Als Marokkaan een Nederlander worden? Dat kan niet
In opinie door Hasna el Maroudi op 24-05-2015 | 09:31
Tekst: Hasna el Maroudi
Mijn achternaam is me erg dierbaar. Niet vanwege een of ander feministisch statement als ‘met-deze-naam-ben-ik-geboren-dus-met-deze-naam-ga-ik-dood’, maar omdat het zo’n beetje het enige is dat me verbindt met mijn familie in Marokko en mijn familiegeschiedenis. Vroeger gingen we er zes weken per jaar op vakantie – en hoewel dat lang klinkt, was het nooit lang genoeg om het land en de mensen écht goed te leren kennen. Me onderdompelen in de cultuur en integreren met de bevolking, is daarom nooit goed gelukt. In Marokko ben ik nog altijd de vreemdeling, maar dankzij mijn achternaam voel ik me toch nog verbonden met het land.
Het was dan ook volkomen logisch dat ik de – overigens prachtige – achternaam van mijn man bij ons trouwen niet overnam. Maar omdat ik het wel een knus idee vind om als gezin dezelfde achternaam te hebben, ging ik toch een beetje overstag en plakte ik zijn naam achter mijn geboortenaam. ‘Ook handig bij sollicitaties, zo’n Nederlandse naam’, grapte mijn man nog. Ik lachte als een boer met kiespijn, wetende dat in zijn grap de waarheid schuilt.
Zo kreeg ik onlangs tijdens een interview van iemand te horen dat hij bij het lezen van mijn volledige achternaam onmiddellijk dacht: ‘Hé, dat is een geïntegreerde.’ De man in kwestie klopte zichzelf nog net niet op de borst – al keek hij wel een beetje trots, alsof hij verheugd was dit zeer zeldzame exemplaar, de geïntegreerde Marokkaan, te mogen ontmoeten. Mijn geboorteplaats – Rotterdam -, mijn geboortejaar – 1985 -, mijn opleidingen – Franse taal en cultuur en modevormgeving -, de duizend-en-één artikelen die ik, in het Nederlands, heb geschreven, alles werd over het hoofd gezien. Zelfs na het lezen van de achternaam van mijn man drong het nog niet tot hem door dat hij eigenlijk gewoon met een Nederlander te maken heeft. Bij wijze van compliment kreeg ik het predicaat ‘geïntegreerd’. Ik kreeg er nog net geen sticker bij.
Helaas staat dit voorval niet op zich, maar tekent het de wijze waarop Nederland worstelt met alles en iedereen die niet de blanke huidskleur heeft. Ook de nonchalance waarmee termen als ‘die zwartjes’ worden gebezigd en goedgepraat is één van de voorbeelden. In een verder uitstekend verhaal, sijpelt het superioriteitsgevoel door. Sylvana Simons heeft wat mij betreft dan ook groot gelijk wanneer ze stelt dat racisme en discriminatie in Nederland een groot probleem zijn. Maar niet de nazistische ‘wij willen minder Marokkanen’-roepers vormen het gevaar, maar juist het sluimerende racisme. Dat we iemand die in Nederland is geboren en getogen nog steeds niet accepteren als Nederlander, dat we het nog steeds hebben over ‘integratie’, terwijl er - zeker in het geval mijn generatie en zij die na mij zijn gekomen - helemaal niets te integreren valt.
We doen alsof we super tolerant zijn, maar die zogenaamde oer-Hollandse acceptatie werkt alleen zolang iedereen braaf in het aangewezen, gesegregeerde hokje blijft zitten. De ‘Marokkaan’, de ‘Surinamer’, de ‘Turk’. En voor hen die het zogenaamd ‘goed’ doen, plakken we er ‘geïntegreerd’ voor. Maar maak je toch vooral geen illusie, een Nederlander worden, dat kan nooit.
Hasna el Maroudi is redacteur bij joop.nl en columniste bij o.a. Opzij. Dit stuk verscheen eerder op haar blog en is in overleg ook op Republiek Allochtonië geplaatst. Meer artikelen van Hasna el Maroudi op Republiek Allochtonië leest u hier
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over allochtoon, hasna el maroudi, integratie, marokkaan.
Reacties
John Dubbelboer - 25/05/2015 19:57
Hasna “met de mooie achternaam” doet alsof haar eigen Werdegang van Marokkaanse Nederlander naar iets anders maar zeker geen Nederlander, in alle onthechting plaatsvindt maar er is een andere partij die actief haar greep op haar “onderdanen” wenst te behouden en dat is de Marokkaanse overheid.
Zoals het proefschrift stelt spelen hier verschillende motieven een rol, niet in de laatste plaats financiële.
We willen de gelukkige jeugdherinneringen van Hasna aan vakanties in Marokko niet verpesten maar de migrantenfamilie deed wel wat de Marokkaanse overheid het liefste zag gebeuren. Of de familie ook investeerde in huizen in Marokko, weten we niet maar ook dat was een beleidsdoel van de Marokkaanse overheid. En dat allemaal nog eens los gezien van het feit dat elke migrant zijn Marokkaanse nationaliteit behoudt.
Is dit dan verder een naïef stukje? Nou dat valt wel mee want geen volk in Europa sluit op de werkvloer zo subtiel anderen buiten als het Nederlandse. De reden is ook onderzocht en het komt er kort op neer dat in andere landen met name telt dat je een vak beheerst. In Nederland echter moet je passen in een “team’. En als zo’n team wordt gevuld met part-time gezelligheidszoekers met hun eigen subtiele codes, dan heeft elke “buitenstaander” het buitengewoon zwaar.
Dus zo hard als de Marokkaanse overheid aan haar "onderdanen" trekt, zo subtiel leggen Nederlanders een afwerend pantser aan. Sluimerende discriminatie mag je het van mij best noemen maar het moet ook niet zo zijn dat elke ongelukkige zinswending van een Nederlander meteen eindigt met de schandpaal. Anders blijft de typisch onnadenkende Nederlander maar tegenover de typisch verongelijkte Marokkaan staan. Iets meer humor misschien en dan is er grote kans dat de Nederlander zegt: shit, ik discrimineer ook subtiel.
Bernard Holtrop - 25/05/2015 17:40
Vandaag maakte ik eigenlijk hetzelfde mee. Een neef van mij vertelde me deze week dat een ander familielid van ons dement begon te worden. Toevallig kwam ik vandaag dat familielid tegen en werkte die informatie als belemmerend. Naar mijn idee was er niks aan de hand, maar toch bij alles wat hij zei probeerde ik die dementie te herkennen die er niet was. Je bent niet meer helemaal open.
Zo werkt het. Ook al ben je van nog zo goede wil. Een achternaam geeft gewoon een bepaalde last mee. Mijn fout ik weet het. Maar hoe kom je daar voorbij.