden. Als je dat doet ben je geen voorstander van integratie. Er zijn kwalijke praktijken; bijvoorbeeld vrouwenbesnijdenis, eerwraak en fundamentalistische imams. Daar moet je wel wat van vinden, zeker als je je mengt in het maatschappelijke debat. Kritiek op de islam krijgt snel het stempel racisme. Daar moeten we vanaf.’
Zee maakt verder niet duidelijk wie dergelijke kritiek op de islam racisme noemt en ook niet wie de praktijken van Britse shariarechtbanken goed praat.
Meer lezen
Op polderislam over de sharia en shariarechtbanken
In 2010 concludeerde de Radboud Universiteit dat er geen shariarachtbanken in Nederland zijn. Maurits Berger schreef er onder andere dit artikel over.
Het voormalige instituut voor multiculturele vraagstukken Forum, maakte een factsheet over Shariarechtspraak in Nederland.
Meer over vrouwenemancipatie op dit blog hier.
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons werk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over emancipatie, machteld zee, sharia, shariarechtbanken, shariarechtspraak, vrouwenemancipatie.
