Wat staat er in Amsterdamse verkiezingsprogramma's over arbeidsmarktdiscriminatie en etnisch profileren?

In achtergronden door Ewoud Butter op 18-02-2018 | 13:09

In aanloop naar de verkiezingen kijken we naar de aandacht die politieke partijen in hun verkiezingsprogramma's besteden aan onderwerpen die gerelateerd zijn aan discriminatie, inclusiviteit en integratie. Hierbij moeten we ons helaas beperken tot de partijen die volgens de peilingen een kans maken op een zetel in de gemeenteraden van de grote steden. Vandaag: wat staat er in de Amsterdamse verkiezingsprogramma's over het aanpakken van discriminatie op de arbeidsmarkt en etnisch profileren?

Arbeidsmarktdiscriminatie

Het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam (MDRA) ontvangt meldingen van discriminatie in Amsterdam en omgeving. Onlangs publiceerde het MDRA de arbeidsmarktdisriminatiecijfers over 2016 en 2017 (tot en met oktober). Het gaat om 311 meldingen waarvan de meeste betrekking hebben op de werving en selectie. Omdat veel mensen geen melding maken, gaat het om het topje van de ijsberg.

De meeste meldingen van discriminatie op de arbeidsmarkt betroffen discriminatie op grond van huisdkleur (49,8%), gevolgd door leeftijdsdiscriminatie (16,7%).

De meeste meldingen die het MDRA ontving vonden plaats binnen de zakelijke dienstverlening (o.a. uitzendbureaus, ICT bedrijven en consultancybureaus). Het gaat hierbij om 53 meldingen. Daarnaast zijn er 37 meldingen ontvangen over openbaar bestuur en overheidsdiensten en 35 meldingen over het personenvervoer. Daarop volgen de groot- en detailhandel ( het midden- en kleinbedrijf) met 30 meldingen, de horeca (20 meldingen) en het onderwijs (19 meldingen).

Wat willen de politieke partijen doen?

Wat staat er nu in de verkiezingsprogramma's?

De VVD, Forum voor Democratie en de Partij voor de Ouderen hebben ongetwijfeld standpunten over de aanpak van arbeidsdiscriminatie, maar besteden er geen aandacht aan in hun verkiezingsprogramma's. Forum voor Democratie stelt wel: “Quota en ‘positieve’ discriminatie zijn uit den boze, FVD gelooft in de eigen kracht van ieder individu, ongeacht sekse, afkomst of huidskleur.”

Het CDA doet ook geen voorstel, of je moet uit de volgende, Lubberiaanse formulering een voorstel kunnen destilleren om 'een gevoel' van (arbeids)discriminatie aan te pakken:

Helaas voelen teveel jongeren met een migratieachtergrond zich niet geaccepteerd of gediscrimineerd. We moeten op zoek gaan naar manieren om deze patronen te doorbreken en deze jongeren beter bij de stad betrekken. Dat vraagt een actieve inzet op de integratie en het bestrijden van de krachten die deze integratie belemmeren.

Opsporing van discriminatie

De PvdA wil mystery guests in de horeca, D66 wil de aanpak met mystery guests in de horeca uitbreiden naar andere branches en ook de SP wil bedrijven, horecazaken of organisaties die discrimineren opsporen met mystery guests. De Partij voor de Dieren stelt voor dat Amsterdam gaat experimenteren met anoniem solliciteren om discriminatie aan te pakken.

GroenLinks wil dat “de arbeidsinspectie en het Openbaar Ministerie topprioriteit maken van het opsporen en strafrechtelijk vervolgen van bedrijven, werkgevers en uitzendbureaus die zich schuldig maken aan discriminatie om eens en voor altijd een voorbeeld te stellen.”

De PvdA wil dat de gemeente met de Inspectie SZW controle gaat uitoefenen op arbeidsdiscriminatie. De PvdA en GroenLinks willen verder dat het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam (MDRA) meer middelen krijgt.

DENK wil dat de overheid bij al haar diensten diversiteitsmanagers aanstelt, die o.a. toezien op strenger optreden tegen discriminatie en racisme en seksisme.

Straffen

D66 vindt dat de gemeente een “zerotolerance beleid” moet gaan voeren tegen arbeidsdiscriminatie. Dat klinkt stoer, maar de uitwerking klinkt iets minder ferm: “Organisaties en bedrijven worden op hun gedrag aangesproken, krijgen handvatten voor verbetering mee en de gemeente moet desnoods met gepaste sancties komen.” D66 spreekt ook specifiek over de discriminatie van LHBTI’s op de arbeidsmarkt. Deze vorm van discriminatie willen de liberalen tegengaan door “de juiste begeleiding te geven naar arbeidsparticipatie, en bedrijven aan te spreken op discriminatoir gedrag.”

PvdA, GroenLinks, SP, de PvdD, DENK en BIJ1 pleiten allen voor het straffen of buitensluiten van bedrijven of organisaties die discrimineren met kleine onderlinge nuanceverschillen:

Zo wil de PvdA wil dat “organisaties die veroordeeld zijn voor discriminatie worden uitgesloten van opdrachten van de gemeente Amsterdam”.

