Rechters: tweet Yasmina Haifi valt onder vrijheid van meningsuiting
In achtergronden door Ewoud Butter op 26-08-2017 | 14:26
Yasmina Haifi is door haar werkgever, het ministerie van Justitie, in 2014 te zwaar gestraft vanwege een omstreden tweet.
De uitlating van Haifi, die publiekelijk fel werd veroordeeld en leidde tot voorwaardelijk ontslag, viel volgens de rechters onder de vrijheid van meningsuiting van ambtenaren. Een schriftelijke berisping had volstaan. Ze heeft nu recht op een nader te bepalen schadevergoeding.
De uitspraak van de rechtbank is vergelijkbaar met de uitspraak die de Adviescommissie Grondrechten en Functie-uitoefening Ambtenaren (AGFA) in 2015 over deze kwestie had gedaan.
Terug naar de zomer van 2014. Het was de zomer waarin IS(IS) enorm in opmars was en met gruwelijke slachtpartijen de aandacht trok. Yasmina Haifi was destijds als HR manager werkzaam bij het Nationaal Cyber Security Center en maatschappelijk actief bij de PvdA en voorzitter van het Actiecomité Herstel van Vertrouwen. Dit comité was een burgerinitiatief dat het „beschadigde vertrouwen van met name allochtone burgers in de politie” wilde herstellen.
Op 12 augustus 2014 twitterde Haifi: 'ISIS heeft niets met Islam te maken... is vooropgezet plan van zionisten die bewust Islam willen zwart maken'.
Haifi baseerde haar uitspraak mogelijk op een hoax die eerder in de zomer van 2014 verspreid was door het Iraans staatspersbureau INRA. Volgens dit persbureau zou Edward Snowden hebben onthuld dat ISIS een project zou zijn van de Verenigde Staten en Israël. Later werden vergelijkbare complottheorieen ook elders de wereld in geslingerd, zoals hier en hier en hier.
De tweet van Haifi leidde tot veel ophef in de politiek en in media. Ze werd bijvoorbeeld "IS ambtenaar" genoemd, ontving op diverse sites en via sociale media veel scheldpartijen en dreigementen. Opmerkelijk was de publiekelijke bemoeienis van twee ministers. De minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher (PvdA) noemde de uiting van zijn partijgenoot Haifi een "afgrijselijke tweet die getuigde van een bijna onmetelijke domheid". Hij noemde haar uitspraak bovendien een klassieke vorm van antisemitisme. Tot de definitie van antisemitisme worden immers ook vaak complottheorieen gerekend, waarin de joden door samenzweringen de wereldheerschappij zouden willen verkrijgen. Een voorbeeld hiervan zijn de Protocollen van de Wijzen van Sion. Vergelijkbare complottheorien bestaan ook over moslims, zoals de in anti-islamkringen populaire Eurabia complottheorie.
Haifi werd door haar werkgever, het ministerie van Justitie voorwaardelijk ontslagen. Toenmalig minister Opstelten zei over de ambtenaar: “Zij komt niet meer terug in deze functie. Nooit.”
Haifi verwijderde haar tweet over ISIS na een dag. Ze verklaarde op twitter: "Realiseer mij de politieke gevoeligheid in relatie tot mijn werk. Dit was nimmer mijn bedoeling". Ook verklaarde ze dat de daden van ISIS volgens haar lijnrecht staan ten opzichte van wat de islam predikt en nam ze afstand van ISIS.
Haifi kreeg erg veel bagger over zich heen, maar ook steun, bijvoorbeeld van de rabbijn Lody van de Kamp. „Ik ben zelf erg geschrokken van de stappen die door uw werkgever zijn ondernomen vanwege deze tweet”, schreef hij volgens een artikel in het NRC in een brief. „Met kracht verzet ik mij ertegen dat een schrijver van een bericht zoals u deze heeft rondgestuurd in het openbaar zo aan de schandpaal wordt genageld.” De rabbijn stelde verder dat haar opmerking over zionisme niet verward moet worden met antisemitisme.
Cohen: tweet geeft onvoldoende reden voor schorsing
Haifi kreeg driekwart jaar later ook steun van de Adviescommissie Grondrechten en Functie-uitoefening Ambtenaren (AGFA) onder leiding van Job Cohen. Deze oordeelde volgens het NRC in maart van 2015 dat Haifi vanwege haar tweet niet mag worden ontslagen. Volgens Cohen vormde deze tweet niet genoeg reden voor strafontslag, en volstond een schriftelijke berisping.
