De racistische motieven van Leefbaar Rotterdam
In opinie door Gwen van Eijk op 07-11-2019 | 09:30
Leefbaar Rotterdam wil een ‘Marokkanenaanpak’ tegen ‘allochtone’ daders die uit ‘racistische motieven’ enkel van witte ouderen zouden stelen. Het is het zoveelste racistische plan van Leefbaar. Bovendien is met werkelijk elk ‘bewijsstuk’ dat raadslid Hoogwerf claimt te hebben wat mis.
In reactie op het nieuws over de bloedprik-babbeltruc haalt Leefbaar Rotterdam een plan van vorig jaar in geradicaliseerde vorm van stal. ‘Allochtoon pakt bewust blanke’, mocht Hoogwerf vorige week weer in de Telegraaf zeggen. Naar aanleiding van woningovervallen en straatroof deed Hoogwerf vorig jaar al een oproep voor een onderzoek naar de “racistische motieven van allochtone overvallers, die voornamelijk blanke ouderen beroven”. Toen dacht Hoofwerf dat het zou gaan om daders van Marokkaanse, Turkse of Antilliaanse achtergrond, maar nu moet er meer gericht een ‘Marokkanenaanpak’ komen.
Racistische motieven
Laat ik vooropstellen dat het feit dat ouderen vaker en langer alleen wonen een goede reden is om meer aandacht te besteden aan hun veiligheid: dat maakt deze groep inderdaad kwetsbaarder. En criminologisch gezien is de vraag naar racistische motieven best interessant – als racisme doorsijpelt in beslissingen over op wie je gaat stemmen en wie je een baan of huis wil geven, waarom dan niet in beslissingen over wie je gaat beroven. Al betwijfel ik dat het daadwerkelijk zo is dat allochtone daders niet “hun eigen nest willen bevuilen”, zoals Hoogwerf denkt, en daarom witte ouderen uitkiezen als doelwit. Misschien – als het al zo is – heeft het wel te maken met de inschatting dat ouderen met een autochtoon-Nederlandse of Aziatische achtergrond er financieel iets warmer bijzitten dan groepen ouderen uit de ‘eigen’ groep van de vermeende daders.
Maar er gaat natuurlijk een essentiële vraag aan vooraf en die is: is het wel zo dat het vooral ‘allochtonen’ daders zijn die ‘autochtone’ ouderen beroven? “De daders zijn getinte personen en dat is bepaald geen uitzondering te noemen. Sterker nog, het tegenovergestelde zou een uitzondering zijn geweest”, aldus Hoogwerf “stellig” in de Telegraaf. Waar baseert Hoogwerf zich op?
Anekdotisch bewijs
Net als met haar voorstel van een jaar geleden beroept Hoogwerf zich op cijfers uit enkele onderzoeken. “Puur kijkend naar de misdaadcijfers zijn vooral blanke autochtone ouderen het slachtoffer van jongeren van allochtone afkomst’’, zei Hoogwerf vorig jaar. Maar meestal zijn etnische minderheidsgroepen oververtegenwoordigd in criminaliteitscijfers als dader én als slachtoffer. De CBS-cijfers over slachtofferschap laten dan ook zien dat ‘niet-westerse allochtonen’ vaker slachtoffer van (pogingen tot) zakkenrollen en straatovervallen zijn. Maar dat zal Leefbaar blijkbaar een zorg zijn.
En zo is met werkelijk elk ‘bewijsstuk’ waarmee raadslid Hoogwerf kwam en komt wat mis. In de schriftelijke vragen die Hoogwerf vorig jaar stelde claimde ze dat er “empirisch bewijs in overvloed” is. Vervolgens kwam ze met het boekUndercover in Klein-Marokko aan, over de Belgische buurt Molenbeek. Auteur Fraihi laat hierin enkele tasjesdieven aan het woord over hoe ze hun slachtoffers (etnisch) profileren. Maar dit kan natuurlijk geen “empirisch bewijs” zijn voor een algemeen patroon dat Hoogwerf in Nederlandse steden meent te zien. Anekdotisch bewijs kan aanleiding zijn voor een gedegen onderzoek, maar niet voor de beschuldigingen aan het adres van hele groepen die Hoogwerf nu doet.
