ChristenUnie niet in beide Kamers barmhartig
In opinie door Roemer van Oordt op 01-03-2014 | 00:10
Tekst: Roemer van Oordt
Arie Slob, Tweede Kamer fractievoorzitter van de ChristenUnie (CU), dreigt zijn gedoogsteun aan het kabinet in te trekken als de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie het aangekondigde wetsvoorstel om illegaliteit strafbaar te stellen ongewijzigd doordrukt. Dat zou ook consequenties hebben voor een aantal onlangs afgesloten akkoorden op essentiële dossiers die de fundering onder Rutte II vormen.
De principiële opstelling van Slob kan niemand echt verbazen; die past in de traditie die zijn partij heeft op het terrein van asiel- en vluchtelingenbeleid. Verrassend was daarom wel de recente ondersteuning door de Eerste Kamerfractie van de CU voor het wetsvoorstel van Teeven om de bevoegdheden voor het vreemdelingentoezicht te verruimen. Gevolg: een nieuwe wet met verregaande, mensonterende consequenties.
De nieuwe wet, die vandaag in werking treedt, reduceert de bescherming van ongedocumenteerden goed beschouwd tot nul en is tekenend voor de asociale en inhumane manier waarop de overheid omgaat met deze omvangrijke groep vluchtelingen. De wet zegt bedoeld te zijn om - ook in het belang van de vreemdeling zelf - het uitzetproces te versnellen door het onderzoek naar de identiteit te vereenvoudigen. Daarvoor worden de toezichtmogelijkheden van de vreemdelingenpolitie en de Koninklijke Marechaussee aanzienlijk uitgebreid.
Als politicoloog - lees geen jurist - ben ik altijd voorzichtig met het trekken van conclusies uit wetsvoorstellen. In dit geval werd ik echter negatief getroffen door woorden in de wetstekst die op z’n minst voor uiteenlopende uitleg vatbaar zijn. Denk daarbij meer specifiek aan ‘noodzakelijk en proportioneel’, ‘voorzienbaar en substantieel’ en allerlei vervoegingen van het woord redelijk. Zonder invulling aan die begrippen te geven, laat de wet ruimte voor altijd onwenselijke interpretatie en willekeur.
En de wijzigingen zijn substantieel. In de praktijk kan vanaf vandaag zonder toestemming van de bewoner een woning worden doorzocht, mogen matrassen worden opgelicht en laden, kasten en tassen doorzocht. Het wordt nog schrijnender; als de vreemdeling ‘verdacht’ is mag zijn mobiele telefoon worden bekeken en eenmaal in bewaring is onderzoek aan kleding en lichaam toegestaan . Deze maatregelen dringen oneindig ver door in de privésfeer van mensen en sluiten daarmee overigens naadloos aan bij andere privacy beperkende ontwikkelingen, waaronder diverse afluisterpraktijken.
In zijn scherpe column in de digitale Volkskrant van afgelopen dinsdag geeft Bart Smout de consequenties van het wetvoorstel kernachtig weer: ‘een vreemdeling in Nederland geniet vanaf vandaag minder bescherming dan een gemiddelde crimineel’ en ‘wanneer je jezelf niet onmiddellijk kunt identificeren ben je vogelvrij’.
Om deze landelijke trend te keren is, naast het onmisbare werk van talloze vaak lokaal opererende organisaties en individuen die zich hardmaken voor de rechten van vluchtelingen, gemeentelijke ‘ongehoorzaamheid’ bittere noodzaak. De gekozen politieke lijn om steeds meer ‘menselijk maatwerk’ te decentraliseren biedt hier op termijn wellicht uitkomst. In dat verband pleitte ik eerder deze week samen met Niek van Hirtum voor lokale ID-kaarten naar Amerikaans model. Die zouden in dit geval een hoop leed en ellende kunnen voorkomen.
Toegegeven, ook zonder de steun van de CU in de Eerste Kamer zou deze draconische wet er zijn gekomen. Maar de principiële opstelling van Slob over de strafbaarstelling van illegaliteit valt moeilijk te rijmen met het stemgedrag van de CU-senatoren. Een barmhartige houding in beide Kamers past beter in de traditie van deze twijfelende gedogers.
Roemer van Oordt is redacteur van Republiek Allochtonië
Meer over ongedocumenteerden op dit blog: hier
Meer over vluchtelingen op dit blog: hier
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook. Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door ons te steunen
Meer over christenunie, illegalen, ongedocumenteerden, roemer van oordt, vluchtelingen.