Volgens de commissie-Cohen hadden de ministers zich in het openbaar niet zo mogen uitlaten over haar schorsing “nog voordat zij daarover persoonlijk was ingelicht”. Yasmina Haifi had zich volgens de commissie weliswaar schuldig gemaakt aan een milde vorm van plichtsverzuiml door haar mening op Twitter te ventileren. Maar omdat Haifi geen inhoudelijke bemoeienis had met het onderwerp waarover ze twitterde, is volgens de commissie haar vrijheid van meningsuiting groter en was haar handelen niet zo ernstig dat ze erom ontslagen mag worden. Ook heeft de ambtenaar volgens de commissie spijt van haar tweet en heeft ze een “zeer goede staat van dienst”.
Minister Asscher liet in een reactie weten de tweet nog steeds 'verwerpelijk' te vinden. ''Het verspreiden van complottheorieën door mensen die beter moeten weten draagt bij aan een onverdraagzame samenleving'', verklaarde hij. Over de relatie van Yasmina Haifi met haar werkgever zei hij niets.
Geen ontslag, wel 'tewerkstelling'
De nieuwe justitie-minister Van der Steur besloot na het oordeel van de AGFA dat Haifi weliswaar in dienst mocht blijven bij het ministerie, maar dat ze wel een 'tewerkstelling' kreeg. Dit betekende dat ze niet meer voor de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid kon werken, maar een plek elders op het ministerie moest krijgen. Ze kreeg verder een 'voorwaardelijk strafontslag' opgelegd. Als zij opnieuw in de fout gaat, zal ze worden ontslagen en heeft ze geen recht op een WW-uitkering.
Yasmina Haifi Ik ben klaar met de leugens en stigma's over mij in de media!
In april 2015 reageerde Yasmina Haifi op facebook en op Republiek Allochtonië. Ze schreef dat ze klaar was met "leugens en stigma" die over haar in de media zijn verschenen. Ze schreef het volgende:
"Dit is mijn antwoord op elk stigma:
1. Antisemitisch
Mijn hele leven strijd ik tegen alle vormen van discriminatie en racisme inclusief antisemitisme. Ik ben in Joodse wijk opgegroeid, vierde de sabbat op zaterdag met mijn joodse vrienden en mag nog steeds rekenen op hun vriendschap. Ik heb nooit de intentie gehad om joden te beledigen of te kwetsen en heb mijn excuses aangeboden aan diegenen die zich aangesproken hebben gevoeld door mijn tweet.
Zionisme is een politieke ideologie.
2. Relativeert de gruweldaden van IS
Kennelijk staat het ontkoppelen van IS van de Islam gelijk aan het relativeren van de gruweldaden van IS. Niets is minder waar. Ik vind de daden van IS verschrikkelijk, onmenselijk en barbaars. Ik neem daar afstand van en veroordeel dit op alle mogelijke manieren. De Islam predikt deze gruweldaden niet.
3. Een extremistische moslima
Ik heb een Nederlandse moeder en Marokkaanse vader. Ik heb een liberale opvoeding genoten en ben in een internationale setting opgegroeid. Ik ben progressief en liberaal in mijn denken en handelen.
4. Denkt dat de Islam superieur is
Ik acht geen enkele religie superieur aan een andere. Ik respecteer elk geloof. En de bron van alle religies is liefde voor de medemens. Het geloof zit in je hart!
5. Een domme vrouw
Ik heb twee studies genoten, diverse assessments ondergaan en genomineerd geweest wegens mijn prestaties op mijn werk en mijn vrijwilligerswerk in de samenleving. Het kwalificeren van een statement als dom simpelweg omdat men het niet onderschrijft of begrijpt zegt meer over degenen die deze kwalificatie gebruiken.
6. Heeft abjecte denkbeelden en heeft in haar werk mensen aangenomen als HR manager
Ik heb geen enkele invloed gehad op het aannemen van personeel. Mijn taak was puur gericht op het ontwerpen en laten uitvoeren van wervingscampagnes en het coördineren van de werving. Wat mijn denkbeelden betreft: Ik ben volkomen geïntegreerd en beschouw Nederland als mijn thuisland. Ik ben een moderne vrouw en een kosmopoliet.
7. Is een complotdenker
Het in twijfel brengen van de aard en ontstaansbasis van IS zoals deze door de mainstreammedia wordt gepresenteerd is geen complot denken maar een kritische kijk hebben op geopolitieke verhoudingen en gebeurtenissen.
