Hoofdredacteur Schoonen speelt de vermoorde onschuld
In opinie door Bart Voorzanger op 26-05-2013 | 20:52
In de Trouw van dit weekend reageert hoofdredacteur Willem Schoonen op de commotie waartoe een artikel in zijn krant van een week geleden leidde. Ik vond dat artikel erg suggestief en schetste hier eerder waarom ik dat vond. Meneer Schoonen reageert uiteraard niet op mijn blogje, maar zijn reactie op groter goden gaat wel in op kritiek die ook ik had, en daarom leek het me aardig die eens wat grondiger te lezen. Ik citeer hem volledig en geef wat commentaar.
De heer Schoonen in 'brief van de Hoofdredateur' (Trouw van 25 mei 2013):
"Politici rukten uit alsof er een bom was ingeslagen
Lodewijk Asscher deed deze week denken aan Joeri Gagarin. De Rus draaide een halve eeuw geleden, als eerste, een rondje om de aarde, keerde behouden terug, en zei: “Ik heb God niet gezien”.
Asscher, de minister van binnenlandse zaken, bracht deze week een bezoek aan de Haagse Schilderswijk, en zei na afloop dat hij geen ‘shariawijk’ had ontdekt. Er waren problemen in de wijk, aldus Asscher, maar de dienst werd er niet uitgemaakt door orthodoxe moslims die hun heilige wetten aan anderen opleggen."
Meneer Gagarin zat in een afgesloten bol en heeft tijdens zijn rondje om de aarde niemand gesproken. Meneer Asscher was te voet en sprak wél met mensen. Meneer Gagarin zag God niet, maar niemand heeft ooit beweerd dat je op zo’n rondje vliegen God wel zou zien. Meneer Asscher zag de ‘shariawijk’ niet waarvan Schoonen beweert dat zijn reporter die wél gezien heeft en die dus wel degelijk zichtbaar zou moeten zijn. Deze vergelijking gaat mank.
"Overigens was meneer Asscher de enige niet die na eigen onderzoek concludeerde dat Trouw een vertekend beeld schetste. Een aantal Haagse raadsleden gingen hem daarin voor, en ’t zou zomaar kunnen dat die de wijk engszins kennen.
Asscher was niet de enige bezoeker; een hele stoet politici ging door de Schilderswijk, omdat wij hadden bericht dat in een deel ervan, de ‘Vergeten Driehoek’, de dominantie heerst van de orthodoxe islam. Ook PVV-leider Geert Wilders trok naar de Vergeten Driehoek, niet om te onderzoeken of daar iets mis was – want dat neemt hij graag aan – maar om duidelijk te maken dat ook dit stukje zíjn Nederland is. Een Nederland waarin geen moslimdominantie wordt getolereerd.
Was de krant niet in de fout gegaan door deze PVV-kat zo op het spek te binden? Had Trouw niet te groot alarm geslagen over de toestand in dat stukje Den Haag?
Ik denk het niet. Het alarm zat niet zozeer in de krant, maar in de reacties. Ik heb me verbaasd over de omvang, aard en toon daarvan. Media krijgen vaak te horen dat ze zaken opkloppen, en dat de politiek dan maar moet zien hoe ze het deksel weer op de pan krijgt. Maar in dit geval gebeurde het omgekeerde. Politici reageerden alsof er een bom was gevallen, en rukten uit om de schade op te nemen."
Trouw publiceerde een stuk onder de kop “Als je wijk verandert in een ‘klein kalifaat’”, verwees daarin naar “Sharia Driehoek” als bijnaam van diezelfde wijk en stelde dat die bijnaam aan de hand van “een paar eenvoudige voorbeelden te duiden” valt. De krant suggereerde in dat artikel dat mensen in die wijk voortdurend indringend worden aangesproken op hun kleding en hun gedrag, dat de politie er stelselmatig geweerd wordt, dat de horeca er onder druk van omwonenden varkensvlees- en alcoholvrij is en gaf ter onderbouwing daarvan alleen die “paar eenvoudige voorbeelden”, zonder dat uit ook maar iets blijkt dat het om meer gaat dan het soort incidenten dat uit élke wijk in Nederland te melden is, zonder dat uit ook maar iets blijkt dat de interpretatie van die incidenten door de vermeende slachtoffers klopt met wat de daders beoogden, zonder de mensen te horen die van onderdrukking en intimidatie worden beschuldigd, kortom zonder enig spoor van journalistiek onderzoek. En dan suggereert Schoonen nu dat zijn krant daarmee geen groot alarm sloeg?
