29% van Nederlanders met migratieachtergrond ervaart wekelijks discriminatie
In achtergronden door Ewoud Butter op 23-06-2019 | 23:15
Het goede nieuws is dat veel Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond zich thuis voelen in Nederland (83 procent). Tegelijkertijd is het slechte nieuws dat ruim vier van de tien Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond (42 procent) het gevoel heeft dat ze in Nederland niet helemaal zichzelf kunnen zijn en verklaart 29 procent van hen wekelijks gediscrimineerd te worden. Dit blijkt uit onderzoek van EenVandaag.
Het onderzoek vond plaats onder ruim 700 mensen met een niet-westerse migratieachtergrond, voornamelijk Nederlanders met Surinaamse, Antilliaanse, Turkse en Marokkaanse wortels. Het onderzoek vormde een onderdeel van een onderzoek dat Eenvandaag een maand geleden deed naar de Nederlandse identiteit.
86 procent van de deelnemers is tevreden over Nederland als land om in te wonen. Ze vinden dat Nederland een veilig land is waar alles goed geregeld is, ze zijn blij met de democratie, de sociale voorzieningen en de vrijheid van meningsuiting hebben.
Tegelijkertijd lieten veel deelnemers via open antwoorden weten dat ze toch het gevoel hebben dat ze nooit helemaal geaccepteerd worden. Ook maken veel mensen met een migratieachtergrond zich zorgen over toenemende polarisatie, die volgens hen door eenzijdige berichtgeving in de media verhardt en de opkomst van partijen als de PVV en Forum voor Democratie.
Discriminatie
Drie van de tien (29 procent) van de ondervraagden ervaart wekelijks discriminatie of racistische uitingen. Bijna de helft (41 procent) voelt dit maandelijks. Ter vergelijking: uit onderzoek van het SCP bleek enkele jaren geleden dat een kwart van de Nederlandse bevolking discriminatie in een periode van een jaar had ervaren. Binnen migrantengroepen had een derde tot de helft discriminatie ervaren, van de werkzoekende migranten had 20 tot 40% discriminatie ervaren bij het zoeken naar werk en bijna twee op de drie moslims rapporteerde ten minste één discriminatie-ervaring in een periode van 12 maanden. Tegelijkertijd neemt de bereidheid om melding te maken van discriminatie de laatste jaren flink af. Dat geldt vooral voor het aantal meldingen bij de politie, dat in vier jaar met 40% daalde.
Ondervertegenwoordiging
In totaal deden ongeveer 46000 mensen deel aan het Eenvandaag onderzoek. Omdat aan het panel doorgaans weinig Nederlanders met een migratieachtegrond deelnemen, heeft Eenvandaag extra deelnemers proberen te werven via organisaties en platforms van Nederlanders met een migratieachtergrond. Met de 713 deelnemers met een niet-westerse migratieachtergrond (2% van de respondenten) is er nog steeds sprake van een forse ondervertegenwoordiging van een groep die 13% van de Nederlandse bevolking vormt. De vier groepen die vooral aan het onderzoek deelnamen (Nederlanders van Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse) vormen samen weliswaar een kleinere groep, een dikke 7,5% van de Nederlandse bevolking, maar zijn nog steeds ondervertegenwoordigd.
Overschatting
Uit het onderzoek van Eenvandaag blijkt overigens dat dit aandeel Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse Nederlanders in de Nederlandse bevolking (7,5%) wordt overschat door 71% van de deelnemers aan het panel. Een derde van de deelnemers aan het panel denkt zelfs dat deze bevolkingsgroepen meer dan 20% van de Nederlandse bevolking vormen.
Deze forse overschatting van het aantal Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond bleek ook uit eerder onderzoek. In 2014 schatte volgens Ipsos de meerderheid van de Nederlanders het aantal landgenoten met een migratieachtergrond (veel) te hoog in. 2017 dachten Nederlanders gemiddeld dat 19 procent van alle inwoners moslim is, terwijl dat in werkelijkheid 5% is.
