Welke factoren vergroten of verkleinen kans op incidenten bij moskeeen?
In achtergronden door Ineke van der Valk op 28-04-2016 | 09:49
In het rapport ‘Incidenten bij moskeeën: risico en bescherming’ dat zojuist is verschenen bij de Universiteit van Amsterdam geeft onderzoekster, dr. Ineke van der Valk inzicht in factoren die mogelijk bijdragen aan het risico dat moskeeën lopen om doelwit te worden van discriminatoire agressie, en in factoren die daar juist bescherming tegen bieden.
Het onderzoek is verkennend van aard en is een vervolg op eerder onderzoek dat is gedaan naar agressie tegen moskeeën (zie o.a. het rapport Monitor Moslim Discriminatie, IMES, 2015). Het onderzoek is gedaan door middel van interviews met een selectie van moskeebestuurders, gemeenteambtenaren en professionals en literatuur- en documentenstudie. De uitkomsten van dit onderzoek bieden belanghebbenden op dit terrein, moskeebestuurders, gemeente en politie, een checklist die bruikbaar is voor het bereiken van een betere veiligheidssituatie van moskeeën en daarmee voor een betere bescherming van het recht op vrije godsdienst van moslims.
Factoren
Uit het onderzoek blijkt dat risicofactoren minder gesitueerd zijn in kenmerken van de moskeeën zelf en meer gezocht moeten worden in kenmerken van de plaatselijke omgeving en in de interactie tussen beide. Dit met uitzondering van de fysieke aspecten, architectuur en locatie. (On)herkenbaarheid als moskee komt naar voren als een factor van risico- of bescherming. Daarnaast is bij de getroffen veiligheidsvoorzieningen een verschil zichtbaar. Goede veiligheidsvoorzieningen vormen een belangrijke beschermende factor en worden meestal ook als zodanig ervaren. De bevolkingssamenstelling is niet overal hetzelfde en burgers reageren niet overal hetzelfde: in de ervaring van geïnterviewden is de bevolkingssamenstelling een belangrijke factor. De aanwezigheid en activiteiten van extreemrechts en anti-islambeweging en met name hun bemoeienis met processen rond (ver)nieuwbouw van moskeeën lijken een risicofactor te vormen. Sociale problemen onder jeugd met een migrantenherkomst zoals radicalisering of problemen van criminaliteit en overlast, vergroten mogelijk het risico op het voorkomen van incidenten. In combinatie met bovengenoemde factoren is de rol van de media belangrijk. Media-aandacht kan als aanjager fungeren bij anti-islam uitingen rond moskeeën.
Aanbevelingen
Een aantal kenmerken van de moskeeën – mate van openheid, contact met de omringende samenleving, samenwerking en uitwisseling met lokale partners – zijn uit preventief oogpunt wel van belang om op langere termijn te komen tot een grotere acceptatie van moslims en islam als integraal behorend tot de Nederlandse samenleving. Dat geldt ook voor initiatieven en activiteiten gericht op acceptatie van de kant van de niet-moslims. Voor een strategie op langere termijn komen dan ook educatieve en dialooggerichte activiteiten in beeld gericht op het accepteren van moslims als medeburgers, hun organisaties als deel van het maatschappelijke middenveld en hun gebedsruimten als onderdeel van het Nederlandse sociaal maatschappelijke en religieuze landschap. Dit zijn enkele van de aanbevelingen waarmee het rapport eindigt.
Bron: persbericht Universiteit van Amsterdam/IMES
Update:
Van der Valk staat in haar onderzoek onder andere stil bij de vraag of incidenten rond moskeeen vaker plaats vinden in gemeenten met een hoger percentage PVV stemmers. Ze concludeert: "Hoewel hieraan geen kwantificerende conclusies kunnen worden verbonden viel het op dat in bijna alle gemeenten waar de moskeeën geen incidenten meemaakten minder dan 10% van de kiezers op de PVV stemde. In bijna alle gemeenten waar de moskeeën incidenten meemaakten stemde meer dan 10% van de kiezers op de PVV."
Download het rapport: Incidenten bij moskeeën : risico en bescherming
Zie ook de laatste lijst met incidenten gericht tegen moskeeën
Over moslimhaat op Republiek Allochtonië
Republiek Allochtonië besteedt aandacht aan alle vormen van discriminatie, met speciale aandacht voor antisemitisme en moslimhaat. Wij geven in onze eigen teksten meestal wel de voorkeur aan de term moslimhaat boven de term islamofobie. Meer over de terminologie op polderislam of lees Moslimdiscriminatie registreren of islamofobie?
Meer over moslimhaat/islamofobie op dit blog hier.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door ons te steunen. Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook. .
Meer over ineke van der valk, islamofobie, moslimhaat, onderzoek.