GroenLinks, de PvdD, de SP en DENK gaan iets verder en willen dat de gemeente niet meer samenwerkt met instellingen of bedrijven waar discriminatie of racisme plaatsvindt. DENK stelt verder voor om bedrijven die aantoonbaar discrimineren in een openbaar register worden opgenomen.

BIJ1 wil bedrijven die discrimineren een waarschuwing geven, maar wil ze ook direct straffen: “Bedrijven die zich schuldig maken aan arbeidsdiscriminatie krijgen een waarschuwing. Ze komen op een zwarte lijst. De gemeente zal niet (langer) met hen samenwerken.”
Overheidsdienaren die discrimineren wil BIJ1 na een waarschuwing straffen: zij “krijgen een waarschuwing en worden na een tweede overtreding ontslagen”.

Belonen

DENK wil dat het aanbestedingsbeleid wordt ingesteld op het belonen van bedrijven die werk maken van het bestrijden van discriminatie en een representatief personeelsbestand. Ook stelt DENK een inclusiviteitslabel voor om bedrijven en organisaties met een divers personeelsbestand aan te moedigen en is de partij voor een nieuwe wethouder van Inclusie & Samenleving die bij houdt hoe divers de bedrijven zijn waarmee de gemeente samenwerkt en hoe zij bijdragen aan inclusiviteit en onderlinge solidariteit. De PvdA stelt het instellen van een keurmerk tegen discriminatie voor: “Daarmee kunnen bedrijven en horeca hun goede gedrag bekend maken aan het publiek”.

Divers/inclusief personeelsbeleid van de gemeente Amsterdam

De PvdA, GroenLinks, de PvdD, DENK en BIJ1 stellen dat de medewerkers van de gemeente een afspiegeling van de Amsterdamse samenleving zouden moeten zijn. Wat betreft GroenLinks, BIJ1 en DENK moeten er quota worden gesteld zolang het personeelsbestand niet divers genoeg is. BIJ1 stelt hierbij ook een deadline voor specifiek etnische diversiteit: “Alle gemeentelijke instanties, ook de politie zijn in 2022 een weerspiegeling van de etnische diversiteit van de bevolking.”

Etnisch profileren

In 2016 nam de Amsterdamse gemeenteraad een motie GroenLinks, PvdA, D66 en SP aan om aan om stopformulieren in te voeren om etnisch profileren tegen te gaan. Eind 2017 liet loco burgemeester Van der Burg echter weten dat dit voorstel voor de politie niet uitvoerbaar was omdat het te veel administratieve last op zou leveren. Het bestuur stelde een commissie voor die zou moeten onderzoeken hoe etnisch profileren kan worden tegengegaan.

D66, PvdA, GroenLinks, DENK en BIJ1 stellen in hun verkiezingsprogramma’s voor om stopformulieren in te voeren. De PvdA pleit daarnaast voor training aan politieagenten, BIJ1 wil de agenten gaan voorlichten en GroenLinks pleit voor een cultuurveranderandering binnen het korps.
DENK stelt voor dat politieagenten die zich schuldig maken aan etnisch profileren meedoen met een educatieve maatregel. Ook wil de partij een einde maken aan racisme sensitieve veiligheidsmaatregelen zoals preventief fouilleren en pleit de partij voor een taskforce om specifiek racisme en discriminatie aan te pakken.

GroenLinks wil dat de onafhankelijke klachtencommissie die jaarlijks aan de gemeenteraad rapporteert een diverse samenstelling krijgt en dat leerlingen onderricht krijgen over hun rechten en plichten in contact met de politie en justitie.

Al deze partijen pleiten voor meer diversiteit in het personeelsbestand van de politie.

De Partij van de Ouderen ten slotte pleit voor het inzetten van bodycams: “Bodycams werken de-escalerend en inzet ervan leiden tot minder (gewelds)incidenten. De bodycam biedt bescherming aan politie-agenten, omdat omstanders weten dat zij gefilmd worden. Bovendien kan het eventueel etnisch profileren van de politie uitsluiten; omdat ook het handelen van de politie wordt vastgelegd.”

Dit overzicht is geen recensie en ook geen stemwijzer met de standpunten van de partijen over bepaalde stellingen. Het overzicht bevat een inventarisatie van de onderwerpen die de partijen zelf als probleem in hun verkiezingsprogramma agenderen en de oplossingen die ze daarbij in gedachten hebben. Het kost helaas te veel de programma’s van alle 28 partijen die in Amsterdam deelnemen door te nemen. We hebben ons daarom beperkt tot de partijen die volgens de peilingen kans maken op een zetel. Partijen die niet zijn vermeld kunnen als reactie hieronder de relevante passages uit hun programma plaatsen. Bij het doornemen van programma’s kan er iets mis zijn gegaan. Bevat dit overzicht fouten of is het onvolledig? Mail het dan naar info@republiekallochtonie.nl