Jaarcijfers 2017: Steeds minder mensen maken melding van discriminatie bij politie
In achtergronden door Ewoud Butter op 29-04-2018 | 13:12
Volgens recent onderzoek van het SCP hebben Nederlanders de indruk dat discriminatie toeneemt. Toch is, ondanks campagnes om melding te maken van discriminatie, het aantal meldingen opnieuw afgenomen. Belangrijkste oorzaak hiervan is dat vooral steeds minder mensen naar de politie gaan om melding te maken van discriminatie.
Dat blijkt uit het vorige week gepubliceerde Discriminatiecijfers in 2017 (pdf).
In vergelijking met andere Europese landen, hebben Nederlandse burgers het idee dat discriminatie in Nederland relatief vaak voorkomt. Dat bleek uit het onderzoek Burgerperspectieven dat het Sociaal en Cultureel Planbureau vorig jaar publiceerde. Hieruit kwam ook naar voren dat 54% van de Nederlanders denkt dat er nu vaker wordt gediscrimineerd dan twintig jaar geleden.
Dit beeld komt niet naar voren op grond van het aantal keren dat melding van discriminatie wordt gedaan in Nederland. In het rapport Discriminatiecijfers in 2017 wordt verslag gedaan van de bij de politie geregistreerde discriminatie-incidenten en de meldingen van discriminatie bij antidiscriminatievoorzieningen (adv’s) in nederland in 2017. Deze gegevens zijn aangevuld met gegevens van onder meer het Meldpunt Internet Discrimimatie (MiND) en het College voor de Rechten van de Mens.
Het vorige kabinet Rutte II (VVD, PvdA) is in september 2015 de vierjarige campagne ‘Zet een streep door discriminatie’ gestart. De campagne heeft als doel de bewustwording rondom discriminatie en de meldingsbereidheid te vergroten. Dat laatste lijkt - op grond van het aantal meldingen - vooralsnog geen succes.
Nou zou het kunnen zijn dat een vermindering van het aantal meldingen betekent dat discriminatie afneemt, maar erg waarschijnlijk is dat, getuige de vele rapporten die discriminatie duidelijk hebben aangetoond, zoals onlangs nog op de arbeidsmarkt en de woningmarkt, niet. Uit onderzoek van het SCP bleek enkele jaren geleden dat een kwart van de Nederlandse bevolking discriminatie in een periode van een jaar had ervaren. Binnen migrantengroepen had een derde tot de helft discriminatie ervaren, van de werkzoekende migranten had 20 tot 40% discriminatie ervaren bij het zoeken naar werk en bijna twee op de drie moslims rapporteerde ten minste één discriminatie-ervaring in een periode van 12 maanden. Maar, er wordt dus geen of amper melding van gemaakt.
Uit onderzoek van KIS bleek eerder dit jaar dat 94% van de jongeren die discriminatie heeft meegemaakt, daar geen melding van maakt bij een instantie. Uit de enquête kwam ook naar voren dat een kwart van de jongeren deze instanties niet kende en een kwart er ook niet van op de hoogte was dat ze discriminatie kon melden. Van de jongeren die wel op de hoogte zijn van de mogelijkheden om discriminatie te melden, blijkt een deel er van overtuigd te zijn dat het toch geen zin heeft.
In Discriminatiecijfers in 2017 worden alleen de cijfers van 2016 en 2017 vergeleken. Ik heb de cijfers van 2014 en 2015 erbij gepakt en dat levert dit beeld op:
Wanneer naar de afzonderlijke meldpunten wordt gekeken, wordt duidelijk dat de daling van het aantal meldingen bij de politie bijzonder opvallend is. In de afgelopen vier jaar is het aantal meldingen bij de politie met ruim een derde afgenomen. In 2017 registreerde de politie 3.499 discriminatie-incidenten, 20% minder dan in 2016. Hoe moeilijk het soms kan zijn aangifte te doen ervaarde Claire Schut (Lees Politie weigert aangifte 'islam is dodelijk').
Verder registreert de politie ook discriminatie-incidenten gericht tegen een werknemer met een publieke taak (vooral politieagenten). Dat waren er in 2017 1506, iets minder dan in 2016 (1526).
Het aantal meldingen bij Antidiscriminatievoorzieningen (adv's) is min of meer stabiel gebleven.
Het aantal meldingen bij de meldpunten van discriminatie op het internet neemt licht af. Dit komt vooral doordat het MDI sinds 2012 geen subsidie meer van de overheid ontvangt en in 2017 is gestopt met het opnemen van meldingen. Het aantal meldingen bij MiND neemt wel toe, maar blijft opmerkelijk laag gezien de enorme hoeveelheid bagger op het internet.
Discriminatie op grond van herkomst, seksuele gerichtheid, moslimdiscriminatie en antisemitisme
Ik heb ook gekeken naar het totaal aantal meldingen van politie, ADV en MDI/MiND van de afgelopen vier jaar dat betrekking had op de vier discriminatiegronden die op Republiek Allochtonië relatief vaak aan de orde komen: discriminatie op grond van herkomst (voorheen ras), antisemitisme, seksuele gerichtheid en moslimdiscriminatie. In absolute zin is het aantal meldingen op al deze gronden de afgelopen vier jaar afgenomen.
In relatieve zin is het beeld iets anders: dan blijkt dat vooral het percentage meldingen op grond van herkomst fors is gedaald, dat het percentage moslimdiscriminatie sinds 2015 is gedaald en het percentagel antisemitisme het afgelopen jaar licht is gestegen.
Wanneer naar de afzonderlijke instellingen wordt gekeken, valt op dat meldingen vanwege seksuele gerichtheid vooral bij de politie terecht komen en dat van moslimdiscriminatie en vooral antisemitisme relatief minder melding wordt gemaakt bij ADV's. Dit laatste kan misschien worden verklaard doordat er voor deze vormen van discriminatie alternatieven zijn zoals het CIDI (antisemitisme) en verschillende burgerinitiatieven die gericht zijn op moslimdiscriminatie. De totalen in deze tabel liggen boven de 100% omdat bij sommige meldingen van discriminatie sprake kan zijn van meerdere gronden van discriminatie.
Overig
Dit jaar viel verder op dat bij de antidiscriminatiebureaus veel meer mensen melding maakten vanwege discriminatie op grond van hun handicap of chronische ziekte. Dat is een stijging van 40 procent ten opzicht van het jaar daarvoor. Ook bij het College voor de Rechten van de Mens nam in 2017 het aantal zaken toen van mensen die discriminatie ervoeren op basis van hun handicap.
Ook het aantal meldingen van discriminatie op basis van geslacht steeg tot 477. Dit betrof voor een deel zwangerschapsdiscriminatie, bijvoorbeeld wanneer een arbeidscontract niet werd verlengd wegens zwangerschap.
In beide gevallen heeft deze toename volgens de opstellers van het rapport waarschijnlijk te maken met extra aandacht voor deze vormen van discriminatie zoals de implementatie van het vn-verdrag inzake de rechten van mensen met een beperking en de aandacht voor discriminatie vanwege zwangerschap.
Het gehele, lijvige rapport, dat toegankelijk is geschreven, kunt u hier lezen.
Zie ook:
Meer over discriminatie
Waardeert u achtergrondartikelen als dit stuk? U kunt het laten blijken door Republiek Allochtonië te steunen en een klein (of groot) bedrag te doneren (nu ook via I-deal)
Meer over ADV, antisemitisme, discriminatie, factcheck, MinD, moslimhaat, politie, racisme.