De strijd om islam online
In opinie op 19-04-2010 | 10:08
Ongeveer driehonderd journalisten en andere medewerkers van IslamOnline, een populaire website voor islamitische zaken, hebben een drie weken durende sit-in georganiseerd die de Arabische media sterk bezig gehouden heeft. De actie was live op het internet te volgen en ondervond brede ondersteuning zowel van prominente intellectuelen als van gewone fans. Elke ontwikkeling van de affaire werd naarstig op Twitter gedeeld. Hun beproeving werd beschreven als een strijd om de ziel van de islam.
Dat is een overdrijving. Op een minder spiritueel niveau zijn de voornamelijk Egyptische werknemers de strijd aangegaan om het beheer van de website met de eigenaar in Qatar, de al-Balagh Culturele Vereniging gevestigd in Doha, de hoofdstad van Qatar. Deze wilde banen schrappen in Cairo en een deel van de redactionele kantoren naar Qatar verhuizen. De medewerkers in Cairo vinden dat dit een truc is om de website naar een meer conservatieve instelling te sturen. De bestuurders in Doha werpen tegen dat IslamOnline een te provinciaal Egyptisch instituut is geworden en afgedwaald is van haar doelstelling om alle moslims te bereiken.
Maar dit arbeidsgeschil weerspiegelt ook een Arabische koude oorlog waarin Egypte stelling neemt tegenover meer radicale staten. Media die in handen van Qatar zijn zoals Al-Jazeera en IslamOnline hebben in de afgelopen jaren doorlopend zware kritiek op Egypte uitgeoefend, met name voor haar medeplichtigheid aan de Israëlische blokkade van Gaza.
Sommigen vermoeden dat het afzwakken van de berichtgeving van IslamOnline door het beteugelen van haar personeel - waarvan een deel nauwe betrekkingen heeft met de Moslim Broederschap, die op haar beurt weer nauwe betrekkingen heeft met de islamistische Hamas beweging die Gaza bestuurt - een gebaar is van Qatar naar de Egyptische regering toe. Anderen verwijzen naar de langdurige rivaliteit tussen Saoedi's en de Qatarezen, die naar geopperd wordt er op gebrand zijn om de invloed van een Saoedische bedrijf, dat helpt bij de publicatie van de website in Caïro, te beperken.
IslamOnline begon in 1997 als een studentenproject aan de Universiteit van Qatar met geld van Sheikha Mozah, een ondernemende vrouw van de emir van Qatar, en met ondersteuning van de prominente - en soms controversiële - in Egypte geboren geleerde Yusuf al-Qaradawi.
Bij de lancering van IslamOnline verklaarde de heer Qaradawi, sprekend vanuit zijn uiterst populaire religieuze talk-show op Al-Jazeera, ‘Sharia en het leven’ dat de doelstelling was moslims te begeleiden in “de jihad van ons tijdperk.”
Over het geheel genomen is deze jihad een milde geweest. IslamOnline is een publicatie gericht op het inpassen van de religie in het moderne leven. Het biedt religieuze adviezen zonder zwavel en hellevuur, en pakt gevoelige onderwerpen zoals seksualiteit aan op een conservatieve, maar open manier. Bettina Graf, die schrijft over de media in de islamitische wereld, noemt het “moralistisch-conservatief en zendingsgezind, maar niet dogmatisch.” Maar het was ook, in de woorden van Khaled Hamza, een hervormingsgezinde Moslim Broeder, een plaats waar “grote intellectuele veldslagen” werden gevoerd over de toekomst van het islamisme, voornamelijk beïnvloed door de heer Qaradawi's wasatiyyah (centristische) stroming.
De 84 jarige Qaradawi wordt soms de meest invloedrijke in leven zijnde soennitische moslimgeleerde genoemd. Hij heeft in het Westen tegenstand opgeroepen door het gebruik van zelfmoordbommen in bepaalde gevallen goed te keuren en voor zijn homofobe standpunten; de toegang tot de Verenigde Staten en Groot-Brittannië is hem ontzegd. Het voorzitterschap van al-Balagh werd hem ontnomen vanwege zijn stellingname vóór zijn Egyptische landgenoten tegen het Qatareze bestuur. Sommigen zien dit als een signaal dat hij uit de gratie is gevallen en vragen zich af of Qatar, dat hem voor het grootste deel van zijn volwassen leven geherbergd heeft, hem nu zal uitstoten. Zijn ideeën, met name over het aanpakken van de soennitische angst voor afbrokkelen van het traditionele religieuze gezag en zijn poging om radicale islamistische stromingen tegen te gaan met een conservatief reformisme, kunnen een klinkende stem verliezen als hij nu van IslamOnline wordt geweerd.
Bron: dit artikel is overgenomen van Maroc.NL
Meer over islam online, qaradawi.
