Gesloten grenzen verminderen migratie niet

In achtergronden op 24-11-2015 | 16:38

Gesloten grenzen of andere beperkingen in het vrije verkeer van mensen verminderen emigratie op de lange termijn niet, terwijl open grenzen niet noodzakelijkerwijs leiden tot een grootschalige migratie. Dat is één van de belangrijkste conclusies van het proefschrift van Simona Vezzoli, dat ze op vrijdag 20 november verdedigde aan de Universiteit Maastricht. Ze onderzocht de invloeden van grensregelingen en onafhankelijkheid op korte- en lange termijn migratiebewegingen in het Caribisch gebied. “Het idee dat iedereen uit ontwikkelingslanden zou vertrekken als ze de mogelijkheid hebben, is niet op wetenschappelijk bewijs gestoeld. Het illustreert eerder de angst in landen van bestemming”, aldus Vezzoli.

In publieke debatten over migratie wordt geregeld opgeroepen tot verhoogde grenscontroles om te voorkomen dat 'ongewenste' migranten het land binnenkomen. In het proefschrift ‘Borders, independence and post-colonial ties: the role of the state in Caribbean migration’ zoomt Vezzoli in op Guyana, Suriname en Frans Guyana. Uit haar onderzoek blijkt dat in de periode tussen 1950 en nu migratiebeperkingen die rond de onafhankelijkheid van Guyana en Suriname zijn ingevoerd hebben geleid tot onbedoeld sterke verhogingen van emigratie, terwijl dergelijke pieken zich niet voordoen wanneer er geen migratiebeperkingen zijn, zoals in het geval van Frans Guyana. Open grenzen blijken vaker te leiden tot hogere (circulaire) mobiliteit, inclusief korte bezoeken en remigratie. Daarnaast toont dit onderzoek hoe staten, met name in landen van herkomst, migratie indirect beïnvloeden via beleidsmaatregelen die niet op migratie zijn gericht. Hierbij valt te denken aan de politieke en sociaal-economische beleid en stabiliteit in een thuisland. Sterke banden tussen voormalige koloniën en hun kolonisator na het realiseren van onafhankelijkheid leiden vaak tot verhoogde migratie richting de voormalig kolonisator. Daarentegen blijkt het versterken van de relatie met andere landen, via handel, onderwijs of media-aandacht, het blikveld van migranten eveneens te verruimen als het om bestemmingen gaat, wat tot een verlegging van migratiestromen naar nieuwe bestemmingen kan leiden.

Bron: Maasctricht University