Activisten vragen aandacht voor Terroristenafdeling (TA) in Vught
In achtergronden door Ewoud Butter op 14-05-2017 | 16:25
In 2006 werd de terroristenafdeling (TA) in Vught geopend op het terrein van voormalig concentratiekamp Vught, naast de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) waar 'gewone' zware en vluchtgevaarlijke criminelen zitten als Willem Holleeder. Naast een TA in Vught (25 gevangen) is er ook een kleinere TA in Rotterdam (De Schie) met zeven gevangenen. Meer dan de helft van de gevangenen is verdachte en nog niet veroordeeld.
De TA kent het strengste bewind van Nederland. Er is daarom al jaren kritiek op de omstandigheden in de gevangenis. Ook is de keuze om daders en verdachten van terrorisme bij elkaar te zetten omstreden. De afgelopen week ontstond extra aandacht voor de omstandigheden in de TA na een reportage van onderzoeksprogramma Argos en een actie die geïnitieerd werd door Bewust Moslim met de hashtag #Moslimkamp_Vught. Hierbij wordt ook de vergelijking met Guantanomo Bay getrokken.
De TA is opgericht met het idee dat gedetineerden die verdacht waren van en/of veroordeeld waren wegens terrorisme beter in één complex konden worden samengebracht om te voorkomen dat zij andere gedetineerden tot radicalisering zouden aanzetten. Het was vanaf het begin een omstreden keuze. De Tweede Kamer besloot daarom de terroristenafdeling drie jaar na ingebruikname te laten evalueren.
Dat gebeurde in 2010 door de faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen van de Universiteit Grongingen op verzoek van het WODC. Het is hier te downloaden.
In een artikel uit NRC werd later melding gemaakt van ‘vernedering’ doordat iedere keer als een gevangene de afdeling verlaat, naar de rechtbank moet of een bezoeker aanraakt hij moet ‘bukken’, zijn ‘billen uit elkaar moet doen’ voor een visitatie. Onderzoekster Veldhuis stelde in dat artikel:
‘Wat mij opviel, is dat er geen goed onderzoek was gedaan naar de noodzakelijkheid van zo’n terroristengevangenis. Er is niets bekend over hoe radicalisering zich verspreidt in een gewone gevangenis, evenmin is bekend wat de gevolgen zijn van het gezamenlijk opsluiten van terroristen. Ik vind het een voorbeeld van slecht onderbouwd beleid.’
Verder zei ze:
„De terrorismeafdeling kan fungeren als een hogeschool voor radicale ideeën. Sommige jongens die op de terrorismeafdeling terechtkomen, hebben nog geen radicaal netwerk. In de gevangenis zijn ze opeens omringd met vermeende terroristen, die allemaal onder dezelfde zware omstandigheden vastzitten. Meerdere gedetineerden die ik sprak, hebben vrienden aan hun verblijf op de afdeling overgehouden.”
Dit werd in hetzelfde artikel bevestigd door Daan Weggemans, van het Centrum voor Terrorisme en Contraterrorisme, die stelde: ‘Dit bevestigt terreurverdachten in hun idee dat het Westen tegen hen is en dat moslims onrechtvaardig worden behandeld. Ze zien zichzelf als politieke gevangenen.’ Hij wees er ook op dat de TA gezien kan worden als een ‘hogeschool voor radicale ideeën. Een voormalige gevangene, Saddik Sbaa (inmiddels gesneuveld in Syrië) stelde: ‘De TA heeft van mij een soldaat gemaakt.’
Weggemans bekritiseerde ook het gegeven dat het beleid in de TA amper gericht is op reïntegratie in de samenleving. Dat is zelfs letterlijk in de huisregels vastgelegd. „Daar moet echt meer aandacht voor komen”, zei Weggemans, „anders bestaat de kans dat mensen nog kwader uit de terrorismeafdeling komen dan ze er al ingingen.”
Argos
Argos-verslaggever Willem de Haan mocht als eerste journalist zes dagen in de TA meelopen met afdelingshoofd Gordon Heimen. Als beperking kreeg hij te horen dat hij alleen het personeel mocht spreken. Hij maakte hierover twee reportages. De Haan begrijpt de kritiek op het regime in de gevangenis ("er is niets te doen, er is geen arbeid, er is geen scholing, een groot probleem is ook het visiteren), maar vindt het opbeurend dat het personeel de omstandigheden wil verbeteren en de gevangenen als gewone criminelen wil behandelen. De vraag is alleen of daar politieke steun voor kan komen. Ook de discussie over de voor- en nadelen van het bij elkaar zetten van terreur verdachten of veroordeelden is nog lang niet gestopt. Hieonder het filmpje waarin Argos de reportage aankondigde.
De eerste aflevering is hier te beluisteren:
De tweede aflevering is hier te beluisteren.
Moslimkamp_Vught
Vanaf het begin zijn er geregeld protesten van activisten geweest tegen de omstandigheden in de TA in Vught. Zie hiervoor bijvoorbeeld de twitteraccounts van FreeAseer (recent geen tweets meer), de nog wel actieve account ProjectAseer met ook een actief gebruikte facebookpagina.
Ruim een maand geleden was er veel onrust op de TA. Mohammed Bouyeri vernielde een keuken omdat hij aandacht vroeg voor de situatie van twee moslimvrouwen die op een afdeling met mannen zaten, waaronder de veroordeelde rechtsextremisten. EenVandaag besteedde hier aandacht aan en interviewde Aziza A. die sinds kort vrij is.
Bewust Moslim
Deze week lanceerde Abou Hafs van Bewust Moslim een actie waarmee hij aandacht vraagt voor de situatie op de TA. Dit begon met een video:
En vervolgens werd opgeroepen tot een "twitterstorm" met de hashtag #Moslimkamg_Vught. De twitterstorm volgde, maar media-aandacht vooralsnog nog niet echt.
Ewoud Butter is politicoloog en hoofdredacteur van Republiek Allochtonië. Meer van Ewoud op zijn blog, op deze site of volg hem op twitter.
Voor dit artikel is gebruik gemaakt van dit artikel van Martijn de Koning.
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons werk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over achtergrond, activisme, ewoud butter, mensenrechten, radicalisering, ta, terrorisme.
