Onderzoek moslimdiscriminatie: normalisatie eist concrete aanpak
In achtergronden door redactie op 19-02-2022 | 17:07
In 2020 en 2021 voerden het Collectief tegen Islamofobie en projectbureau Zasja in opdracht van de gemeente het actie-onderzoek 'Weerbaar tegen moslimdiscriminatie en hatecrime in Amsterdam' uit. Daaruit valt opnieuw op te maken dat een forse meerderheid van Amsterdamse moslims structureel te maken heeft met discriminatie in een breed aantal sectoren in de samenleving. Ook hun instituties blijken regelmatig doelwit van bedreigende, soms zelfs gewelddadige voorvallen. Het rapport schetst op veel plekken een triest beeld van gewenning, normalisatie en wantrouwen, maar toont ook weerbaarheid en komt op basis van alle ingezette onderzoeksinstrumenten met een forse hoeveelheid concrete aanbevelingen om (eigen) organisaties, politiek en bestuur dringend aan het werk te zetten.
Belangrijke input werd gekregen uit 16 bijeenkomsten (grotendeels online, een 4-tal fysiek) met vertegenwoordigers van migrantenorganisaties, vluchtelingenorganisaties, vrouwenorganisaties, studentenorganisaties, jongerenorganisaties en sportclubs. Ook werden gesprekken gevoerd met een flink aantal bestuurders en (vrijwillige) medewerkers van moskeeën en islamitische scholen.
Het onderzoeksrapport bevat daarnaast een inventarisatie van de meest relevante, recente onderzoeken en andere literatuur die over moslimdiscriminatie en islamofobie in verschillende sectoren zijn verschenen. Daarbij werd ingezoomd op de specifieke situatie in Amsterdam.
Om de samenwerking tussen betrokken actoren te verbeteren zijn er door de onderzoekers in de periode 2020-2021 meerdere gesprekken gevoerd met het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam (MDRA), de politie Amsterdam en het Openbaar Ministerie (OM). Ook met partners uit het netwerk - wetenschappers en onderzoekers, politieke aanjagers en belangenorganisaties - werd regelmatig overlegd over ontwikkelingen in het veld.
Als laatste instument werd een enquête uitgezet onder meer dan 120 organisaties voor en van moslims, waaraan 30 van hen deelnamen.
Uit al deze informatie tekenen de onderzoekers een groot aantal vaak alarmerende signalen en schrijnende verhalen op over hatecrime tegen instituties, problemen met aparte registratie en bij melden, moslimdiscriminatie in het onderwijs, op de arbeidsmarkt en in de openbare ruimte (vooral gericht tegen moslima's), bij sport, van vluchtelingen, in en op (sociale) media en in de gezondheidzorg. Ook werd zowel gekeken naar de rol van de 'eigen' organisaties als die van bestuur en politiek en naar bestaand beleid. Het Parool besteedde er in dit artikel (pdf) uitgebreid aandacht aan. Ruimte was er ook in de Kanttekening en op nosstories
Verantwoordelijk wethouder Rutger Groot Wassink (Diversiteit en Anti-Discriminatie) over het onderzoek:
Het onderzoek maakt duidelijk dat moslimdiscriminatie veel Amsterdammers dagelijks diep raakt en belemmert. Het bevat nuttige, maar ook pijnlijke inzichten in hun leefwereld, en ook aanbevelingen die van meerwaarde zijn voor het gemeentelijk beleid.
Aanbevelingen
De onderzoekers doen specifiek richting de afdeling Diversiteit en meer algemeen naar het college van B&W van Amsterdam onder meer onderstaande aanbevelingen:
1) Voer herkenbare campagnes uit om moslimdiscriminatie tegen te gaan en om het melden ervan te stimuleren. Werk daarbij zoveel als mogelijk samen met organisaties van en voor moslims om beleid van onderop de maken én in de praktijk uit te voeren.
