Hoe kom je aan een baan? Lijk niet op een Marokkaan.
In opinie door Hasib Moukaddim op 19-12-2012 | 07:48
Tekst: Hasib Moukkadim
Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) heeft gisteren het rapport ‘Op Achterstand’ gepresenteerd. Daarin geeft het SCP een beeld van de discriminatie van niet-westerse migranten op de arbeidsmarkt. Het is namelijk zo in Nederland, dat het niet meer nodig is om te onderzoeken óf er wordt gediscrimineerd, maar hoe erg. Het is een realiteit waar wij allen gewend aan zijn geraakt. Het blijkt ook nu weer dat niet-westerse migranten worden gediscrimineerd bij het zoeken naar een baan. Althans de meesten, want dit keer zat er een verrassing bij. Een verlaat sinterklaascadeautje zeg maar, of juist een vervroegd kerstpakketje, zo u wilt. Wie had nu verwacht dat juist de Marokkaanse Nederlander opeens even makkelijk aan een baan komt als de gewone Nederlander?
Ik moest echt even twee keer kijken of het er nu echt stond. Ja hoor. Het stond er. Uit het onderzoek blijkt dat de Marokkaans-Nederlandse proefpersonen even vaak een aanbod krijgen voor een baan als de autochtone Nederlander. En dat is een primeur. Ja, dat mag ook gezegd worden. Dat het ooit zo ver mocht komen met die vermaarde Marokkaanse Nederlanders. Wie had dat nou verwacht? Enfin, een dergelijke conclusie smaakt naar meer. Al lezend in het rapport bleken de proefpersonen acteurs te zijn die met eenzelfde CV en houding bij uitzendbureaus langsgingen. De acteurs waren goed gekleed, kregen een mooie CV mee, waren goed getraind in gedrag en spraken correct en netjes articulerend Nederlands. Niks mis mee dus. Zo blijkt maar dat zolang de opdrachtgever van het uitzendbureau geen etnisch boodschappenlijstje heeft, je als Marokkaanse Nederlander toch kans maakt op… een gelijke kans. Goed nieuws toch?
Dit onderzoek toont in ieder geval aan dat als je, je netjes presenteert en niet past in het stereotype van een Marokkaanse Nederlander, de kans groter wordt dat je een baan aangeboden krijgt. De klassieke attributiefout lijkt - hoe treurig ook - in dit geval positief uit te pakken. Als je te veel afwijkt van het stereotype van de groep, dan wordt je als uitzondering op de regel beschouwd en in dit geval beloond. Dit heeft een pijnlijke consequentie, want het originele stereotype blijft desondanks gehandhaafd. Ondanks dat dit nog een hypothese is, geven de ervaren discriminatie en de onevenredig oplopende werkloosheidscijfers sterke aanleiding te denken dat deze klopt. De succesboodschap aan de Marokkaanse Nederlander zal dus moeten zijn: probeer zo min mogelijk te lijken op het beeld dat de gewone Nederlander van jou heeft. Het cynische hieraan is dat de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap, vooral de mannen, al kampt met te hoge prevalentie voor schizofrenie.
De realiteit is dat het gros van de Marokkaanse Nederlanders daadwerkelijk lijkt op een Marokkaanse Nederlander. Ook zijn ze niet allemaal getraind in het voeren van sollicitatiegesprekken, articuleren niet altijd perfect en hebben te vaak geen voorbeeldig CV. Kortom, ze acteren niet, maar beleven hun problemen in het echt. Het is goed te weten dat trainingen en vorming in presentatie en een goed CV, goede voorspellers zijn voor een goede toekomst. Dat moeten wij zeker niet vergeten. Sterker nog, daar moet stevig op ingezet worden. Ik wil ervoor waken dat dit onderzoek een vertekend beeld geeft van de werkelijkheid, alsof discriminatie niet meer aan de orde is voor Marokkaanse Nederlanders op de arbeidsmarkt. Nog altijd stijgt de werkloosheid onder deze groep sneller dan gemiddeld en daar speelt dat vermaledijde stereotype meer dan alleen een bijrol.
Hasib Moukaddim is directeur van het Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN). Deze column verscheen op de site van de SMN en is in overleg ook op Republiek Allochtonië geplaatst. Meer blogs van Hasib vindt u hier
Meer over discriminatie op dit blog hier
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook. Republiek Allochtonië (voorheen Allochtonenweblog) bestaat 7 jaar. Waardeert u ons werk? U kunt het laten blijken door ons te steunen.
Meer over arbeidsmarkt, discriminatie, hasib moukaddim, marokkanen, smn, vooroordelen.