Kristallnachtherdenking: de overeenstemming is verder weg dan ooit
In opinie door Daphne Meijer op 08-11-2014 | 22:39
Tekst: Daphne Meijer
Hoe zit het nu met de Kristallnachtherdenking? Of liever gezegd, met de twee Kristallnachtherdenkingen? Er bestaat al jaren, sinds 1992, een Kristallnachtherdenking, bij het beeld van het Joods Verzet op het Waterlooplein in Amsterdam. Deze wordt georganiseerd door de organisatie Nederland Bekent Kleur (tegenwoordig Platform Stop Racisme en Uitsluiting). Jarenlang verliep dat allemaal in pais en vree, en allerlei prominent en minder prominente Joodse en niet-joodse sprekers kwamen daar spreken. You name it, en ze spraken er, van rabbijn Soetendorp tot burgemeester Van Thijn. Deze Kristallnachtherdenkers zijn ook aangesloten bij een Europees Netwerk dat jaarlijks de herdenking in andere Europese steden organiseert.
Af en toe werd er wel eens iets gezegd waarvan sommige mensen dachten 'Heeft dat nog iets met de Kristallnacht te maken?' maar over het algemeen was iedereen tevreden over de organisatie en de voortgang. Een onderliggend conflict lag echter op de loer. Herdenk je tijdens de Kristallnachtherdenking de directe slachtoffers van de Kristallnacht, dus die Duitse Joden die de schrik van hun leven kregen door de klopjacht op hun personen en de agressie tegen hun bezittingen? Of trek je het breder naar de shoah als geheel? Of trek je het breder naar agressie en klopjachten op andere personen dan Joden, in andere tijden en op andere plaatsen? Bijvoorbeeld heden ten dage?
Wat gebeurde er nu een aantal jaren geleden? Oh oh, we kregen in Nederland de opkomst van een extreem-rechtse beweging die ook extreem pro-Israël was. Onze kameraden van de PVV. Die begon een zekere aantrekkingskracht uit te oefenen op een weliswaar klein, maar wel actief deel van de Joodse gemeenschap. (Er stemmen volgens de cijfers in het demografisch onderzoek uit 2009 meer Joden op GroenLinks dan op de PVV, maar die PVV-Joden zijn wel veel beter in publiciteit krijgen en de aandacht vestigen op zichzelf.) En we kregen in het Midden-Oosten de Tweede Libanonoorlog en de Eerste, Tweede en Derde Gaza-oorlog. Extreem pro-Israëlische mensen, die het ook hebben over Judea en Samaria, gebruiken verschillende eufemismen voor die oorlogen, en hebben het over de 'Actie Gierzwaluw' of zo, maar ik probeer het historisch verloop duidelijk te maken, dus dat doe ik niet.
Enfin, ten gevolge van die oorlogen en ten gevolge van andere gebeurtenissen is de veronderstelde eenheid van de Joodse gemeenschap en al diegenen die zich betrokken voelen bij de Joodse gemeenschap, afgebrokkeld. Eén van de plekken waarop dit naar voren kwam was in het herdenken. En dan meer specifiek nog in het organiseren van de Kristallnachtherdenking. Waarbij het dilemma Wie en Wat herdenk je precies, werd gepolitiseerd.
De organisatoren van de herdenking op het Waterlooplein doen nog steeds wat ze sinds 1992 doen, een herdenking organiseren, op hun manier. Hun tegenstanders zijn zich echter steeds meer aan het ingraven in loopgraven van doctrinaire pro-Israël zuiverheid. Zij houden sinds een aantal jaren hun eigen herdenking, in de Portugese Synagoge. Van mij mag dat, maar ze gaan verder. De tegenstanders vallen de organisatoren van de oorspronkelijke herdenking te pas en te onpas aan. Je mag tijdens de Kristallnachtherdenking van hen bijvoorbeeld niet iets zeggen over de Palestijnen. Er lopen in de synagoge tijdens die herdenking namelijk mensen rond die menen dat de Palestijnen niet bestaan, of liever niet zouden moeten bestaan. Je mag tijdens de Kristallnachtherdenking ook niets zeggen over moslims of islamofobie, want dat trekt de aandacht maar weg van de historische herdenking en bovendien zijn Arabieren eigenlijk allemaal vijanden van Israël, dus hoe minder sympathie er voor hen is, hoe beter.
De onderwerpen die tijdens de herdenking ter sprake kwamen en komen, zijn allemaal onderwerpen waar je als redelijke mensen over kunt praten, en waar je op enig moment ook echt wel tot overeenstemming over had kunnen komen. Die overeenstemming is echter verder weg dan ooit, want inmiddels zijn de ''Snogeherdenking-activisten" begonnen met een zwartmaakactie van de sprekers van de andere herdenking, die echt de spuigaten begint uit te lopen. Alle sprekers op het Waterlooplein zijn antisemieten en alle bezoekers ook. In hun nadeel werkt echter dat zij de afgelopen jaren zo kwistig met het woord antisemiet hebben rondgestrooid, dat dat geen enkele betekenis meer heeft. Sinds ik een paar jaar geleden het verwijt kreeg een antisemiet te zijn, omdat ik tijdens een demonstratie op eenzelfde plein aanwezig was als de organisator van de Waterlooplein-Kristallnachtherdenking, (dat ging toen overigens over het oprichten van Occupy Amsterdam), sindsdien dus haal ik mijn schouders op over de betiteling antisemiet, omdat iedereen kennelijk antisemiet is, of het kan zijn, of kan worden. Straks ben ik nog een antisemiet omdat ik mijn theezakjes in dezelfde supermarkt koop als de organisator van de Kristallnachtherdenking. Het zal wel, dus. Mensen die geen Joodse gemeenschap-watcher zijn, weten dit echter niet, en voelen zich geïntimideerd, zoals de scriba van de Protestantse Kerk Nederland (PKN). Ik zou willen zeggen: laat die lui in de Snoge lekker hun ding doen, en trek je verder niets van hun campagne aan.
Een laatste punt. Sommige Joden presenteren zich graag als officiële vertegenwoordigers van de Joodse Gemeenschap. Dat kan niet. Niemand is verkozen om als woordvoerder te spreken. Men vertegenwoordigt zichzelf, en enkele tientallen of enkele honderden andere mensen, maar niemand kan praten namens de 55.000 Joden en Israëli's die in Nederland wonen, omdat de meningen veel te veel uiteen lopen. De mensen van het Centraal Joods Overleg (CJO) en het Centrum Informatie Documentatie Israel (CIDI) bedoelen het vast goed, maar ze spreken niet namens de zwijgende meerderheid van Nederlandse Joden. Die meerderheid kennen ze namelijk helemaal niet. Wél spreekt het CIDI namens vijftigduizend donateurs en vrienden van de organisatie, maar dat zijn in overgrote meerderheid ultra-rechtse en/of orthodox-christelijke personen, niet-Joodse aanhangers van de PVV, CU, SGP en de rechterkant van het CDA en de VVD.
Daphne Meijer is freelance journalist, eindredacteur en blogger. Eerdere artikelen van Daphne Meijer op Republiek Allochtonië vindt u hier.
Link:
Ook dit jaar weer gedoe rond herdenkingen Kristallnacht
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door ons te steunen
Meer over daphne meijer, kristallnachtherdenking.