Verdachtencijfers
Hoogwerf verwijst ook naar het SCP-Jaarrapport Integratie uit 2012 waaruit blijkt dat personen met een Marokkaanse of Antilliaanse achtergrond flink oververtegenwoordigd zijn onder geregistreerde verdachten van vermogensmisdrijven met geweld. In het Telegraaf-artikel spreekt ze over “helaas wat gedateerde cijfers” die laten zien dat “Marokkanen […] 22 keer zo vaak verdachte [zijn] van zaken met geweld zoals straatroven en roofovervallen”. Het is onduidelijk waarom ze de oververtegenwoordiging van verdachten met een Antilliaanse achtergrond nu niet meldt (is nog groter), blijkbaar moet het nu alleen nog gaan over het ‘Marokkanenprobleem’.
Problematisch blijft hier natuurlijk dat het gaat om verdachtencijfers en dat we uit onderzoek ook weten dat, ten eerste, de verschillen op basis van zelf-gerapporteerde daderschap minimaal zijn, en ten tweede de oververtegenwoordiging onder veroordeelde daders toeneemt, wat doet vermoeden dat er sprake is van ongelijke behandeling in strafzaken. Zolang de oorzaak hiervan (met name discriminatie) niet goed is onderzocht zouden politici en beleidsmakers deze cijfers niet als “empirisch bewijs” moeten gebruiken. Overigens hebben de onderzoeksinstituten hierin ook een verantwoordelijkheid, schreef ik al eens.
Slachtoffercijfers
Vergelijkbare problemen kleven aan cijfers uit het onderzoek van Bureau Beke waaruit zou blijken dat 87 procent van de slachtoffers van zeden- en geweldsdelicten autochtoon is. Deze cijfers zijn niet representatief voor slachtoffers van de delicten waar Hoogwerf het over heeft. Het betreft een onderzoek onder een kleine 900 respondenten die zich hebben gemeld bij het Schadefonds. Bureau Beke deed dat onderzoek nu juist omdat veel slachtoffers – 2 van de 3 – hun weg niet vinden naar het Schadefonds.
Het lijkt me geen rare gedachte dat juist slachtoffers met een migratie-achtergrond zich vaker niet zullen melden bij het Schadefonds, omdat bekend is dat zij in het algemeen minder hun weg vinden naar hulpverlenende instanties. Bovendien strookt deze verhouding ‘allochtoon-autochtoon’ dus niet met de CBS-cijfers, die zich bovendien toespitsen op de delicten – tasjesroof en straatovervallen – waar Leefbaar over rept.
Dubbel racistisch
Hoogwerf eist “een gedegen onderzoek naar de feiten en cijfers omtrent vermogensdelicten met geweld, waarbij de daders allochtoon zijn en de slachtoffers autochtoon” en een “harde, doelgerichte aanpak gericht op de meest prominente dadergroepen”.
Zoals Sandra Salome, bestuurslid Rotterdam BIJ1, over dit voorstel schreef op Joop: Leefbaar Rotterdam wil dus dat politie en justitie gaan etnisch profileren. Daar komt bij dat de partij met deze oproep ook voorrang geeft aan ‘autochtone’ slachtoffers die het blijkbaar meer waard zijn dan ‘allochtone’ slachtoffers om beschermd te worden tegen criminaliteit. Dubbel racistisch dus.
Dit artikel van Gwen van Eijk verscheen eerder op Sargasso
Zie ook:
- Zeven argumenten om criminaliteitscijfers uit te splitsen naar herkomst nader bekeken
- Minderhedenorganisaties roepen overheid op anders te communiceren over criminaliteit
- Vier op de vijf publicaties over criminaliteit en herkomst benadrukken slechts de verschillen tussen groepen
- Stop met stigmatiserende rapporten over criminaliteit en etnische herkomst
- Wat weten we over Nederlanders met een migratieachtergrond en criminaliteit?
Meer artikelen over criminaliteit
Meer artikelen over etnisch profileren
Wilt u dat Republiek Allochtonië blijft bestaan? Waardeert u ons vrijwilligerswerk? We kunnen uw steun goed gebruiken. U kunt Republiek Allochtonië steunen en een klein (of groot) bedrag doneren (nu ook via I-deal)
Neem een abonnement op onze dagelijkse nieuwsbrief: Subscribe to Republiek Allochtonië by Email
Meer over criminaliteit, leefbaar rotterdam, racisme.
