Bewonersparticipatie is een poppenkast!
In opinie door Saïda Robio op 17-12-2019 | 08:54
Participeren, participeren en nog eens participeren. Je hoort deze term continue met als doel je hiertoe aan te zetten. Veel partijen lijken dat heel belangrijk te vinden. Maar de vraag is in hoeverre dit zinvol is. De ervaring leert dat dit verloren energie is, omdat er niks wordt gedaan met de inspraak van bewoners. In dit stuk wil ik vooral de nadruk leggen op de manier waarop woningcorporaties in Utrecht in de wijk Kanaleneiland met participatie omgaan.
Uit cijfers dat het RIGO onderzoeksbureau het afgelopen jaar heeft gepubliceerd, blijkt dat de wijk Kanaleneiland landelijk laag scoort op het gebied van leefbaarheid. Het is een achterstandswijk waar 75% van de wijk een migranten achtergrond heeft. Het grootste gedeelte van de woningen is in het bezit van woningcorporaties.
Huurders hebben wettelijk recht op inspraak. De corporatie moet dit faciliteren, zodat huurders de instrumenten hebben om hun belangen te vertegenwoordigen. Het valt mij op dat woningcorporaties geen behoefte hebben aan mondige en actieve huurders. Ik geef daarvan enkele voorbeelden.
In de wijk is er een bewonerscommissie opgericht die al twee jaar actief is. In die twee jaar heeft deze commissie al op een aantal gebieden samengewerkt met de corporatie. Hieruit blijkt dat er sprake is van een actieve bewonerscommissie die erkend is door de corporatie. Maar op het moment dat de commissie een declaratie indient, kan deze niet vergoed worden want in die context erkent de corporatie de bewonerscommissie ineens niet meer.
Bij een complex waarbij er groot onderhoud en renovatiewerkzaamheden zullen worden uitgevoerd, heeft de bewonerscommissie recht op ondersteuning van een adviseur. Maar als zo’n adviseur voor de corporatie te bedreigend of te kritisch is, dan wordt deze niet erkend en worden de kosten niet vergoed.
Recent zijn er groot onderhoud en renovatiewerkzaamheden niet uitgevoerd, omdat de huurders en de corporatie niet op een lijn zaten waar het gaat om de uitvoering van de werkzaamheden. Dat wat bewoners willen is niet mogelijk of te duur volgens de corporatie. In de regel is vanaf het begin niks mogelijk, want de corporatie heeft doorgaans een plan opgesteld dat zij voor ogen heeft en waarvan zij niet wil afwijken.
Wat is het nut van participeren als corporaties denken aan hun eigen belang en voorbijgaan aan de belangen van de huurders? Blijkbaar worden middelen niet gefaciliteerd wanneer de corporatie daar geen belang bij heeft. Ik heb geconstateerd dat participeren geen effect heeft wanneer huurders dom worden gehouden en worden tegengewerkt door de corporaties. Dat is voor huurders geen stimulans om zich te ontwikkelen tot volwaardige gesprekspartners.
Tot nu toe gaat het in deze voorbeelden vooral om mondige en actieve bewoners, maar er is ook een vergeten groep en dat zijn de kwetsbare bewoners. Dit zijn bewoners die te kampen hebben met gezondheid, schulden, armoede, sociale problemen, analfabetisme, laaggeletterdheid, de Nederlandse taal niet machtig zijn, etc. Deze groep neemt steeds meer toe in achterstandswijken door het beleid dat gebaseerd is op passend toewijzen. Zij zijn niet in staat om iets van zich te laten horen.
Het wordt hoog tijd om hierin verandering te brengen. Je kunt natuurlijk stoppen met het aanmoedigen van participeren, dan ben je in een keer van het probleem af. Dan weten alle partijen waar ze aan toe zijn.
Ik denk dat niemand daarop zit te wachten en ik pleit hier voor een andere aanpak. Om te beginnen is er meer toezicht op de corporaties nodig. Het gaat daarbij niet om het beleid of de financiën maar met name over de uitvoerende taken van een corporatie. Een steekproefsgewijs onderzoek naar de belangen van huurders wordt steeds belangrijker. De huidige onderzoeksmethoden sluiten niet aan op de bewoners van kwetsbare wijken, waardoor de onderzoeksresultaten een vertekend beeld geven.
Hieruit blijkt duidelijk dat er behoefte is aan een andere onderzoeksmethode. Er ligt dus een taak voor zowel de gemeenten en de politiek als voor de raad van commissarissen. Dus hierbij mijn oproep: kom vanachter je bureau vandaan! Ga ontdekken wat huurders echt willen en wat zich werkelijk in de wijken afspeelt.
Wilt u dat Republiek Allochtonië blijft bestaan? Waardeert u ons vrijwilligerswerk? We kunnen uw steun goed gebruiken. U kunt Republiek Allochtonië steunen en een klein (of groot) bedrag doneren (nu ook via I-deal)
Neem een abonnement op onze dagelijkse nieuwsbrief: Subscribe to Republiek Allochtonië by Email
Meer over bewonersparticipatie, participatie, wonen.