Terugkijken: Daniel Wigboldus over stereotypen, vooroordelen en discriminatie
In achtergronden door redactie op 27-12-2017 | 14:30
Daniël Wigboldus is hoogleraar in de sociale psychologie. Sinds 1 mei 2017 is hij voorzitter van het college van bestuur van de Radboud Universiteit Nijmegen.
Wigboldus deed veel onderzoek naar persoonswaarneming, onder andere naar de invloed van stereotypen en vooroordelen op het waarnemen van gezichten. Hij gaf onderstaande colleges voor de Universiteit van Nederland. De filmpjes zijn ook goed afzonderlijk te bekijken.
1. Hou houden onze hersenen ons voor de gek?
Je denkt misschien dat wat je ziet de werkelijkheid is. Toch klopt dat niet altijd. Gedurende de evolutie hebben onze hersenen allerlei trucjes ontwikkeld om onze perceptie te helpen. We zien de wereld vanuit de kennis die we eerder hebben opgedaan. Daar merk je normaal gesproken niets van, maar deze eigenschap kan wél een vertekend wereldbeeld geven. Professor Wigboldus laat aan de hand van een aantal tests zien dat wij door allerlei associaties niet objectief kunnen kijken naar de wereld om ons heen.
2. Waarom is hokjesdenken juist goed?
Denken in hokjes. Ieder weldenkend en intelligent mens probeert er zo ver mogelijk van vandaan te blijven. Volgens professor Wigboldus zit er in ieder van ons een hokjesdenker. Hij laat zien dat ondanks de slechte reputatie van een hokjesgeest, categoriseren juist functioneel is. Je dag doorkomen zonder de wereld om je heen in hokjes te stoppen, is zelfs bijna onmogelijk!
3. Heb jij diep van binnen discriminerende trekjes? Doe de test!
Ben jij zonder vooroordelen? Weet je zeker dat je nooit iemand discrimineert op grond van zijn geloof, geslacht of welke grond dan ook? Handen aan de knop! Doe de test van professor Wigboldus en kom er achter of je discriminerende trekjes hebt.
4.Waarom is het gevaarlijk om te denken dat je geen vooroordelen hebt?
In het dagelijks leven vertonen we allemaal impulsief gedrag. Dit hebben we aangeleerd in onze jeugdjaren en we denken er nauwelijks over na. Het maakt dat simpele handelingen daadwerkelijk eenvoudig blijven. Het gevaar van impulsief gedrag is dat het vaak wordt aangestuurd door allerlei associaties. Juist mensen die van zichzelf denken dat ze niet bevooroordeeld zijn moeten hier goed op letten, want ook zij zitten vol met associaties!
5. Hoe kun je voorkomen dat je zelf discrimineert?
Als je nooit omgaat met mensen uit een andere omgeving of cultuur dan krijg je vanzelf een eenzijdig wereldbeeld. Het is dan moeilijk om stereotypen en vooroordelen de kop in te drukken. In sommige gevallen kan het zelfs leiden tot discriminatie! Prof. dr. Daniël Wigboldus vertelt in dit college wat je kunt doen om dit te voorkomen.
Meer over discriminatie.
