Fatiha Cherribi, moeder van Omar Radi: Persvrijheid moet zonder compromissen worden gehandhaafd
In opinie door Ewoud Butter op 20-06-2023 | 20:51
Terwijl premier Rutte deze week een bezoek brengt aan Marokko, riep Fatiha Cherribi in Amsterdam de Nederlandse regering op pal te staan voor het handhaven van de mensenrechten en de persvrijheid.
Cherribi, de moeder van de gerenommeerde onderzoeksjournalist en mensenrechtenactivist Omar Radi (36), was in Nederland op uitnodiging van EMCEMO. Ze vroeg aandacht voor de situatie van haar zoon, die in 2021 tot zes jaar cel werd veroordeeld.
Hieronder de tekst van haar speech.
Dames en heren,
Ik sta vandaag voor u met een diep gevoel van dankbaarheid voor de kans om tot u te spreken tijdens deze bijeenkomst. Ik wil mijn diepste waardering uiten voor de uitnodiging die mij is gedaan door Abdou Menehbi, en voor het onder de aandacht brengen van de cruciale strijd die journalisten en onderzoeksjournalisten voeren in naam van democratie en vrijheid, niet alleen in Marokko maar wereldwijd.
Als moeder van journalist Omar Radi zijn er vandaag twee dringende zorgen die ik met u wil delen. Ten eerste wil ik ingaan op de ernstige beschuldiging tegen hem, waarin wordt beweerd dat hij als spion voor Nederland zou hebben gewerkt. Ten tweede wil ik het falen van de Nederlandse regering benadrukken om haar beloften na te komen om persvrijheid te bevorderen als een integraal onderdeel van haar ontwikkelingsbeleid. Ik erken echter wel de inspanningen die ze achter de schermen hebben geleverd en waardeer deze.
Sta mij toe om in het verhaal te duiken en u meer begrip te geven van de gebeurtenissen rondom Omar Radi. Omar is een toegewijd Marokkaanse onderzoeksjournalist en mensenrechtenactivist, werkend voor diverse mediakanalen. Hij heeft zich ook als vrijwilliger ingezet voor de burgermedia-organisatie Mamfakinch. Bij Mamfakinch richtte hij zich op het onderzoeken van mensenrechtenschendingen, corruptie en sociale bewegingen.
In juli 2020 werd Omar Radi gearresteerd en vervolgens veroordeeld voor spionage voor Nederland. Het is echter cruciaal om op te merken dat hij, net als talloze andere vastgehouden journalisten, uiteindelijk veroordeeld werd voor verkrachting. De getuige die de verkrachtingsbeschuldigingen had kunnen weerleggen, werd ook in hechtenis genomen, wat twijfel doet rijzen over de integriteit van het juridische proces. Ondanks dit resulteerde Omar's beroep in een gevangenisstraf van zes jaar. Deze ongegronde beschuldigingen van de Marokkaanse autoriteiten waren specifiek bedoeld om zijn stem te smoren en te voorkomen dat hij zou rapporteren over mensenrechtenschendingen en corruptie.
Het is vermeldenswaardig dat vertegenwoordigers van de Nederlandse ambassade aanwezig waren tijdens de beroepszittingen, maar zij werden niet ondervraagd met betrekking tot de vermeende spionagezaak. Omar smeekte de rechter om rechtstreeks onderzoek te doen naar de Nederlandse vertegenwoordigers, aangezien zij aanwezig waren in de rechtszaal, maar dit verzoek viel op dove oren.
Toen de Nederlandse regering werd opgeroepen om een standpunt in te nemen en de Marokkaanse regering te informeren dat Omar Radi niet voor Nederland werkte en niet door hen werd betaald voor spionage, kozen zij ervoor om niet op te treden. Hun rechtvaardiging was om de nadruk te leggen op het opbouwen van een betere relatie met Marokko om de repatriëring van talloze Marokkaanse asielzoekers te vergemakkelijken, in plaats van op te komen voor een onschuldige journalist die vecht voor mensenrechten.
