Herdenking Srebrenica 2020 (1)
In nieuws door Claire Schut op 12-07-2020 | 13:02
Ook bij de herdenking van 25 jaar Srebrenica op 11 juli 2020 gooide corona roet in het eten. Het was althans wat betreft de Nederlandse overheid een uiterst karige bedoening. Bij de herdenking in Srebrenica-Potočari en op het Plein in Den Haag schitterden kabinet, parlement en politieke partijen door afwezigheid. Er was alleen een videoboodschap van de minister-president van 3 minuten en 38 seconden. Met veel verbloemend taalgebruik en new-speak. Het was ongeloofwaardig, tenenkrommend, gênant.
De aanloop: persconferentie
Op 10 juli 2020 tijdens zijn laatste persconferentie voor het zomerreces zei premier Rutte over Srebrenica [ 5:43 – 6:18 ]:
“Morgen 11 juli is het precies 25 jaar geleden dat de enclave Srebrenica viel. We herdenken dan de dood van meer dan 8.000 onschuldige jongens en mannen. De grootste gruweldaad op Europees grondgebied sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog.”
Het was typisch Rutte en meesterlijk geformuleerd, tegelijk glashard en een klap in het gezicht hoe de premier in drie korte zinnen alle klippen omzeilde en de zaak fraaier maakte dan-ie in werkelijkheid is. Niet ‘moslim’-enclave, maar enclave. Niet 8.372 ‘moslims’ in koele bloede en volgens vooropgezet plan vermoord, maar eufemistisch de ‘dood’ van onschuldige mannen en minderjarige jongens. Niet het van overheidswege vanwege schadeclaims o zo gevreesde G-woord ‘genocide’, maar gruweldaad. Dat klinkt ook gruwelijk, maar is bij lange na niet zo erg als genocide. De eerste en tot nu toe enige erkende genocide van na de Tweede Wereldoorlog. Rutte zei het niet.
Na dit onthutsend verbloemende reframen vervolgde de minister-president aller Nederlanders: “Iedereen die deze week de kans heeft gehad om de indrukwekkende, meerdelige documentaire (‘Srebrenica: De machteloze missie van Dutchbat’ van Coen Verbraak) op de televisie te volgen… en wie dat nog niet heeft kunnen doen, raad ik aan dat wel te doen… Het is echt heel aangrijpend. Je ziet wat voor een enorme impact het ook heeft op Dutchbat en op ons land.” Punt.
Meer zei Rutte er niet over op die persconferentie.
Nederland eerst
Al is het zeker waar dat de onmogelijke missie van Dutchbat een verwoestende impact op de mannen en vrouwen van Dutchbat heeft gehad, want ook zij zijn net als de inwoners en vluchtelingen in Srebrenica door de Nederlandse regering en de Verenigde Naties schandalig in de steek gelaten – de boodschap was alweer: ‘Nederland eerst’. Als je zoiets zegt in relatie tot de 25-jarige herdenking van een genocide waarvoor de Nederlandse Staat medeverantwoordelijk is, sla je als premier de plank toch wel gruwelijk mis.
Over het onbeschrijfelijke, tot op de dag van vandaag doorwerkende leed van zoveel Bosnische moslimfamilies zei Rutte geen woord. 8.372 mannen en kinderen afgevoerd, vermoord, gedumpt in massagraven, hun kadavers in stukken moedwillig verspreid over een reeks massagraven, van sommige overledenen is slechts een enkel bot teruggevonden om te begraven in Potočari, van 1500 lichamen is na 25 jaar na dato nog steeds geen spoor gevonden – Rutte zweeg erover. Ook over de verantwoordelijkheid van de Nederlandse staat en de internationale gemeenschap zei hij niets.
Toch is dit blijkbaar al langer ‘het nieuwe normaal’ dat sommigen in Nederland kennelijk ‘normaal’ vinden, maar wat helemaal niet zo normaal is. Er was in elk geval niemand van de aanwezige pers die er tijdens de persconferentie ook maar één vraag, laat staan een kritische vraag over stelde. Verbijsterend.
Videoboodschap
Wat premier Rutte tijdens de persconferentie niet vertelde, maar minstens even belangrijk was om het toen wel te melden, bleek pas een dag later. Minister Ank Bijleveld van Defensie zou naar Bosnië reizen om bij de herdenking op 11 juli 2020 een toespraak te houden bij het Srebrenica-Potočari monument en begraafplaats voor de slachtoffers van de 1995 genocide. Dat ging niet door: coronamaatregelen (van welke regering werd er niet bij verteld) hadden een spaak in het wiel gestoken. In plaats daarvan werd er op zaterdagochtend 11 juli een videoboodschap van premier Rutte uitgezonden.
Daar was goed over nagedacht. Het G-woord viel nu wel, maar zorgvuldig losgeweekt en ontkoppeld van de drie-eenheid Srebrenica-Nederland-Dutchbat. Ook gebruikte de regering ongebruikelijk veel tekst om intens medeleven en verdriet te communiceren. Als de man het in zich had gehad, had je de violen in Rutte’s stem kunnen horen aanzwellen.
Maar helaas. Na 25 jaar halsstarrig weigeren om als Staat der Nederlanden ook maar de geringste verantwoordelijkheid voor Srebrenica te erkennen en door het totale gebrek aan emoties waarmee De Blikken Man zijn videoboodschap bracht, kon zijn empathisch bedoeld meehummen niet overtuigen, laat staan empathie, troost en solidariteit overbrengen.
Er volgden woorden van spijt: “We voelen een diepe band met de mensen van Srebrenica en degenen die niet konden worden beschermd, tot onze spijt.” Maar geen excuses: “We buigen ons hoofd in stilte.”
Toen was de videoboodschap van de minister-president alweer voorbij. 3 minuten 38 seconden, floep. Het was alles bij elkaar ongeloofwaardig, tenenkrommend, gênant. Een diplomatieke aanfluiting. “Schandalig!” zei iemand later. “Schaamteloos!” vond een ander.
Het deed reikhalzend uitzien naar wat oud-minister Jan Pronk ’s middags tijdens de Nationale Herdenking Srebrenica 2020 in Den Haag zou gaan zeggen.
Lees hier de speech van Jan Pronk
Wilt u dat Republiek Allochtonië blijft bestaan? Waardeert u ons vrijwilligerswerk? We kunnen uw steun goed gebruiken. U kunt Republiek Allochtonië steunen en een klein (of groot) bedrag doneren (nu ook via I-deal)
Neem een abonnement op onze dagelijkse nieuwsbrief: Subscribe to Republiek Allochtonië by Email
Meer over Srebrenica.
