Home » Blog » Opinie » Individuen als Mauro herinneren ons eraan dat wij architect zijn van het systeem

Individuen als Mauro herinneren ons eraan dat wij architect zijn van het systeem

In opinie door Tofik Dibi op 08-11-2011 | 12:12

Tekst: Tofik Dibi

We leven in een multimediaal informatietijdperk met dagelijks een bombardement aan beelden en berichten. Beelden en berichten die voortdurend herhaald worden en zo tot absolute waarheid worden verheven. Een goed voorbeeld: "immigranten vormen een belasting voor de samenleving, zijn oververtegenwoordigd in de sociale zekerheid en criminaliteit en ondervertegenwoordigd in het arbeidsproces."

Statistisch kan dit kloppen, maar soms staat er iemand op die het groepsdenken achter die absolute waarheid in twijfel trekt. Een individu die dominante politieke en publieke opvattingen ter discussie stelt. Een persoon die de dagelijkse beelden en berichten een gezicht geeft met eigen gevoelens en gedachten. Vorige week was die iemand Mauro 'Limburgser dan vlaai' Manuel.

Van de vertrouwde anti-immigratieretoriek bleef weinig over. Nederland liet zich van haar meest liefdevolle kant zien. Ook de betrokkenheid van politici was groot. Van links tot rechts was de worsteling van politici zichtbaar. Geen enkele politicus heeft dan ook het recht morele superioriteit te claimen boven de ander ongeacht het politieke standpunt.

Morele worsteling

Nergens was de interne worsteling hoe tot een oplossing voor Mauro te komen zo in your face als bij het CDA. Het beste voorbeeld is misschien wel staatssecretaris Bleker die in Pauw & Witteman zei te walgen van zijn eigen woorden om Mauro vervolgens uit te nodigen voor een voetbalwedstrijd. Een zeldzaam tenenkrommend politiek gebaar, zeker. Maar een gebaar dat voortkomt uit zijn worsteling tussen medemenselijkheid en politieke afspraken met de PVV.

CDA-Kamerleden Knops en Sterk lieten weten dat er meer mogelijk was geweest als het asielbeleid geen gezicht in de publiciteit had gekregen. Hoewel het verwijt misplaatst is, hebben zij wel een punt. Het is ongemakkelijk en ingewikkeld om individuen onderwerp te maken van publiek debat, zeker op een politiek gevoelig terrein als het asielbeleid. Toch is het gelijktijdig onvermijdelijk. Een individu is soms essentieel om de tekortkomingen van het systeem in alle rauwheid bloot te leggen.

Politieke debatten in de media zijn sterk gepolariseerd. En dat komt de kwaliteit van de argumentatie niet altijd ten goede. In een debat waar alle schijnwerpers op staan gericht zoeken politici eerder de confrontatie in plaats van de consensus op. Er zijn voor- en tegenstanders die zo scherp mogelijk hun positie willen markeren. Het redelijke midden verdwijnt dan uit zicht.

Tegelijkertijd zijn de schijnwerpers en scherpe standpunten nodig om duidelijk te maken dat achter cijfers, achter wetten mensen schuilen. Mensen in soms schrijnende situaties waarvan, eenmaal in de publiciteit, de meeste Nederlanders denken ‘WTF?!'

Een scala aan uiteenlopende individuen heeft de afgelopen tijd het politieke debat verlevendigt. De 18-jarige gehandicapte Brandon, de legerimam Ali Eddaouidi, bijstandsmoeder Erna Smeekens, recentelijk de Afghaans-Friese Sahar Hbrahimgel en nu Mauro Manuel.

De principiële vraag die ten grondslag ligt aan politieke debatten over individuele gevallen is: 'mag een politicus met een individu het systeem ter discussie stellen?'

Het debat over Mauro gaat niet over Mauro alleen. Deze jongen en zijn pleeggezin leggen bloot welke manco's het systeem kent. Een systeem dat al veel eerder onderwerp had moeten zijn van fundamenteel debat. Maar juist omdat het beleid geen indringend gezicht kende, bestond er geen urgentie voor een humaner asielbeleid. Urgentie die er – dankzij Mauro – nu wel is en daarmee de kansen vergroot om het in de toekomst anders te gaan doen.

Het is een duivels politiek dilemma. Buiten de schijnwerpers is het debat inhoudelijker, maar de druk om verder dan beleid te kijken beperkt. In de schijnwerpers speelt de politieke context - de relatie met de gedoogpartner, peilingen en zichtbaarheid – onvermijdelijk ook een rol.

Omdat in Den Haag inmiddels al weer andere debatten worden gevoerd, lijkt het alsof de politiek is overgegaan tot de orde van de dag. Dat is niet het geval. Een structurele oplossing is er niet gekomen voor Mauro en zijn lotgenoten. Hem rest de tweederangsoplossing van een studievisum. De komende tijd zullen we proberen dit voorstel van zoveel mogelijk vaste grond te voorzien.

Echte test

De echte test voor de Tweede Kamer begint daarna. Is het parlement in staat om consensus te vinden voor een structurele oplossing voor jonge asielzoekers in Nederland conform de aangenomen CDA-resolutie en de initiatiefwet van collega's Spekman en Voordewind? Dat is de enige langetermijnoplossing die voorkomt dat de Tweede Kamer van individu naar individu holt. Want het mag geen verrassing zijn dat de volgende Mauro klaarstaat achter de coulissen om zijn opwachting te maken in nog fellere schijnwerpers.

Soms staat er iemand op. Een individu die politiek en publiek confronteert met tekortkomingen in onze dominante opvattingen. Een mens die ons denken en handelen ter discussie stelt. Individuen als Mauro herinneren ons eraan dat wij architect zijn van het systeem, geen willoze knechten ervan. Het debat draait niet om individuen uit de schijnwerpers te houden of juist erin te plaatsen, maar om op basis van argumenten de menselijke maat in het systeem te herstellen.

Tofik Dibi is Tweede Kamerlid namens GroenLinks. Dit artikel verscheen eerder in Trouw en op de website van GroenLinks en is met toestemming van Tofik Dibi ook op Republiek Allochtonië geplaast. 

Meer over asielbeleid, individu, mauro, tofik dibi.

Reacties