"De Vergeten Driehoek is niet in een nachtelijk uur moslimwijk geworden. Wat in de krant werd beschreven, is een ontwikkeling van jaren. Een voorbeeld van segregatie zoals die zich vaker voordoet in grote steden, en in allerlei gedaanten."
De Vergeten Driehoek is de afgelopen decennia ongetwijfeld van karakter veranderd, en dat is ongetwijfeld geleidelijk gegaan. De veranderingen daar zie je vast ook elders. En segregatie is in Nederland een oeroud verschijnsel. We hebben sinds jaar en dag orthodox christelijke stadjes en dorpen, communistische enclaves, verpauperde stadswijken en uiterst chique villadorpen, en in elk daarvan bepaalt de overheersende groep hoe het er op straat toegaat. Nu hebben we dus ook zo hier en daar wijken waar relatief veel moslims wonen die hun stempel op de wijk drukken. Als dat alles is wat Trouw ons wilde melden – en dat suggereert Schoonen hier – was dat stuk beslist anders van toon geweest.
"Er was kritiek dat er in het verhaal alleen anonieme, en geanonimiseerde, bronnen werden opgevoerd. Dat is een noodzaak als er geen andere weg is om het verhaal gepubliceerd te krijgen. De vele bronnen die voor dit verhaal zijn gebruikt, zijn allemaal bij de redactie bekend. De maker, Perdiep Ramesar, werkt al heel lang in dit deel van Den Haag. Hij heeft verslag willen doen van een ontwikkeling, niet van een bominslag. Dat werd ook onderschreven door een politicus die níet op hol sloeg: PvdA-senator Adri Duivesteijn, die wethouder is geweest in Den Haag en die in de Schilderswijk woont. Duivesteijn was niet blij met de publiciteit over ‘zijn’ wijk, maar onderschreef de gesignaleerde ontwikkeling. En hij was verbolgen over de polariserende reacties van de politiek erop."
Dat de klagers die meneer Ramesar sprak niet met naam en toenaam in de krant willen, snap ik, en dat Trouw die wens respecteerde siert de krant. Maar Als Schoonen wil laten zien dat het hier om meer dan incidenten gaat, kan hij niet volstaan met drie magere voorbeeldjes zonder grondig wederhoor. Over hoeveel “bronnen” hebben we het hier? Tien? Tientallen? Honderden? In elke oude stadswijk in Nederland zijn zo tientallen mensen te vinden die menen dat die moslims hun wijk hebben overgenomen. En in al die wijken wonen vele tientallen moslims die spiegelbeeldige verhalen zouden kunnen vertellen. Een levendig krantenartikel kan niet zonder concrete voorbeelden, maar als als dat artikel een algemeen verschijnsel signaleert, zul je toch echt met gegevens moeten komen waaruit die algemeenheid volgt.
Meneer Duivesteijn zei in Trouw: “Over de Schilderswijk kun je honderd verhalen schrijven. Die wijk is zo veelkleurig. Ik ben er dagelijks. Er zullen ook excessen zijn en natuurlijk is het terecht dat als er dingen gebeuren die niet met de rechtsstaat stroken, deze worden beschreven en aangepakt. Maar als er in een straat veel zwaar gereformeerden wonen, moet je niet verwonderd zijn dat hun normen en waarden domineren. Ik zie daarin niet het drama. Dat kun je ook doen in liberale of reactionaire wijken.”
Dat meneer Duivesteijn de door Trouw gesignaleerde ontwikkelingen onderschrijft kan ik daar niet uit opmaken. Integendeel zelfs. Het siert Schoonen dat hij zich verplicht voelt te reageren op de storm die zijn krant heeft opgeroepen, maar dat hij dat doet met vertekende vergelijkingen, vertekende weergaven van andermans woorden, en een vertekend beeld van de alarmkreet die het gewraakte artikel wel degelijk was, heeft iets triests.
Schoonen had toch gewoon kunnen toegeven dat zijn krant een journalistieke misstap beging. Dat overkomt elke krant wel eens, en Trouw minder vaak dan menig ander.
Dit stuk verscheen eerder op Barts weblog; zijn eerdere stuk over het artikel in Trouw vindt u hier.
Meer over bart voorzanger, de driehoek, schilderswijk, shariadriehoek, trouw, willem schoonen.