'Nederlandse identiteit'
Zowel deze forse overschatting van Nederlanders met een migratieachtergrond als de ondervertegenwoordiging van deze groepen in het Eenvandaagpanel bieden enige context bij andere resultaten uit het Eenvandaag onderzoek die eerder wel aandacht kregen: 67 procent van de deelnemers aan het onderzoek van EenVandaag vindt dat de Nederlandse identiteit onder druk staat. Dat is meestal een wat vaag en glibberig begrip, maar voor 68 procent is volgens Eenvandaag wel duidelijk wat er bedoeld wordt met 'de Nederlandse identiteit'. Het actualiteitenprogramma komt, zonder nadere onderbouwing, tot de volgende formulering:
Het gaat om christelijke normen en waarden, Nederlandse tradities en feestdagen, zoals Koningsdag en Sinterklaas mét Zwarte Piet. Ze zijn trots op de Nederlandse geschiedenis, handelsgeest en op helden uit heden en verleden: van Michiel de Ruyter tot Johan Cruijff. Typisch voor de Nederlandse mentaliteit vinden ze directheid, tolerantie en 'doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg'.
Veel mensen hebben het gevoel dat de tradities waar ze van houden nu opeens besmet zijn. Ze menen dat ze zich moeten aanpassen aan mensen met een migratieachtergrond, terwijl die zelf in hun ogen weinig respect hebben voor Nederlandse gewoontes. Ze hebben het meest moeite met moslims, van wie de gebruiken volgens hen het verst van onze cultuur af staan.
De zorgen over de Nederlandse identiteit leven volgens Eenvandaag vooral bij PVV- en FVD-kiezers (96 en 95 procent), gevolgd door SGP (91 procent), 50PLUS (85 procent), VVD (80 procent), CDA (79 procent), SP (71 procent), CU en PvdD (beide 58 procent). Alleen onder stemmers op PvdA (42 procent), D66 (39 procent), GroenLinks (29 procent) en DENK (18 procent) vindt een minderheid dat de Nederlandse identiteit onder druk staat.
Uit het onderzoek blijkt dat drie van de tien (29 procent) ondervraagden liever niet in het openbaar zeggen wat ze vinden van het Nederlandse VOC-verleden, dat 18 procent zijn mond houdt over Nederlandse feestdagen en dat de helft (50 procent) zich liever niet uitspreekt over de multiculturele samenleving. "Je wordt al snel voor racist uitgemaakt", redeneren ze volgens Eenvandaag.
Slechts iets meer dan de helft van de deelnemers (52%) denkt dat we in Nederland vreedzaam met verschillende culturen en religies samen kunnen leven, en 40 procent gelooft van niet. Jongeren tot 25 jaar zijn optimistischer: 69 procent denkt dat wij goed met verschillende culturen kunnen samenleven. Van de ruim 700 mensen met een niet-westerse migratieachtergrond denkt 76 procent dat vreedzaam samenleven heel goed mogelijk is.
Een eerste stap richting dit vreedzaam samenleven kan door de media worden gezet door, meer dan nu het geval is, bij te dragen aan een evenwichtig en feitelijk beeld van de multiculturele samenleving. Dames en heren journalisten, cijfers vindt u bij het CBS of op dit blog, bijvoorbeeld hier of hier. Daarnaast is het van belang dat panels als dat van EenVandaag veel representatiever worden om een realistischer beeld te krijgen van de opvattingen van de gehele Nederlandse bevolking.
Het onderzoek van Eenvandaag werd al in mei gepubliceerd. Omdat het in de berichtgeving over het onderzoek en in de uitzending (zie hieronder) alleen over de Nederlandse identiteit ging, besteden we er hier alsnog aandacht aan. Meer over het onderzoek hier. Deelnemen aan het panel kan hier.
Zie ook:
Heimwee vormt geen goede basis voor een nationale identiteit
Meer artikelen over discriminatie
Meer artikelen over nationale identiteit
Wilt u dat Republiek Allochtonië blijft bestaan? Waardeert u ons vrijwilligerswerk? We kunnen uw steun goed gebruiken. U kunt Republiek Allochtonië steunen en een klein (of groot) bedrag doneren (nu ook via I-deal)
Neem een abonnement op onze dagelijkse nieuwsbrief: Subscribe to Republiek Allochtonië by Email
Meer over discriminatie, eenvandaag, identiteit, nationale identiteit, onderzoek.
