Home » Blog » Opinie » De islam heeft ook een Finkers nodig

De islam heeft ook een Finkers nodig

In opinie door Bastiaan Verberne op 05-01-2012 | 18:41

Tekst: Bastiaan Verberne

De kerstdagen zijn weer voorbij. Veel tijd doorgebracht in het mooie Twentse land bij familie en schoonfamilie. Op televisie kwam er een prachtig interview voorbij waarin Paul Witteman in gesprek ging met Herman Finkers. Herman Finkers. Een echte jeugdheld van me. Finkers is een cabaretier die in een rustig tempo praat, gortdroge woordgrapjes maakt en niemand beledigt. Een typische cabaretier van de vorige eeuw, zonder ADHD. Finkers is een echte Tukker, die zijn voorstellingen zowel in het Nederlands als in het Twents opvoert. Zijn tongval doet mij weemoedig denken aan vroegere, eenvoudigere tijden met cheese onion chips en Nesquick op de bank. De cassettebandjes en video’s draaide ik grijs. Hele stukken van zijn voorstellingen kende ik uit mijn hoofd en kon ik voor klasgenootjes feilloos reproduceren.

Naast cabaretier en Tukker is Finkers zeer overtuigd katholiek. Met alle misbruikschandalen zit de Katholieke Kerk behoorlijk in het verdomhoekje. Het katholicisme lijkt tegenwoordig de islam te verdringen als meest in opspraak geraakte religie. Daar kun je als moslim heel triomfantelijk over doen, maar daar schiet niemand iets mee op. Het feit dat een andere club ook imagoproblemen heeft, maakt van de islam nog geen betere godsdienst. Bovendien heb ik veel te veel bewondering voor de katholieken. Ze bouwen de mooiste gebouwen, hebben indrukwekkende vieringen en schrijven de mooiste religieuze liederen op de wereld. Vanaf de zijlijn zou ik wel een goede interne discussie over het celibaat en voorbehoedsmiddelen aanmoedigen, maar toch koester ik overwegend positieve gevoelens voor het katholieke geloof. Finkers draagt daar voor mijn gevoel beter aan bij dan alle bisschoppen en priesters die ik op televisie voorbij zie komen. Het interview met Witteman is een mooi stukje televisie. Dat Witteman niet veel opheeft met religie en gelovigen moge duidelijk zijn. Kijk maar naar een doorsnee aflevering van Pauw en Witteman over religie. Met scherpe, vaak veroordelende vragen drukt hij menig gelovige flink in de verdediging. In een aanbevelenswaardig boekje van Kluun God is gek – De dictatuur van het atheïsme is Witteman stellig in zijn levensovertuiging:

Bestaat God?
“Nee.”
Weet u dat zeker?
“Niets is zeker, maar de bewijslast voor het bestaan van God ligt bij de gelovigen.”
Is er leven na de dood?
“Nee.”

Maar Witteman krijgt Finkers niet op de kast. Sterker nog, Finkers verleidt Witteman zelfs tot een aantal mystieke en spirituele uitspraken. Als u geen tijd heeft het hele interview te bekijken, kijk dan even naar minuut 23 t/m 26. Witteman geeft toe wel eens religieuze liederen te zingen, maar zegt daar absoluut geen religieuze gevoelens bij te krijgen. Finkers: “Ja ja, dus als je de Matthäus Passion zingt en je zingt “Mein Süsse Jesu, schlaf sacht” dan had je net zo goed uit een telefoonboek kunnen zingen?” Nee, dat ook weer niet. Vervolgens houdt Finkers een mooi betoog over dat God een kunstvorm is en verleidt Witteman zelfs toe te geven dat hij misschien wel mystieke gevoelens krijgt bij het zingen. De reden dat beide heren zo dicht bij elkaar komen is dat Finkers een katholieke mysticus is die kan inspireren en relativeren. Een mysticus gelooft niet letterlijk. Het gaat hem om de verwondering van de schepping en het vinden van inspiratie in de kunst. Ze vinden elkaar op het menselijke niveau. Finkers vanuit zijn katholicisme, Witteman vanuit zijn humanistisch atheïsme. In het interview claimen beiden een deel van de waarheid, maar pretenderen deze niet in zijn geheel te kennen. Finkers vind ik een mooi voorbeeld van een echte ‘gelovige’. Dat is dus per definitie geen ‘zeker-weter’. Zelf ben ik bijzonder wars van mensen die met absolute zekerheid hun interpretatie van het geloof als de enige juiste naar voren brengen. De rest zijn ketters, ongelovigen, huichelaars en worden met gemaakte treurnis een toekomst in de hel voorspeld.

Elk geloof kent dit soort letterknechten. Dat moeten ze ook helemaal zelf weten. Wie weet hebben zij het bij het rechte eind en hebben de mystici het uiteindelijk helemaal fout. Toch zou ik voor mijn aardse bestaan graag zien dat de mystieke islam meer een stem krijgt in het publieke debat. Ik blijf namelijk bezorgd over het imago van de religie waar ik zoveel van hou. Laten we als moslims nou eens iets van de warmte en eenheid overbrengen die uit de poriën van de islam sijpelt. De enige zaken waar ik de traditionele islamitische woordvoerders over te horen krijg zijn Wilders, burka’s, rituele slacht, man/vrouw-verhoudingen en homoseksualiteit. Natuurlijk zijn dat ook de voornaamste onderwerpen waar de media moslims over ondervragen. Maar je moet ook je eigen frame creëren. Wat mij betreft een frame van humor en mystiek. Waar blijft de islamitische Herman Finkers? Ik zit met smart op hem te wachten.

Bastiaan Verberne studeerde af als religiewetenschapper, werkt momenteel als campagneleider armoedebestrijding en docent Geestelijke Stromingen en blogt als er tijd over is. Dit stuk verscheen eerder op de website nieuwemoskee.nl en is in overleg met Bastiaan ook op Republiek Allochtonië geplaatst.

Meer over bastiaan verberne, herman finkers, humor, islam, nieuwe moskee, religie.

Reacties