De zoektocht naar een meerderheidscultuur is zinloos
In opinie door Dick Mantel op 08-12-2016 | 15:27
In een artikel, met als titel ‘Meerderheidscultuur verdient ook alle steun’, van de hoogleraar sociologie Ruud Koopmans in de Volkskrant (3 december) kwam de term ‘meerderheidscultuur’ weer eens ter sprake.
Dick Mantel reageert.
Eerst nogmaals een paar vaak voorkomende misverstanden. In een eerder artikel van mij op deze site zijn ze al eerder en uitgebreider aan de orde gekomen. Culturen zijn niet statisch en niet alles bepalend. Ze worden door mensen gemaakt en zijn door en door veranderlijk. Een verdeling in culturen is dan ook misleidend.
Misverstand twee: mensen laten zich niet vangen in één cultuur; er is sprake van wedijverende identiteiten; de mens is niet één-dimensionaal.
En misverstand drie: de meerderheid is allesbehalve homogeen.
Is er nu sprake van een dominante nationale meerderheidscultuur? Zeker niet. Een plattelander in Friesland verschilt in hoge mate van een Limburger, van een stedeling en van een orthodoxe protestant uit de Bible Belt. Dezelfde pluriformiteit geldt uiteraard voor de ‘minderheden’ (zijn ze trouwens in Amsterdam al lang niet meer).
Enige kennis van het verleden helpt om te beseffen dat ook vroeger de pluriformiteit en niet de gemeenschappelijke nationale cultuur hoogtij vierde. Indelingen, zoals we die nu bij de indeling ‘wij/anderen’ zien, zijn veel vaker voorgekomen. Een paar voorbeelden daarvan.
1. Vroeger werden de ‘asocialen’, de ‘ontoelaatbaren’, de ‘buiten de maatschappij staanden’ vaak apart gezet. Zoals bij de kolonies van de ‘Maatschappij voor Weldadigheid’ in Drenthe en Overijssel, aan het begin van de 19e eeuw. In het begin van 20e eeuw werden aparte woonwijken, buiten het bewoonde gebied, gebouwd waar gezinnen uit onbewoonbaar verklaarde huizen in werden gezet. Dat er veel onbewoonbaar verklaarde huizen waren, was een gevolg van de woningwet van 1902. En vrij recent, in de jaren vijftig, waren de aparte gezinsoorden het toppunt van opvoedingsactiviteiten (ontleend aan Geschiedenis van de onmaatschappelijkheidsbestrijding in Nederland van Dercksen en Verplanke; 1970).
2. Vaak wordt gedacht dat bij de velen die in de 19e eeuw naar de Verenigde Staten emigreerden uitsluitend economische en religieuze redenen een rol speelden. Uit interviews met emigranten blijkt dat ook het verlangen om niet meer door de heersende klasse als tweederangsburger te worden gezien, een grote rol speelde (onderzoek van Jan van Ewijk).
3. Voor de Tweede Wereldoorlog speelde de tegenstelling tussen stad en platteland een enorme rol. Een citaat van de predikant Van den Berg uit 1937. ‘In steeds sneller vaart stroomt het water der groote stadscultuur over het platteland. Wat voor kort nog slechts kwelwater was, dat den boer nog niet over de klompen kwam, is in de laatste jaren een dijkbreuk geworden, een overstrooming, die den plattelander met zijn huis en haard en al de zijne dreigt te verzwelgen’ (ontleend aan Volk van Nederland, red. J. de Vries).
4. De tegenstelling katholiek/protestant speelde zelfs in 1947 nog een rol. Een hoogleraar aan de Universiteit van Leiden, vooraanstaand in de Hervormde Kerk, schreef wat er gedaan moest worden als de katholieke religie ‘de staat overmeestert’. Citaat: ‘Ik zeg: er zal vroeg of laat maar één dilemma zijn: het land verlaten of het land verdedigen’ (In de waagschaal; 1947).
Conclusie: trek lering uit het verleden; met zelfvertrouwen zal ook de huidige tweedeling overwonnen worden. Niet door het culturalisme (zie vorig artikel) te praktiseren. En niet door een, tot misbruik leidend, gehamer op onze waarden en normen en onze nationale cultuur. We zullen moeten uitgaan van onze ‘nationale identiteit’, het moeten en kunnen omgaan met diversiteit, al gaat dat met vallen en opstaan. Onze wet- en regelgeving staat centraal, voor iedereen! Die bepaalt ook het befaamde rijtje van onze waarden en normen (zie ook vorig artikel).
Dick Mantel, gepensioneerd wiskundeleraar. Nu intensief bezig met immigratie/integratie/de huidige maatschappelijke situatie. Meer van Dick Mantel op Republiek Allochtonië hier
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over cultuur, dick mantel, integratie, meerderheidscultuur, ruud koopmans.