Oikofobie is de nagalm van mythen: de multiculturele-, massa immigratie- en ‘Europa is misbaar’- mythe
In opinie door Dick Mantel op 15-09-2013 | 21:14
Tekst: Dick Mantel
Oikos: huis, woning, thuis, eigene. Oikofobie: angst voor het eigene, een afkeer voor geborgenheid, sterker nog het willen stukmaken van ‘het thuis’. De nieuwe avant-garde, de elite van het huidige Nederland, is daarmee bezig volgens Thierry Baudet.
Onze samenleving heeft behoefte aan personen die verwerpelijke tendensen signaleren in een poging ze tegen te gaan. Als er bovendien nog een pakkende waarschuwingsterm gebruikt wordt, lijkt succes verzekerd.
Thierry Baudet doet een poging in zijn nieuwe boek ‘Oikofobie. De angst voor het eigene’. De titel is pakkend, maar verder hamert Baudet op een grotendeels niet bestaand aambeeld en voor zover het wel bestaat is het versleten. Wij gooien ons ‘eigene’ weg, door multiculturalisme, het Europese project en modernisme. Hoe nieuw is dit geluid? En wat is dat ‘eigene’ wat we vernietigen? Eerst in dit stuk heel in het kort de gedachtegang van Baudet, dan de vraag hoe nieuw zijn geluid is en de mythen waarvan hij zich bedient. En tenslotte een korte formulering van ons (hopelijk) echte ‘eigene’.
Oikofobie volgens Baudet
Er wordt, volgens Baudet, in Nederland een onherkenbare leefomgeving gecreëerd. En wel door modernisme, multiculturalisme en het Europese project. Bevolkingsgroepen zijn onherkenbaar geworden, leven te midden van kille bouwsels en zijn onderworpen aan de regels van een vormloze, abstracte entiteit. De redenering van Baudet is als volgt.
Na de Tweede Wereldoorlog werd weliswaar de nationale soevereiniteit hersteld, maar tegelijk werd de soevereine staat niet langer houdbaar verklaard. De ontmanteling van de soevereine staat via supranationale instanties -de Europese unie, het Mensenrechtenhof in Straatsburg, de Wereldhandelsorganisatie en het Internationaal Strafhof-, begon. Instanties die, volgens Baudet, duidelijke tekenen van oikofobie zijn. Bij de ontmanteling speelde verder, volgens Baudet, een ‘systematische verdunning van de homogene bevolking’ plaats door golven van massa-immigratie, door open grenzen en door multiculturalisme. Vormloze, modernistische bouwsels -met een internationale stijl- en abstracte, betekenisloze kunst dragen verder bij aan de vernietiging van het thuisgevoel van de mensen. Een en ander komt voort uit de oikofobie van onze elites, volgens Baudet.
De mythe van het multiculturalisne
Nieuw is zijn klacht, in ieder geval wat betreft het multiculturalisme, niet. Al in 1991 waarschuwde Bolkestein in zijn Luzern lezing dat er absoluut niet gemarchandeerd mag worden met de westerse fundamentele waarden, ‘ook niet een klein beetje’. Bolkestein was een oikofobie waarschuwer avant la lettre. Twee politieke deskundigen van naam en faam schreven al in 2000 artikelen over de multiculturele samenleving. Paul Scheffer schreef zijn beroemde artikel ‘Het multiculturele drama’, waarin hij waarschuwde tegen het ontstaan van een etnische onderklasse. En Paul Schnabel schreef ‘De multiculturele illusie’, waarin hij pleitte voor aanpassing van nieuwkomers. Maar wat was hun invulling van het begrip ‘multicultureel’?
Het begrip multicultureel is namelijk een van de meest verwarrende begrippen uit de historie van de integratiepolitiek. Zoals het nu in de politieke en maatschappelijke discussie en waarschijnlijk ook door Thierry Baudet gebruikt wordt, heeft het begrip een mythisch karakter, het karakter van een fabel. Nederland multicultureel zou betekenen een Nederland bestaande uit groepen met een verschillende etnische (religieuze) achtergrond, ieder met een eigen, vaststaande, onveranderlijke cultuur. Een cultuur die bovendien allesbepalend zou zijn. Hierbij wordt echter uitgegaan van een verouderd ‘essentialistisch’ cultuurbegrip en wordt voorbijgegaan aan de nu algemeen aanvaarde ‘constructivistische’ interpretatie: cultuur wordt gemaakt door mensen, is veranderlijk en iedere dag ontstaan er nieuwe (meng)vormen. Een multiculturele samenleving in de nu gebruikte betekenis is een mythe. Dat Nederland multicultureel is in de betekenis ‘opgebouwd uit bevolkingsgroepen met een verschillende etnische achtergrond’ is het intrappen van een open deur. Dat is het al eeuwen lang, zo vanaf 1600.
