Publieksgesprek over koloniale en slavernijverleden van Rotterdam
In achtergronden door Claire Schut op 17-11-2019 | 09:35
Op 15 november 2019 vond in de balzaal van Wereldmuseum Rotterdam een publieksgesprek plaats. Onderwerp was het onderzoeksproject ‘Koloniale en slavernijverleden van Rotterdam’ waartoe de Rotterdamse gemeenteraad na een motie van oud-PvdA-raadslid Peggy Wijntuin in november 2017 had beslist. De opdracht voor dit project is verstrekt aan het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV). Dat zal het slavernijverleden van Rotterdam in nauwe samenwerking met het Stadsarchief Rotterdam, de Erasmus Universiteit Rotterdam en het Rotterdam Museum in kaart brengen. De uitkomsten van hun onderzoek worden gebundeld in drie publicaties die in oktober 2020 verschijnen.
Kritiek
De motie Peggy Wijntuin en het onderzoeksproject ‘Koloniale en slavernijverleden van Rotterdam’ zijn niet zonder kritiek ontvangen. Er zijn van verscheidene kanten vragen en bezwaren gekomen. Die hadden zowel betrekking op de toekenning en aanpak van het onderzoek, als op de consequenties ervan voor de stad Rotterdam en haar inwoners. Wat uit de kritieken vooral naar voren komt, is het mogelijke spanningsveld tussen inclusiviteit/multiperspectiviteit en wetenschappelijk onderzoek. De kritiek varieert van ‘Een dergelijke onderzoeksopzet laat te veel ruimte voor het vervallen in een subjectief en anekdotisch relaas’ (VVD) tot ‘De uitnodiging tot samenwerking is een uitnodiging waarin zogezegd het feestje al bepaald is, en het er vooral gaat om op hun maat te blijven dansen’ (Counter/Narratives).
Gesprek Wereldmuseum in vogelvlucht
Het was dus goed dat er een publieksgesprek werd georganiseerd, al is de vraag gerechtvaardigd of en in hoeverre het schip, dat immers allang te water is gelaten, nog van koers kan veranderen.
Het was een gevarieerd programma in drie hoofdonderdelen: een toelichting op het project ‘Koloniale en slavernijverleden van Rotterdam’, ‘Kennisproductie (onderzoek), inclusiviteit en kwesties rond Positionaliteit’ en ‘Rotterdam spreekt’.
Na de opening door moderator/historicus Wim Manuhutu en een welkomstwoord van Wayne Modest, Hoofd Research Center Material Culture, beet Hoogleraar Koloniale en postkoloniale geschiedenis Gert Oostindie van Universiteit Leiden de spits af met een introductie over het project. Daarna volgde onderzoeker Liane van der Linde met de lezing ‘Positionaliteit, een voorbeeld’. Alex van Stripriaan, hoogleraar Caraïbische geschiedenis van de Erasmus Universiteit vertelde over het boek-in-wording ‘Slavernij en Rotterdam’. Sociaal-cultureel antropoloog Francio Guadeloupe van Universiteit van Amsterdam sprak over ‘Postkoloniaal Rotterdam’.
Het toegestroomde publiek – 120 man, met name uit Rotterdam, maar ook van elders in het land, zo ver als Groningen – luisterde veelal zeer aandachtig en in stilte. Toch kon je aan de momenten waarop de emoties hoog opvlamden, merken hoe gevoelig het project en de uitvoering liggen. En hoe ongelofelijk moeilijk het is om precies de juiste woorden en toon te vinden. Het is koorddansen.
Het tweede deel van het progamma ‘Kennisproductie (onderzoek), inclusiviteit en kwesties rond Positionaliteit’ werd verzorgd door historicus Marjolein van Pagee en antropoloog Linda Lemmen. Zij zijn beiden verbonden met Histori Bersama. Hun speeches vind je hier (tekst Marjolein) en hier (tekst Linda).
Rotterdam spreekt
In het derde en laatste programmaonderdeel ‘Rotterdam spreekt’ vertelden cultuurwetenschapper Nyanga Weder en educatie-coördinator Surya Nahumury over het platform ‘Welke Sporen Horen We?’ dat ze samen hebben opgericht. Met dit platform willen ze meer bewustwording binnen de muziekwereld creëren. Met workshops en wekelijks nieuwe video’s op YouTube maken ze gevoelige onderwerpen bespreekbaar, zoals de invloed van materialisme, seksisme of bijvoorbeeld het gebruik van het N-woord door rolmodellen in de Nederlandse Urban muziek. Hun bijdrage was hilarisch, tegelijk uitermate relevant.
En toen die tsunami aan informatie door de balzaal van het Wereldmuseum was gewalst, was het woord – eindelijk – aan het publiek.
Zie ook:
Onderzoeksprogramma Het koloniale en slavernijverleden van Rotterdam
Wilt u dat Republiek Allochtonië blijft bestaan? Waardeert u ons vrijwilligerswerk? We kunnen uw steun goed gebruiken. U kunt Republiek Allochtonië steunen en een klein (of groot) bedrag doneren (nu ook via I-deal)
Neem een abonnement op onze dagelijkse nieuwsbrief: Subscribe to Republiek Allochtonië by Email
Meer over koloniaal verleden, rotterdam, slavernij, slavernijverleden.
