Extreemrechts en nationaal-populisten intensiveren strijd tegen islam
In opinie door Roemer van Oordt op 07-09-2017 | 22:02
Afgelopen maandag beklommen leden van het extreemrechtse Identitair Verzet het dak van de splinternieuwe islamitische middelbare school in Amsterdam, scandeerden anti-islamitische leuzen en hingen een spandoek op de gevel met de tekst ‘Wie islam zaait zal sharia oogsten’. De zaterdag daarvoor hielden ze al een bouwplaats van een nieuwe moskee van Islamitische Stichting Nederland in Venlo bezet. 'Geen moskee in onze wijk', 'Nederland is van ons' en 'geen jihad in de straat' was de boodschap. De breder bekende strijders tegen ‘islamisering’ van PEGIDA verstoorden vrijdag de beëdiging van Ahmed Marcouch tot burgemeester van Arnhem. Kort daarvoor eisten zij via sociale media een actie op tegen een islamitische basisschool in Leiden, waarbij de toegang met een kettingslot werd geblokkeerd en ze een bedreigende tekst achterlieten, mét de afbeelding van een doodshoofd. Wat is hun strategie? Groeit hun aanhang? En hoe reageren overheid en samenleving volgens getroffenen?
PEGIDA
PEGIDA staat voor de van oorsprong Duitse volksbeweging Patriotische Europäer gegen die Islamisierung des Abendlandes (Patriotische Europeanen tegen de Islamisering van het Avondland). Inmiddels zijn er in vrijwel alle Europese landen afdelingen opgezet. PEGIDA Nederland laat regelmatig van zich horen via anti-islam demonstraties en acties en veel gevolgde facebook- en twitteraccounts. Voorbeelden van daarbij gebruikte slogans en teksten: 'Koran is vergif', 'Islamisering is EU-thanasie' en ‘de islam is een krankzinnige ideologie die een reden is om moslims te verachten en te haten'. Met de organisatie van demonstraties en acties geeft de voorhoede van PEGIDA in daden uitvoering aan wat de in het afgelopen decennium snel groeiende hoeveelheid nationaal-populistische en extreemrechtse politieke partijen in Europa verbaal verkondigen: een xenofoob, soms ook antisemitisch en consequent islamofoob discours.
Identitiair Verzet
Bij het brede publiek minder bekend, maar zeker niet minder uitgesproken zijn de roergangers van Identitair Verzet. De naam is rechtstreeks afgeleid van de Franse groepering Géneration Identitaire, die strijdt tegen de zogenaamde ‘islamisering’ van de samenleving. In Nederland is de beweging in 2012 ontstaan, als splinter van de extreemrechtse groepering Voorpost. Naar eigen zeggen sluit hun ideeëngoed naadloos aan bij dat van Wilders’ PVV. Zij houden het echter 'niet bij retoriek, maar willen in actie komen’.
Op Facebook noemden ze hun ‘moskeeprimeur’ - de bezetting van de toen in aanbouw zijnde Al Hijra in Leiden in 2015 - de eerste van ‘een serie van verzetsdaden tegen de islamisering van Nederland ’. ‘Stop de islam’, 'In Leiden begint de victorie' en ‘Reclaim your Space’, klonk het toen. Eerder hadden ze overigens al (de inmiddels opgeheven) islamitische middelbare school Ibn Ghaldoun in Rotterdam vergrendeld. Veel acties, al dan niet met bedreiging van (lokale) politici volgden. Hun pijlen zijn niet alleen gericht op islamitische scholen en moskeeën; ook AZC’s zijn doelwit.
Via Facebook en twitter worden al jaren ‘alle activisten en sympathisanten in Nederland en Vlaanderen’ opgeroepen om vergelijkbaar ‘verzet’ te tonen. ‘De tijd van toekijken is afgelopen en hopen op doortastende daden van onze politici is voorbij'’, luidt het devies. ‘Wij stappen in waar de overheid faalt’. Gezien het aantal enthousiaste reacties, de steunbetuigingen aan ‘hun helden’ de likes en gedeelde berichten weten zij hun aanhang te verbreden,.
Op de angst die eerder werd uitgesproken door verschillende islamitische organisaties dat het niet langer om incidenten gaat, maar om een georganiseerde trend liet Identitair Verzet weten dat geen ongefundeerde gedachtegang te vinden, ‘als je weet dat we zes afdelingen hebben en een Facebookpagina beheren met meer dan 5.000 likes'. Dat aantal is inmiddels opgelopen tot meer dan 15.500.
