Migrantenvrouwen zijn geen zielige probleemgevallen
In opinie door Halleh Ghorashi op 10-11-2010 | 18:39
Te vaak wordt gesteld dat vrouwelijke migranten – met name die uit islamitische landen – gemarginaliseerd en geïsoleerd zijn, en dat zij worden onderdrukt door hun echtgenoten. De diverse emancipatie- en empowerprojecten van het afgelopen decennium waren erop gericht om deze ‘hulpbehoevenden’ te emanciperen. Maar de nadruk op cultuur in deze programma’s werkt averechts. ‘Stop met de fixatie op verschil’, bepleit Halleh Ghorashi.
Tekst: Floris Meijer
Ghorashi is bijzonder hoogleraar Management van Diversiteit en Integratie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. De geboren Iraanse doet binnen haar leerstoel in het bijzonder onderzoek naar de participatie van vrouwen uit etnische minderheden. Deze vrouwen worden volgens Ghorashi vaak te eenzijdig neergezet als ‘onderdrukt’ en ‘ongeëmancipeerd’. Dit stigma kom het succes van emancipatie- en empowerprojecten dan ook zeker niet ten goede. Er moet meer aandacht worden besteed aan de mogelijkheden van deze migrantenvrouwen, stelt Ghorashi.
Negatieve benadering
De hoogleraar ontwaart een verharding in de benadering van migranten in het afgelopen decennium. Die verandering verklaart volgens haar grotendeels de toename van verwijten richting cultuur en religie, omdat deze zouden leiden tot geweld en isolatie van vrouwen uit (met name) islamitische landen. De empowerprojecten die werden opgezet om vrouwen actief deel te laten nemen aan de maatschappij waren echter ontoereikend.
Binnen deze projecten gold een ‘negatieve benadering’ waarmee migrantenvrouwen en –organisaties vaak niet als gelijkwaardige partners worden gezien. Hierdoor ontstond er een ‘mismatch’ tussen de verwachtingen van vrouwen en de doelstellingen van het project. Er werd niet naar de verhalen van de vrouwen geluisterd. Ghorashi stelt dat de nadruk op hun emancipatie, gecombineerd met een gebrek aan diepgang, zelfs een averechts effect op deze vrouwen heeft.
Achterhaald diversiteitsbeleid
Helaas laat het nieuwe regeerakkoord ‘de meest traditionele benadering van vrouwenemancipatie en diversiteit’ zien, stelt Ghorashi. Volgens haar moet er ruimte komen voor reflectie van emancipatieprojecten, bijvoorbeeld door monitoring. De huidige culturalistische benadering moet worden omgebogen naar een beleid waarbij individuen de nodige erkenning krijgen voor wie ze zijn en wat ze doen. Een benadering die ‘diversiteit-inclusief’ is, in tegenstelling tot de fixatie op cultuur en achterstand. Er moet worden ingezet op de vermogens van vrouwen, in plaats van op hun gebreken. Alleen hierdoor zal er oog komen voor de bredere problematiek van uitsluiting van migrantenvrouwen.
Bron: Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken, no. 10 (november 2010), pp. 18-21. Zie de website van het TSS.
Lees hier een bewerking van het volledige artikel van Halleh Ghorashi.
Meer over etnische minderheden, Floris Meijer, Halleh Ghorashi, Migrantenvrouwen, participatie.
Reacties
Daarnaast zijn er diverse wetenschappelijke onderzoeken geweest die erop duiden dat de aanpak van het bestaande beleid een soort self fulfilling prophecy alleen maar versterkt bij deze vrouwen, omdat ze niet worden aangesproken als volwaardige vrouwen met eigen kunnen en inhoud!
Antoine Berben - 11/11/2010 10:40
Natuurlijk is het onjuist om vrouwen allemaal over een kam te scheren net zo goed als wie dan ook. Maar is het niet minstens even redelijk om nu na jaren van teleurstelling eens niets meer te gaan ondernemen op dit terrein en eerst eens te focussen op daadwerkelijke integratie al was het maar om die blijf-van-mijn-lijf centra wat leger te laten worden?
Taal gebruiken als rookgordijn en om vaag te blijven is echt niet meer van nu:
" ingezet op de vermogens van vrouwen, in plaats van op hun gebreken"
Komt bekend voor nietwaar: Krachtwijken, sterk en sociaal, iedereen doet mee, kwetsbare groepen en al dat soort nutteloze newspeak.