Ik zou er bij de Nederlandse regering voor willen pleiten om, wanneer het Nederlandse nationale belang in strijd is met het Europees Handvest voor de Rechten van de Mens, altijd voorrang te geven aan de mensenrechten. We hebben gezien dat het Nederlandse volk, inclusief de burgemeester van Amsterdam, Shell boycotte toen fundamentele rechten op het spel stonden. Dat is wat Nederland tot een zeer beschaafd land maakt.
Wat betreft de ervaring van mijn zoon in de gevangenis, wil ik aandacht vragen voor de verontrustende realiteit van intense monitoring en surveillance. Aan Omar werd meegedeeld dat hij tot een speciale categorie gevangenen behoorde die nauwlettend in de gaten worden gehouden, waardoor hij tijdens telefoongesprekken geen politieke discussies met zijn ouders aanging. Dit niveau van controle weerspiegelt de verstikkende omgeving binnen het gevangenissysteem, waar zelfs persoonlijke gesprekken worden gecontroleerd en beperkt.
De onrechtvaardigheden waarmee Omar werd geconfronteerd, verergerden toen onze berichten het misbruik dat hij in de gevangenis heeft ondergaan, aan het licht brachten. In plaats van de geuite zorgen te erkennen, reageerde het gevangeniswezen door een persbericht uit te brengen waarin de aantijgingen tegen hen werden ontkend. Deze ontkenning verwerpt niet alleen de geldigheid van Omar's beweringen, maar bestendigt ook een cultuur van stilzwijgen en toedekken binnen het gevangenissysteem.
De situatie werd nog slechter toen Omar met tien andere personen in een cel werd geplaatst, waar de afwezigheid van privacy en elementaire sanitaire voorzieningen een dagelijkse strijd werd. Deze omgeving is bijzonder schadelijk voor de gezondheid van Omar, aangezien hij lijdt aan de ziekte van Crohn en astma. Door hem in dergelijke omstandigheden te plaatsen, wordt geen rekening gehouden met zijn medische behoeften en zijn zijn fysieke en emotionele ontberingen verergerd.
In de geest van Martin Luther King Jr. moeten we streven naar een wereld waarin journalisten niet onrechtvaardig worden aangevallen, waar persvrijheid zonder compromissen wordt gehandhaafd, en waar regeringen zich houden aan hun toezeggingen om vrijheid en rechtvaardigheid voor allen te bevorderen. Laten we samen ervoor zorgen dat de klinkende stem van de waarheid luid en trots weerklinkt en de verandering aankondigt waar we zo wanhopig naar streven. Dank u wel, en mogen we verenigd staan in ons streven naar een rechtvaardige en vrije wereld.
Oum [moeder van] Omar, Fatiha Cherribi
Meer informatie
Meer informatie over de bijeenkomst van EMCEMO waar Fatiha Cherribi sprak hier.
Eerder dit jaar nam het Europees parlement een resolutie aan waarin Marokko wordt opgeroepen ‘de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid te respecteren’ en de ‘intimidatie van journalisten en hun advocaten en families’ te stoppen. De resolutie draagt de naam van Omar Radi.
Tijdens de bijeenkomst afgelopen maandag vertoonde Jan Kooij van Humans Rights Watch onderstaande film.
De film hoort bij een rapport, getiteld "“They’ll Get You No Matter What: Morocco’s Playbook to Crush Dissent." Hierin documenteert Human Rights Watch een scala aan tactieken die, wanneer ze samen worden gebruikt, een ecosysteem van onderdrukking vormen. Het doel is niet alleen om dissidente stemmen de mond te snoeren, maar ook om alle potentiële critici af te schrikken.
Vond u dit artikel waardevol?
Als u dit artikel waardeert, dan kunt u dat laten blijken met een (kleine) donatie. Daarmee blijft het mogelijk dit werk onafhankelijk te blijven doen.
Je kunt met iDeal doneren via deze link: https://bunq.me/republiekallochtonie
Meer over Emcemo, Fatiha Cherribi, Marokko, mensenrechten, Omar Radi.
