Alevieten krijgen herdenkingsmonument in Schiedam
In nieuws door Ewoud Butter op 21-09-2019 | 10:04
Vanmiddag vindt in Schiedam de onthulling plaats van Canlar, een kunstwerk dat voor de Nederlandse alevieten zal dienen als herdenkingsmonument.
De alevieten vormen onder Turkse Nederlanders na soennieten de grootste religieuze stroming. Over het aantal alevieten dat in Nederland woont, bestaan geen harde cijfers. Zelf schatten alevieten vaak dat ongeveer 20 tot 30% van de Turkse Nederlanders, dus ongeveer 100.000 Nederlanders, aleviet zou zijn.
Uit onderzoek van het SCP uit 2012 komt een lager cijfer naar voren; van de Turks-Nederlandse moslims zou 7% zich aleviet noemen. Uit dat onderzoek blijkt overigens niet hoeveel seculiere Turkse Nederlanders zich geen moslim, maar wel aleviet voelen. Dat is relevant, omdat een deel van de alevieten zichzelf niet als moslims, maar als seculier, humanist of atheïst beschouwt. Daarnaast zijn er ook enkele alevieten in Nederland uit Balkanlanden.
Alevieten worden door een deel van de soennieten als ketters beschouwd omdat ze losser omgaan met de regels van de Koran. Alevieten vasten meestal niet, ze gaan niet naar de moskee en ze bidden wanneer ze daar behoefte aan hebben en ook op een andere wijze dan de soennieten. In de alevitische gemeenschapshuizen (cemeviʹs) zitten mannen en vrouwen door elkaar. Ze geloven wel in Allah en in Mohammed als zijn profeet, maar ze zien twaalf imams als de rechtmatige opvolgers van de profeet Mohammed. Ali, de neef en schoonzoon van Mohammed is de eerste en de belangrijkste imam. De verering van Ali en de twaalf imams is de enige overeenkomst met het shiʹisme. Behalve door het shiʹisme, is het alevitisme ook beïnvloed door het sjamanisme en het vroege christendom.
Behalve de Koran hebben alevieten hun eigen heilige boeken. Het alevitisme kent geen hiërarchische structuur. Iedere gemeenschap heeft alleen een dede, een wijze man die de religieuze bijeenkomsten (cems) leidt en in geval van geschillen als bemiddelaar optreedt. De belangrijkste morele gedragsregel voor een aleviet is: eline, diline, beline sahip olmak, oftewel: beheers je hand, je tong en je lende.
Als religieuze minderheid zijn de alevieten door de eeuwen heen onderdrukt. Tot eind jaren ʹ70 van de vorige eeuw kwam het geregeld tot pogroms. Toen in Kahramanmaraș in december 1978 vanuit een moskee werd omgeroepen dat het doden van een aleviet vijf keer zoveel waard was als een bedevaart naar Mekka, kwamen bij de daaropvolgende rellen kwamen meer dan honderd alevieten om het leven. De huizen en winkels van de alevieten waren vantevoren met rode verf aangegeven. Ook in Sivas, Malatya en Corum vielen tientallen doden. Op 2 juli 1993 werd het hotel “ Madimak” in Sivas in brand gestoken door extremisten en nationalisten met als doel om de intellectuelen die daar verbleven levend te verbranden. Uiteindelijk kwamen er 37 mensen om het leven, waaronder de Nederlandse antropologiestudente Carina Cuanna Thuijs.
De Alevitische Culturele Centrum Rijnmond, gevestigd in een oude kerk met 'Eline, diline, beline sahip olmak' op de gevel (foto), heeft het initiatief genomen voor een herdenkingsmonument. In een persbericht schrijven zij:
Nederlandse alevieten hebben de behoefte om tijdens herdenkingen bij elkaar te komen. Ze willen dan stil kunnen staan bij bepaalde memorabele momenten uit hun geschiedenis en bij het leed dat hen in de loop der jaren is aangedaan. Bij het herdenkingsmonument kunnen zij hun verdriet een plek geven en de slachtoffers, die gestreden hebben voor democratie en vrijheid, herdenken.
Vanmiddag wordt om 16:00 uur een kunstwerk onthuld door burgemeester Lamers van Schiedam. Het kunstwerk is gemaakt door de kunstenaar Yasser Ballemans. en heet “ Canlar “ wat bij de alevieten gebruikt wordt om mensen aan te duiden zonder daarbij onderscheid te maken in geslacht, aard, nationaliteit en geloofsovertuiging. "Het kunstwerk is er voor iedereen", aldus de Alevitische Culturele Centrum Rijnmond.
Zie ook:
Meer artikelen over het alevitisme op Republiek Allochtonië
Alevieten en soennieten strijden om erfenis van Atatürk
Meer over organisatievorming onder Nederlandse alevieten is te lezen in Zuilen in de polder, een verkenning van de institutionalisering van de islam in Nederland
Wilt u dat Republiek Allochtonië blijft bestaan? Waardeert u ons vrijwilligerswerk? We kunnen uw steun goed gebruiken. U kunt Republiek Allochtonië steunen en een klein (of groot) bedrag doneren (nu ook via I-deal)
Neem een abonnement op onze dagelijkse nieuwsbrief: Subscribe to Republiek Allochtonië by Email
Meer over alevieten, alevitisme.