2 Maak je hard voor meer diversiteit binnen alle gemeentelijke organisaties, instellingen en afdelingen. Leg daarbij een directe link met de afdeling personeelsbeleid.
3) Heb veel meer oog, oor en aandacht voor institutionele vormen van moslimdiscriminatie en racisme, vooral ook binnen het gemeentelijke apparaat zelf.
4) School medewerkers van de gemeente via diverse trainingen structureel bij op het gebied van moslimdiscriminatie en de achtergronden ervan.
5) Spreek als gemeente werkgevers en uitzendbureaus keihard aan op discriminatie bij (stage)sollicitatie, op de werkvoer en bij doorstroom en voer een lik op stuk beleid. Niet wachten op welwillendheid, maar afdwingen. Geen zaken doen met bedrijven die discrimineren.
6) Biedt veel meer bescherming op de werkvloer tegen (moslim)discriminatie. Stel vertrouwenspersonen aan met kennis van (moslim)discriminatie.
7) Investeer in de samenwerking met onderwijs. Bij vooroordelen en gebrek aan wederzijdse (h)erkenning op scholen ligt de basis van de aanpak van (moslim)discriminatie.
8) Bevorder de samenwerking met de afdeling Openbare Orde en Veiligheid (OOV) in de preventie en bestrijding van moslimhaat en -discriminatie, zowel gericht tegen personen in de openbare ruimte als tegen instituties, zoals moskeeën en islamitische scholen.
9) Wees als afdeling transparant en inclusief. Zet je als afdeling daarbij expliciet in voor het gebruik van inclusief en respectvol taalgebruik.
10) Stel als afdeling Diversiteit in samenwerking met andere gemeentelijke diensten een voorbeeld richting de landelijke overheid door te pleiten voor aparte registratie van moslimdiscriminatie bij alle instellingen en voor een landelijke coördinator die zich specifiek bezighoudt met de aanpak van moslimhaat en moslimdiscriminatie, net als dat het geval is bij antisemitisme.
Alle uitkomsten, signalen, verhalen en aanbevelingen zijn te lezen in het actie-onderzoekrapport 'Weerbaar tegen moslimdisicriminatie en hatecrime in Amsterdam (PDF).
Meer weten?
Een factsheet over moslimhaat- en moslimdiscriminatie
Wat wordt bedoeld met moslimhaat, anti-moslimracisme, islamofobie en moslimdiscriminatie? Hoe vaak komen deze fenomenen voor en wat is hun impact? Welke rol speelt de media hierbij? Wat doet de politiek om moslimhaat en moslimdiscriminatie te voorkomen, en wat zijn mogelijke verdere stappen? In deze factsheet, die sinds 2021 regelmatig wordt bijgewerkt, geeft Ewoud Butter beknopte antwoorden op deze vragen
Een artikel over en met verwijzing naar de Vierde Monitor Moslimdiscriminatie (daarin cijfers van ADV’s, politie, OM, College van de Rechten voor de Mens en MiND, hatecrime tegen moskeeën, een politiek analyse met aandacht voor de aanpak van politiek en bestuur en voor radicaal- en extreemrechts en met extra focus op moslimdiscriminatie op de arbeidsmarkt)
Lees ook: Manifest Tegen Islamofobie
Een oproep aan de politiek met een groot aantal aanbevelingen
En lees ook: Islamofobie in de politiek
Informatie over een serie gesprekken rondom de verkiezingen van de Tweede Kamer
Foto: Westermoskee (Ewoud Butter)
Meer over artikelen over moslimhaat
Meer over discriminatie en (institutioneel) racisme: hier
Vond u dit artikel waardevol?
Als u dit artikel waardeert, dan kunt u dat laten blijken met een (kleine) donatie. Daarmee blijft het mogelijk dit werk onafhankelijk te blijven doen.
Je kunt doneren via deze link: https://bunq.me/republiekallochtonie
Meer over moslimhaat.