Aanhang
Toch blijft de actieve aanhang van Identitair Verzet volgens kenners beperkt. Onderzoekster en Elsevier-journalist Nikki Sterkenburg meldde bij de NOS dat de harde kern uit zo'n vijftien personen bestaat. Sterkenburg: “Daarnaast hebben ze ook nog vijftien mensen die het dak beklimmen en nog een stuk of dertig mensen die flyeren. Veel mensen die ze op Facebook volgen storten bijvoorbeeld geld waarvan de boetes worden betaald.” Ook de kenners van onderzoeksgroep Kafka denkt dat hun actieve aanhang nauwelijks groeit en spreek in Trouw van een nog steeds ‘zeer beperkte achterban’. Belangrijke reden is in de optiek van Kafka dat voor het soort acties dat de groep uitvoert een harde kern van activisten genoeg is. Bovendien, zeggen de onderzoekers, springen actievoerders die verbonden zijn met andere anti-islamclubs, zoals PEGIDA, soms bij.
Verandering van discours en doelwit
Met hun uiteenlopende acties slaagt Identiair Verzet er in steeds meer aandacht van de pers te krijgen. Het lijkt er sterk op dat de organisatie door haar openlijke strijd steeds meer te versmallen tot een strijd tegen het salafisme in Nederland en aan te geven dat ze geweldloos verzet voorstaan meer ‘salonfähig” probeert te worden. De in Nederland veel breder gesteunde acties tegen AZC’s en de ‘vluchtelingenstroom’ maken onderdeel uit van deze strategie. Op hun Facebookpagiina en website stellen ze dat Nederland in oorlog is met het salafisme en zijn aanhangers.
Daarnaast proberen ze handig in te spelen op de door de Nederlandse overheid ongewenste financiële en ideologische buitenlandse bemoeineis, door in hun berichten vrij te citeren uit kritische stukken in de reguliere media over bijvoorbeeld de inmenging van Turkije in Nederlandse islamitische instituties en de invloed van Golfstaten in Marokkaanse moskeeën. De doelen die Identitair Verzet uitkiest liggen dus vaak al onder al dan niet terechte kritiek van politiek en samenleving. De actie bij de nieuwe, veel besproken en door velen ongewenste islamitische middelbare school in Amsterdam is exemplarisch.
Met deze strategie probeert de organisatie de aandacht af te leiden van hun ideologische drijfveren en achtergronden. De bewust uit de publiciteit gehouden voorman Paul Peters is echter geen frisse klant. Hij ontpopt zich sinds 2012 als een extreme islamofoob - een trend die de AIVD bij meer aanhangers van extreemrechts in Nederland signaleert - , maar heeft zijn wortels in de gewelddadig antisemitische beweging. In 2001 vernielde hij met een groep vrienden een joodse begraafplaats en spoot hakenkruizen en slogans zoals ‘Jude Raus’ en ‘Wir sind zuruck’ op grafstenen. Hij zat ook achter de oprichting van Pro-Patria (voor het Vaderland), de club die in de zomer van 2015 de beruchte protestmars organiseerde door de Schilderswijk. Burgemeester Jozias van Aartsen zei destijds: ‘Over de demonstratie was tevoren enige zorg. Wie zich verdiept in de antecedenten van de organisatoren en hun aanhang, zal begrijpen waarom.’ In Trouw bevestigd de in extreemrechts gespecialiseerde onderzoeksgroep Kafka dit beeld.
Reacties van getroffen islamtische organsities
In verontruste reacties vragen getroffen islamitische organisaties opnieuw om concrete veiligheidsmaatregelen van de overheid die verder gaan dan de publicatie en verspreiding van de Handreiking Veilige Moskee. Maar er zijn ook zorgen over maatschappelijke berusting. Zo zegt Islamitische Stichting Nederland in een persbericht dat de impact van dergelijke acties op de islamitische gemeenschap groot is, terwijl de publieke reacties veelal lauw zijn of soms zelfs begripvol of goedkeurend. ISN: “De islam, moslims en moskeeën zijn een integraal onderdeel van Nederland en deze wandaad treft daarmee de gehele samenleving. Hoe we hiermee omgaan is aan ons allen, Nederlanders met en zonder moslimachtergrond.“
Roemer van Oordt is politicoloog, redacteur van Republiek Allochtonië en doet onderzoek naar processen van uitsluiting en radicalisering en naar de institutionalisering van de islam in Nederland
Meer over identitair Verzet op dit blog: hier en over PEGIDA: hier
Voor achtergronden over Identitair Verzet:: lees bijvoorbeeld het werk van onderzoeksgroep Kafka hier en hier. Frontaal Naakt besteedt er ook regelmatig aandacht aan.
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons werk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over 'islamisering', acties, azc's, bedreiging, frontaal naakt, identitair verzet, islam, islamitische scholen, isn, kafka, moskeeën, moslims, pegida, roemer van oordt.