De rechter en de ongetrimde moslimbaard
In opinie door Ewoud Butter op 02-04-2012 | 21:37
Vorige week oordeelde het Amsterdamse gerechtshof dat de gemeente Amsterdam een moslim die weigerde vrouwen de hand te schudden en ook zijn baard niet wilde inkorten, terecht heeft gekort op zijn bijstandsuitkering. Het gerechtshof vindt dat de man zich ten onrechte beriep op religieuze bezwaren.
Volgens het Hof is het voor een moslim niet ongebruikelijk iemand van het andere geslacht de hand te schudden. Ook wat betreft het knippen van de baard was het Hof niet onder de indruk van de religieuze bezwaren van de man.
Vrijheid van godsdienst
Is het raar dat een rechter een uitspraak doet over een religieuze kwestie? Nee, het gebeurt geregeld. Het is een direct gevolg van de in de grondwet verankerde vrijheid van godsdienst, zoals die is vastgelegd in artikel 6 van de Grondwet. Op dit artikel wordt meestal een beroep gedaan wanneer het gedrag, de uitspraken of bijvoorbeeld de kleding van gelovigen strijdig zijn met andere wetten en regels.
Artikel 6 was onder andere bedoeld om de scheiding van Kerk en Staat te bewerkstelligen, maar het heeft als onbedoeld en paradoxaal neveneffect dat overheid en rechters zich geregeld juist over religieuze zaken moeten uitlaten. Hetzelfde kan trouwens werkgevers of schooldirecteuren overkomen.
Steeds wanneer iemand namelijk een uitzonderingspositie claimt op grond van de vrijheid van godsdienst, kan de rechter geconfronteerd worden met de volgende 3 vragen:
a. is hier sprake van een godsdienst?
b. is de persoon in kwestie aanhanger van deze godsdienst?
c. en wat zijn de regels en voorschriften van deze godsdienst?
In 2007 wist een man uit Hellevoetsluis handig gebruik te maken van de vrijheid van godsdienst. Het lukte hem een identiteitskaart te bemachtigen met een pasfoto waar hij als clown op stond afgebeeld. De man omzeilde de strenge regels waaraan een pasfoto moest voldoen door te zeggen dat hij vanwege zijn levensovertuiging geschminkt door het leven ging. De gemeente ging daarmee akkoord. Pas toen bleek dat hij niet dagelijks uit religieuze overwegingen als clown verkleed liep, concludeerde de gemeente dat hij een weinig consequente gelovige was en moest hij zijn ID-kaart weer inleveren en een nieuwe aanvragen.
Een Nederlandse werkgever, schooldirecteur of rechter kan in een positie komen om een religieus oordeel te geven wanneer een vrouw zegt dat zij van haar geloof een hoofddoek moet dragen. Net als de rechter die meent dat de islam niet voorschrijft dat het trimmen van een baard verplicht is, kan een rechter of een schooldirecteur ook stellen dat het dragen van hoofddoek niet verplicht is.
Willekeur
Willekeur ligt al snel op de loer. Iemand die uit religieuze overwegingen zijn baard weigert te trimmen en daarom moeilijk een baan vindt mag wel worden gekort op zijn uitkering, terwijl een mevrouw uit Diemen die op grond van haar religie een boerka draagt, een paar jaar geleden nog niet gekort mocht worden. De tijdsgeest is veranderd.
De SGP mag niet langer vrouwen op de kieslijst weigeren, maar het priesterambt blijft alleen open staan voor mannen, mannen die bovendien niet mogen trouwen.
De rokerskerk wordt niet erkend, maar de Santo Daime kerk wordt wel toegestaan de opiumwet mag overtreden door ayahuasca-thee te drinken.
En dan hebben we nog de orthodoxe jood die onlangs van de rechter om geloofsredenen mocht weigeren zijn ID bij zich te dragen.
Leg dat maar eens uit tijdens een inburgeringscursus.
Ewoud Butter is redacteur van Republiek Allochtonië
P.S. Oh ja, speciaal voor de rechters die willen weten waarom orthodoxe moslims menen dat zij hun baard niet mogen trimmen, geven ze op de salafistische site van al yaqeen de volgende informatie.
Meer over de vrijheid van godsdienst hier; meer over de scheiding van kerk en staat hier.
Meer over baard, ewoud butter, moslim, rechter, rechtspraak, religie, scheiding kerk staat, vrijheid van godsdienst.