Het wordt nog wat verwarrender als je ziet hoe tegenwoordig het begrip multiculturele samenleving wordt misbruikt in het politieke debat. Links wordt te pas en te onpas verweten dat ze in de tachtiger jaren een multiculturele samenleving heeft nagestreefd. Afgezien van het feit dat dat een mission impossible geweest zou zijn, is ook dit een mythe. Uit de studies van onder meer Alfonso Fermin en Peter Scholten blijkt dat er maar een korte periode sprake is geweest van ‘integratie met behoud van eigen identiteit’. Bovendien werd dit doel gestimuleerd door andere motieven dan een streven naar multiculturaliteit. Duidelijk is ook dat deze integratieaanpak breed gedragen werd en dat de ‘integratie met behoud van eigen identiteit’ nog het minst gesteund werd door links.
De mythe van de massa-immigratie
De tweede mythe is die van de massa-immigratie. Duidelijk is dat de toevloed van gastarbeiders -en later hun families- ongelukkigerwijs samenviel met de binnenkomst van vele landgenoten uit Indonesië, Suriname en de Antillen. Wat betreft het massale karakter in de laatste 15 jaar beroept Baudet zich op het werk van Joost Niemöller (‘Het immigratietaboe’). Dit werk werd op deze site voldoende ontkracht en tot een mythe gemaakt door Flip van Dyke. (zie bijvoorbeeld hier, hier en hier)
De Europa is misbaar mythe
Is de misbaarheid van Europa een mythe? Daarover wordt zeer verschillend gedacht. Wat vaak ontbreekt is een ter zake kundige afweging. Wat zijn de sociaal-economische voor- en nadelen, wat is het effect van de EU gezien als grootmacht ten opzichte van de oude grootmacht Amerika en de nieuwe grootmachten, India, China en Brazilië? Wat betekent de EU voor Europese soevereiniteitsconflicten? Ook Baudet beperkt zich vooral tot de gevoelsmatige kant, het verlies van het thuis-/eigen soevereiniteits- gevoel. Ook hier geldt dat de oikofoben vrees al oud is. De uitlating van Wouter Bos, in Zomergasten van 25 augustus 2013, dat de politici bij het referendum over de Europese Grondwet in 2005 het oor teveel hebben laten hangen naar degenen die vreesden voor een verlies van het eigene, spreekt boekdelen.
Ons eigene
Hoe zit het tenslotte met ‘ons eigene’? Is dat ‘eigene’ datgene wat we terugzien in de vele, terecht hooggewaardeerde, folklorefeesten? Volgens mij is het ‘eigene’ ons vermogen om, met vallen en opstaan, om te kunnen gaan met verscheidenheid, met pluriformiteit. Ons vermogen om ‘eenheid in veelheid’ te creëren. We hebben geleerd te leven in een soevereine staat waarin het wij/zij karakter slechts in heftige perioden -zoals nu- overheerst. We hebben geleerd om te gaan met ‘superdiversiteit’. We zullen er wel voor moeten waken dat de term ’superdivers’ een objectief beschrijvende term blijft en dat er niet -net als bij de term multicultureel- een, voor sommigen, verheerlijkende en, voor anderen, supernegatieve betekenis aan gegeven wordt.
Dick Mantel is gepensioneerd wiskundeleraar. Hij schrijft momenteel ‘Onze visie op de islam en op volkseenheid. Over eeuwigdurende stereotyperingen, eenheidsdwang, erbij horen en je thuis voelen’.
Meer van Dick Mantel op dit weblog: hier.
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons werk? U kunt het laten blijken door ons te steunen.
Meer over dick mantel, europa, immigratie, massa-immigratie, multiculturalisme, oikofobie, thierry baudet.
