Het onderscheid tussen politieke vluchtelingen en economische migranten is van levensbelang
In opinie door Dilan Yesilgöz op 15-09-2015 | 15:12
Tekst: Dilan Yesilgöz
Jonge Syrische vluchtelingen spelen in de branding op het Griekse eiland Kos. De nacht ervoor zijn ze in kleine bootjes via Bodrum richting Europa gekomen. Zij hebben de tocht naar Europa wel overleefd, in tegenstelling tot zoveel leeftijdsgenoten. Ik zie de beelden op tv en krijg een flinke brok in mijn keel. Die kinderen waren mijn zus en ik dertig jaar geleden. Toen vluchtten wij midden in de nacht in een gammel bootje met onze moeder vanuit Bodrum naar Kos.
Andere omstandigheden, ander verhaal en een andere tijd, maar voor een kleuter van nu of van dertig jaar geleden maakt die context geen ene moer uit. Vluchtelingen zijn er altijd geweest en zullen er tot in het Europa van 2050 en verder, helaas nog steeds zijn.
Allemaal vluchtelingen volgens de een, allemaal migranten of gelukszoekers volgens de ander. Iedereen is welkom tegenover allemaal het land uit. ‘Let them in, let them earn’, als oplossing tegen de Europese vergrijzing volgens The Economist. ‘Let them burn’, volgens extreemrechts.
Het debat rond het internationale asielbeleid is gekaapt door holle frasen, halve waarheden en gevaarlijke frames.
We zien huilende BN-ers die vluchtelingen in huis willen nemen.
We luisteren naar tranentrekkende speeches van politici dat het niet uitmaakt of iemand een gelukszoeker of een vluchteling is; immers het zijn allemaal mensen.
We staan op de Dam om met z’n duizenden uit te schreeuwen dat alle vluchtelingen welkom zijn.
En eerlijk is eerlijk, deze morele appèls op ons geweten klinken zeer nobel. Betrokkenheid moet toegejuicht worden. En natuurlijk gaat het allemaal om mensen, ieder stuk voor stuk met een legitiem verhaal. Maar juist door geen oog te hebben voor dat verhaal en iedereen op dezelfde hoop te gooien, laat men diegenen die ons het hardst nodig hebben keihard in de steek.
De kern van ons asielbeleid is vluchtelingenbescherming, gericht op mensen die hun woongebied moeten ontvluchten uit vrees voor vervolging.
Asielbeleid is daarmee beleid van insluiting (wie kan hier blijven), maar tegelijkertijd ook beleid van uitsluiting (voor wie is elders een toekomst). Dit heeft op de eerste plaats niet te maken met de beschikbaarheid van middelen, mogelijkheden of politieke wensen, maar louter met de status van vluchteling.
Echter, als we niet oppassen, dreigt er een zieligheidsindustrie te ontstaan, waarbij onze sympathie een criterium wordt voor toelating en acceptatie. Op een verjaardag hoorde ik onlangs: „Een vluchteling met een iPhone, dat kan toch niet.”
Staat u eens stil bij deze opmerking.
Ik vraag me af sinds wanneer armoede een randvoorwaarde voor vervolging is geworden? We zijn op zoek naar het plaatje dat past bij ons idee van een zielige vluchteling die we dan vervolgens kunnen redden.
Een vorm van beschamende morele zelfbevrediging, precies zoals we afgelopen weken ook zagen bij Duitsland.
Daar waar Duitsland twee weken lang massaal de wereld toonde hoe welkom vluchtelingen zijn, schrok het land gisteren plots wakker door een niet te behappen stroom van migranten. De grenzen werden acuut dichtgegooid.
Ik vraag het u. Kan het nog asocialer en harder? Eerst zeggen; komt allen en dan in paniek raken als men deze woorden serieus neemt en ook daadwerkelijk komt.
De grenzen gaan momenteel een voor een dicht. Zonder enig plan voor wat dan. En wij kijken gewoon toe.
De chaos waar we nu mee te maken hebben is gecreëerd door zowel diegenen die het hardst roepen dat alle grenzen open moeten als diegenen die alles potdicht willen gooien. En deze chaos kost mensenlevens. Dit is geen potje Stratego, dit zijn geen poppetjes waar men mee kan spelen.
Wie het onderscheid niet maakt tussen politieke vluchtelingen en economische migranten, helpt het in stand houden van het drama en het afnemende draagvlak voor het asielbeleid binnen de landsgrenzen. Dit onderscheid is, letterlijk, van levensbelang. Vluchtelingen zoeken veiligheid en vrijheid. Geluk is een luxe waar zij nog niet eens over kunnen dromen, laat staan naar streven.
Onze politieke leiders, maar ook u, als opiniemakers, hebben de verantwoordelijkheid om de juiste woorden te kiezen en om ervoor te zorgen dat we waar kunnen maken wat we zeggen.
Anders is het Europa van nu en dat van 2050 geen knip voor zn neus waard.
Dilan Yesilgoz - Zegerius is is sociaal-cultureel wetenschapper, redactrice van Republiek Allochtonië en Amsterdams VVD-raadslid. Dit stuk sprak ze 14 september uit als column tijdens 24uuronbegrensd in de Amsterdamse stadsschouwburg. Meer van en over Dilan op dit blog: hier
Meer artikelen over vluchtelingen hier
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over dilan yesilgöz, immigranten, migranten asielzoekers, vluchtelingen.
Reacties
John Dubbelboer - 17/09/2015 23:57
Gelukzoekers zijn brutale voordringers en daar hebben we in ons alledaagse leven terecht ook een enorme hekel aan.
Verder hebben we natuurlijk compassie met slachtoffers, dat zijn vaak vrouwen, homo's en ongelovigen. Compassie en schiften gaan veel beter samen dan iedereen denkt.
Rafza Hussainali - 16/09/2015 10:39
Aan een lopende man of vrouw zie je niet of het een politiek vluchteling is. En wie is nog een politieke vluchteling? Iemand die politiek actief is en om zijn ideeen vervolgd wordt? Wat we zien is een stroom mensen die slachtoffer geworden zijn van oorlogsgeweld. Mensen die zelf niet de wapens willen opnemen in hun land. Mensen die de locale opvang van bad, bed en brood in zeer ontluisterende situaties ontvluchten.
Alles wat we zien is een stroom van mensen. Volgens mij maakt het niet meer uit of iemand politiek of economisch vluchteling is. Dat is alleen maar in hokjes plaatsen van mensen.
Wat mij betreft moet het om slachtoffers van oorlogsgeweld. Slachtoffers die wij opnemen in onze systemen van bed, bad en brood. Mensen die ook niet meer weggaan als zij eenmaal wortelschieten in onze systemen. We hebben het allemaal al gezien en meegemaakt. Niets nieuw onder de zon.
Onze politieke leiders hebben liggen slapen; dromend over hoge idealen van een Europa zonder grenzen. Nu is er verwarring en is het niet meer duidelijk welke kant ze op moeten. Onze leiders hebben geen technocratisch antwoord voor dit menselijk drama. Ze willen niet te boek staan als nazist of mensenhater. Dus laten ze het maar gebeuren. Rekken we onze systemen op en laten toe.
Nee, hoe goed bedoeld dan ook: mensen laten zich niet in hokjes plaatsen. Mensen zijn geen politiek of economisch vluchteling. Mensen zijn gewoon ontheemd en slachtoffer. En wij moeten weer nadenken over hun rechten en plichten.