8. Is uit de PvdA gestapt voordat zij eruit werd “geknikkerd”
De partijtop heeft wel op een gesprek aangedrongen maar op geen enkele wijze aangegeven mij te zullen of te willen royeren. Ik heb uit eigen beweging besloten de PvdA te verlaten vanwege de voorbarige niet gefundeerde schadelijke uitspraken van Asscher over mijn persoon en het uitblijven van iedere vorm van steun vanuit de PvdA."
Petitie: Gerechtigheid en Compensatie voor Yasmina Haifi
De Steungroep Yasmina Haifi lanceerde dezelfde week een petitie waarin eerherstel en compensatie werden gevraagd voor Yasmina Haifi.
De initiatiefnemers schreven onder andere dat Haifi actief is tegen racisme en ten onrechte wordt gebrandmerkt als ¨antisemiet¨ en ¨moslimextremist.¨
Zij vroegen om naamszuivering en compensatie voor de aanzienlijke schade die zij heeft moeten ondervinden. In de petitie werd bovendien verwezen naar een uitspraak van het Openbaar Ministerie. De opstellers van de petitie:
Mevrouw Haifi is geen antisemiet of extremist. Zij is een integere professional die zich al jaren in de samenleving inzet tegen racisme en onrecht. Haar tweet betrof niet een bevolkingsgroep, maar het Zionisme – een politieke ideologie waar verschillende meningen over mogen bestaan. Dit is ook het oordeel van het Openbaar Ministerie naar aanleiding van een tweetal aangiften.
De uitspraak van het O.M. luidt: "Na bestudering van de tekst van de tweet zelf, de samenhang van de tekst en de context waarin de tweet is geschreven blijkt dat er onvoldoende bewijs is om aan te nemen dat in dit geval met de term "zionisten" de gehele joodse bevolkingsgroep werd aangeduid...Nu niet is voldaan aan de wettelijke vereisten is de uitlating in de tweet van 12 augustus beoordeeld als niet strafbaar."
Volgens de opstellers van de petitie is het voorwaardelijke strafontslag dan ook niet gerechtvaardigd. Ze verwijzen daarbij ook naar het advies van de commissie Cohen en stellen dat het ministerie "het voorkomen van gezichtsverlies en het tegemoetkomen van extreemrechts belangrijker vindt dan de rechten van een individuele burger." Ze verwijzen vervolgens naar andere, omstreden tweets van ambtenaren, bestuurders of politici waar minder ophef over ontstond. "Het is veelzeggend dat bij geen van de tientallen ambtenaren, bestuurders en politici die recentelijk en de afgelopen jaren racistische tweets hebben geplaatst een disciplinaire maatregel is getroffen laat staan een ontslag is opgelegd."
Zo was er een politie-agent die schreef: ,,Ik ben helemaal klaar met die k islamieten. Ik hoop dat ze zeer snel een langzame pijnlijke dood sterven. Oftewel dood aan de islam!!!" en een ambtenaar van Binnenlandse Zaken twitterde: "Morgen ontruiming tentenkamp Koekamp bij Den Haag CS, ik kijk er nu al naar uit naar het verwijderen van die zwervers!" Ook was er een VVD-bestuurder die schreef: 'Vraag me af of je die moslim overmacht moet afbreken en verdelen over de stad (met gevaar voor verspreiding) of dat er hek om heen moet".
Vervolgens lanceerde Likud Nederland een tegenpetitie, waarin in het Nederlands, Engels en Hebreeuws werd gepleit voor het ontslag van ambtenaar Haifi.
Uitspraak Haagse rechtbank
De Haagse rechtbank heeft nu volgens het NRC geoordeeld dat Haifi te zwaar gestrafd is, omdat de uitlating van Haifi onder de vrijheid van meningsuiting van ambtenaren valt. Een schriftelijke berisping had volgens de rechtbank volstaan. De rechters wegen daarbij mee dat Haifi „veel negatieve publiciteit over zich heen heeft gekregen” omdat „bewindslieden, media en publicisten zich direct op de zaak hebben gestort.”
Ewoud Butter is zelfstandig onderzoeker en hoofdredacteur van Republiek Allochtonië. Meer informatie op zijn website of volg hem op twitter. Dit artikel bestaat deels uit een artikel dat Ewoud Butter eerder over deze kwestie schreef.
Meer artikelen over vrijheid van meningsuiting
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over antisemitisme, ewoud butter, nieuws, vrijheid van meningsuiting, Yasmina Haifi.
Reacties
Rudi Dierick - 26/08/2017 20:47
