Talkshows worden nog steeds gedomineerd door witte mannen
In achtergronden door Ewoud Butter op 22-12-2017 | 17:36
Ondanks vele onderzoeken, beleidstukken en goede voornemens schiet het niet op met de diversiteit in de talkshows op de Nederlandse televisie. Praatprogramma's zijn nog altijd een feest van witte mannen. Dat concludeert dagblad Trouw.
Republiek Allochtonië vroeg een reactie aan journalist Zoë Papaikonomou en onderzoeker Annebregt Dijkman die binnenkort een boek publiceren over het gebrek aan culturele diversiteit in de media.
Trouw turfde van 30 oktober tot en met 24 november de gasten van 'Pauw', 'De Wereld Draait Door' (DWDD) en 'RTL Late Night'. Van 4 tot en met 15 december werd 'Jinek' onder de loep genomen. Het ging in totaal om 70 uitzendingen met 446 gasten. Trouw concludeert:
In een maand tijd ontving Pauw 133 mensen aan zijn tafel. Vooral het aantal gasten van kleur is schrikbarend laag: 95% van die sprekers is wit. Daarmee presteert ‘Pauw’ van de vier praatprogramma’s het laagst. Met 14 procent schoven verhoudingsgewijs de meeste gasten van kleur aan bij Matthijs van Nieuwkerk (inclusief tafeldames en –heren). Eva Jinek en Humberto Tan schommelen tussen hun twee collega’s in (7% en 9%). Het gemiddelde van 9 procent steekt af tegen de verhoudingen in de Nederlandse samenleving, waarin 13 procent van de bevolking een niet-westerse migrantenachtergrond heeft.
Bovendien is de helft van alle inwoners vrouw, een aandeel dat ook niet is terug te zien aan de talkshowtafels. Bij ‘Pauw’ was 38% procent van de gasten vrouw, in ‘Jinek’ 37% en ‘RTL Late Night’ zit daar 2 procent onder. Onderaan bungelt ‘DWDD’, in die talkshow is slechts een op de drie gasten vrouw.
In vergelijking met eerder onderzoek van Motivaction in 2016 is het er niet beter op geworden: het aandeel vrouwelijke gasten is wat hoger geworden, maar het aandeel gasten met een migratieachtergrond is gedaald. Het is overigens de vraag in hoeverre beide onderzoeken te vergelijken zijn.
In Trwoue wijst Elze Ghijsen, programmacoördinator bij Women Inc., op de onbewuste vooroordelen die programmamakers en redacteuren met zich meedragen.
“Want de avonden waarop er wél gasten met een migratieachtergrond aan de talkshowtafel schuiven, zijn zij in ruim in een op de drie gevallen uitgenodigd om te praten over onderwerpen die gerelateerd zijn aan hun afkomst, bijvoorbeeld in de discussie over Zwarte Piet."
Het is de verantwoordelijkheid van élke journalist om divers en inclusief te werken
Journalist Zoë Papaikonomou en onderzoeker Annebregt Dijkman laten Republiek Allochtonië desgevraagd weten niet verrast te zijn door de uitkomsten van het Trouw-onderzoek. Zij werkten de afgelopen twee jaar aan een boek over de rol van de redactiecultuur in het gebrek aan culturele diversiteit in de media. Zij interviewden meer dan 50 journalisten en deskundigen over hun ervaringen op de redactievloer en hun ideeën voor oplossingen om actualiteitenmedia inclusief te maken.
‘Wij wilden dit boek schrijven, omdat we uit eigen ervaring weten dat de meeste redacties niet alleen moeite hebben met het werven van collega’s met een migratieachtergrond. Ze leggen vooral ook de verantwoordelijkheid voor divers en inclusief berichtgeven bij diezelfde collega’s neer. Dat vinden wij tezamen met alle journalisten die we interviewden een verkeerd uitgangspunt. Het is de verantwoordelijkheid van élke journalist om divers en inclusief te werken, omdat je alleen op deze manier verslag kan doen van onze samenleving.
In hun boek gaan Papaikonomou en Dijkman verder dan alleen het maken van een probleemanalyse. Samen met hun geïnterviewden reiken ze ideeën aan over hoe redacties wél inclusief kunnen worden en werken.
‘De ideeën die voorbijkomen gaan bijvoorbeeld over leidinggeven en het waarderen van diversiteit als belangrijke kwaliteit op de redactie. Voor de individuele journalist betekent het bijvoorbeeld dat hij zijn netwerk moet verbreden en ieder onderwerp dat hij maakt, moet toetsen op diversiteit. Welke bronnen en perspectieven geef je ruimte en waarom? Doe je daarmee recht aan de ideeën hierover binnen de samenleving?’
Het boek van Papaikonomou en Dijkman verschijnt dit voorjaar bij Amsterdam University Press.
Zie ook:
De talkshow is nog altijd een zaak van witte mannen
Ook in 2016 waren talkshows overwegend bevolkt door blanke mannen
'Gekleurde' gekleurde experts in de media (Sinan Cankaya)
Journalisten vinden etniciteit vooral relevant bij negatief nieuws (Linda Duits)
Meer diversiteit bij publieke omroep nodig
Meer over diversiteit, media, trouw.
