Nederland verzaakt zijn plicht om zijn uitgereisde onderdanen terug te halen
In opinie door Emma Zwart op 23-09-2019 | 08:00
Het wordt tijd dat Nederland zelf de uitreizigers terughaalt en degenen die zich aan strafbare feiten hebben schuldig gemaakt vervolgt en berecht. De Nederlandse overheid kan dit probleem niet als een hete aardappel doorschuiven naar anderen. Dat schrijft Emma Zwart, student rechten.
Het probleem van de Nederlanders die zijn uitgereisd naar Irak en Syrië blijft Nederland achtervolgen. Dat blijkt uit antwoorden op vragen van het D66 Kamerlid Sjoerdsma die de ministers Blok en Grapperhaus op 13 september hebben gegeven. De VS hadden Nederland steun aangeboden bij het terughalen van tien vrouwelijke uitreizigersen hun kinderen. Zij zouden door de VS in het kamp worden opgehaald en vervolgens naar Nederland worden getransporteerd. Nederland wees dit aanbod echter om twee redenen af.
Het eerste bezwaar was dat de vrouwen en hun kinderen zich in Koerdische kampen bevinden. Deze Koerden willen in ruil voor het afstaan van de uitreizigers formele relaties aangaan, maar daar voelt Nederland niet voor, vooral omdat dat de betrekking met Turkije kan schaden. Het is maar de vraag of dat probleem zich hier zou voordoen, omdat het officials van de VS zouden zijn die over het vertrek van de vrouwen en kinderen zouden onderhandelen en niet Nederlandse ambtenaren.
Het tweede bezwaar was dat het terughalen van uitreizigers een gevaar kan vormen voor de Nederlandse samenleving. Volgens de ministers zouden de terugkeerders namelijk na het uitzitten van hun straf mee kunnen helpen aan het opzetten van nieuwe terroristische netwerken. Met deze redenering nemen de ministers Blok en Grapperhaus wel hele snelle stappen. Na terugkeer in Nederland zal moeten worden vastgesteld in hoeverre de terugkeerders inderdaad terroristische misdrijven hebben gepleegd. Daarbij is de onschuldpresumptie leidend. Als vaststaat welke terugkeerders schuldig zijn, zullen zij hun gerechte straf moeten ondergaan. Tijdens het ondergaan van de straf zal al moeten worden gewerkt aan hun resocialisatie, waaropons stelsel van strafrechtspleging is gebaseerd. Kennelijk heeft de minister van Justitie & Veiligheid zelf weinig vertrouwen in de resocialisatie potentie van het Nederlandse strafstelsel, waarvoor hij zelf verantwoordelijk is.
Dat is opmerkelijk, maar het is niet juist om dat gebrek aan vertrouwen af te laden op de uitreizigers die zich ondertussen in erbarmelijke omstandigheden in de kampen bevinden.
In deze kampen heersen veel besmettelijke ziektes en komen veel kinderen te overlijden wegens onderkoeling en ondervoeding. Het is voor familieleden in Nederland elke dag nog maar de vraag of hun kinderen of kleinkinderen nog in leven zijn.
Nederland lijkt al zijn kaarten te hebben gezet op een plan om een internationaal IS-tribunaal op te zetten om vermeende leden van IS ter plekke te vervolgen. Eind juli gaf de Amsterdamse hoogleraar prof. André Nollkaemper echter aan dat dit plan realiter niet haalbaar is aangezien Syrië en Irak hiermee niet zullen instemmen en een mandaat van de VN zeer onwaarschijnlijk is, omdat Rusland zijn veto zal uitspreken. Die opvatting van Nollkaemper is zeer relevant omdat hij de Volkenrechtelijke Adviseur van het ministerie van Buitenlandse Zaken is. Zijn collega prof. Geert-Jan Knoops kwam al eerder tot dezelfde conclusie. Hij voegde hier aan toe dat de berechting tientallen jaren zal duren. Daarmee lijkt deze optie een doodlopende weg.
Nu het Amerikaanse aanbod is afgewezen en het IS-tribunaal geen haalbare kaart lijkt, is Nederland aangewezen op de default optie. Die houdt in dat Nederland zelf de uitreizigers terughaalt naar Nederland en degenen die zich aan strafbare feiten hebben schuldig gemaakt vervolgt en berecht. Veel van de uitreizigers beschikken namelijk over een Nederlands paspoort en hebben om die reden recht op bijstand en bescherming van de Nederlandse overheid. Daarnaast heeft de Nederlandse wetgever zelf besloten om bepaalde terroristische vergrijpen strafbaar te stellen ook als ze in andere landen zijn gepleegd. Dat gebeurde recentelijk nog in het wetsvoorstel strafbaarstelling verblijf in een door een terroristische organisatie gecontroleerd gebied dat onlangs door de Tweede Kamer is aangenomen. Daarmee heeft Nederland uitdrukkelijk de berechting van dit soort vergrijpen op zich genomen.
Kortom, de bal ligt nu bij de Nederlandse overheid. Deze kan dit probleem niet als een hete aardappel doorschuiven naar anderen. Het is niet wenselijk de Koerden, die hard vechten in de strijd met IS, daarvoor te belonen door ze met dit probleem op te zadelen. Dat is zeker het geval door IS-leider Abu Bakr-al Baghdadi zijn oproep aan IS-strijders om de vrouwen met geweld te bevrijden uit de kampen en daardoor de zaken op scherp heeft gesteld.
Het niet terughalen van uitreizigers kan bovendien grote consequenties hebben voor de veiligheid van ons land. Als ze aan hun lot worden overgelaten zullen zehet gevoel krijgen dat ze door de overheid in de steek worden gelaten, waardoor ze mogelijk een afkeer tegen de staat en de samenleving krijgen. Wanneer deze personen zelf hun weg terug naar Europa vinden, zal dit voor nog grotere problemen zorgen.
Daarom is het veel beter als Nederland hiertoe zelf het initiatief neemt. De mensen die worden vrijgesproken kunnen hier de draad weer oppakken en de anderen krijgen hun verdiende straf. Daarop hebben ze recht, ondanks de gruwelijke dingen waarvan ze beschuldigd worden, want dat is hoe onze rechtsstaat werkt.
Wilt u dat Republiek Allochtonië blijft bestaan? Waardeert u ons vrijwilligerswerk? We kunnen uw steun goed gebruiken. U kunt Republiek Allochtonië steunen en een klein (of groot) bedrag doneren (nu ook via I-deal)
Neem een abonnement op onze dagelijkse nieuwsbrief: Subscribe to Republiek Allochtonië by Email
Meer over ISIS, radicalisering, rechtsstaat, Syrië, Syriegangers, terrorisme, uitreizigers.
