Lesmateriaal met racistische stereotypen aangepast na protest Chinese Nederlanders
In nieuws door Ewoud Butter op 02-10-2017 | 20:43
Een lesmethode waarbij docenten het advies krijgen om spleetogen te maken met de wijsvingers, heeft na boze reacties van Chinese Nederlanders tot aanpassing van de methode geleid.
Het betrof een leesmethode voor het basisonderwijs die oorspronkelijk is ontwikkeld door pedagoog José Schraven, die wordt aanbevolen door adviseur Onderwijsgek. In het lesmateriaal wordt de klank '-ng' als volgt omschreven:
'Chinese letter. Shing, shang, shong speelt pingpong in Hongkong. Vergeet het staartje niet.'
Hierbij wordt een instructie gegeven voor een gebaar waarmee de klank wordt aangeduid: 'Spleetogen maken met beide wijsvingers.'
Toen een Amsterdammer van Chinese afkomst op een ouderinformatieavond van Laterna Magica op IJburg de tekst zag, deelde hij zijn ongenoegen op facebook. Daarna werd het ook door andere Aziatische Nederlanders gedeeld op andere sociale media.
Beste @Onderwijsgek , kunt u dit nader toelichten waarom dit lesmateriaal is? Vind u het educatief om kinderen spleetogen te leren maken? pic.twitter.com/05L0LZnbPE
— In-Soo Radstake (@insooradstake) 12 september 2017
Zowel Laterna Magica als Onderwijsgek gaven de ouders direct gelijk. De schoolleiding liet direct de ouders weten dat het lesmateriaal zou worden aangepast en Onderwijsgek paste de instructie op de website aan.
Een positieve ontwikkeling schrijven Chee-Han Kartosen-Wong (filmeditor) en Reza Kartosen-Wong (publicist, mediawetenschapper) in Het Parool. "Verfrissend dat het gebruik van racistische stereotypen nu eens niet werd verdedigd met holle frasen als 'het is niet racistisch of beledigend bedoeld."
Tegelijkertijd is het volgens deze auteurs opvallend dat de betrokken docenten, pedagogen en onderwijskundigen lang met deze leesmethode gewerkt zonder dat zij beseften dat er sprake was van racistische stereotypen.
"Hoe je dit ook verklaart - tunnelvisie, blinde vlekken, onbewuste vooroordelen, onverschilligheid of witte blik/onschuld - dit valt de betrokkenen aan te rekenen. Zij hebben (onbewust en onbedoeld) racistische stereotypen gereproduceerd en verspreid. Daarmee hebben zij ook bijgedragen aan een schoolomgeving waarin kinderen van Chinese/Aziatische afkomst kunnen worden gepest op basis van de door de leesmethode aangereikte stereotypen. Dat staat haaks op de verantwoordelijkheid die zij hebben om een veilige omgeving te creëren voor álle kinderen."
Het is opmerkelijk, zo schrijven Chee-Han en Reza Kartosen-Wong dat er weinig publieke verontwaardiging is ontstaan.
"Als de leesmethode bijvoorbeeld racistische stereotypen van Joden zou bevatten of wanneer het om een islamitische school en stigmatiserende teksten over homoseksuelen zou gaan, zou dat wellicht hebben geleid tot media-aandacht en breed gedragen publieke verontwaardiging - en terecht.
Maar voor de zorgen van Aziatische Nederlanders is doorgaans weinig aandacht. Het gevolg is dat andere scholen en onderwijsprofessionals die deze leesmethode gebruiken, waarschijnlijk niet op de hoogte zijn van deze kwestie en het lesmateriaal onaangepast blijven gebruiken."
Toch sluiten Chee-Han en Reza Kartosen-Wong in het Parool af met een hoopgevende observatie: de tijd dat Aziatische Nederlanders acisme en ander onrecht stilzwijgend en kritiekloos ondergaan, is voorbij. En dat is een uiting van ouderparticipatie en Nederlands burgerschap.
Zie ook:
- "Chinezen vormen een relatief stille gemeenschap. Niemand heeft last van ons"
- Jonge Chinezen komen voor zichzelf op
Meer over chinese nederlanders, onderwijs, onderwijsmateriaal, racisme.
