Waar zijn de Marokkaans Nederlandse meisjes?

In opinie door Renée de Zwart op 12-06-2015 | 13:44

Tekst: Renée de Zwart

Als vertegenwoordigster van een migrantenvrouwenorganisatie in Amsterdam woon ik regelmatig bijeenkomsten bij over de sociaal maatschappelijke situatie van Marokkaanse Nederlanders variërend van huiselijk geweld tot aan radicalisering. Het valt mij op dat de discussies die gaan over criminaliteit en radicalisering worden gedomineerd door aandacht voor mannen en jongens. Die mannen en jongens hebben ook moeders, dochters en zussen die erg kwetsbaar zijn. Door deze eenzijdige discussie raakt de balans zoek. Daarnaast bestaat de indruk dat jonge moslima’s het heel goed doen. Dat is niet het beeld dat ik heb.

De vrouwenorganisatie waar ik dertien jaar ervaring mee heb, staat in een buurt in Amsterdam waar veel zogenaamde multiprobleemgezinnen wonen. In die gezinnen klonteren kluwen van problemen samen. Ziekten, psychisch en fysiek, werkeloosheid, verslaving, schulden, mishandeling, opvoedings- en gedragsproblemen en ga zo maar door. De locatie van de organisatie draagt er toe bij, dat ik mogelijk een wat eenzijdig beeld van de werkelijkheid heb. Mijn ervaringen zijn dus gekleurd. Anderzijds signaleren we in deze buurt aantoonbaar vaak sociaal maatschappelijke spanningen en verschijnselen die we later weer in wetenschappelijke onderzoeken terug zien.

Er komen veel vrouwen en meisjes bij onze organisatie aankloppen voor hulp.
Ze hebben vaak geen veilig thuis. De universele rechten van de mens lijken in Nederland niet te gelden voor deze vrouwen en meisjes. Op de talloze bijeenkomsten die ik bezoek, hoor ik vaak klachten over het onderwijs in onze stad, een tekort aan stageplaatsen en banen. En het is allemaal waar. Als je Marokkaanse Nederlander bent is het een stuk moeilijker om een baan of een stageplaats te vinden. Ook op school heb je het moeilijker. Maar als je thuis een warm liefdevol nest hebt, kun je al die tegenslagen beter het hoofd bieden. Helaas is daar dikwijls geen sprake van.

Ik zie veel mannen bij ons aan de deur komen, die ziek zijn in hun hoofd, ik zie moeders die de Nederlandse samenleving niet begrijpen, een slecht gevoel voor eigenwaarde hebben, angstig en niet zelden getraumatiseerd zijn. Angst regeert, ook bij hun kinderen. Vrouwen en meisjes zijn vaak bang voor hun echtgenoot, broer of zoon die hun gedrag wil controleren. Daarnaast is er de angst voor van alles wat zich buiten de deur af speelt en de angst voor de duivel en de hel. De ouders, ook vaak alleenstaande moeders zijn niet in staat hun kinderen in onze tamelijk gecompliceerde samenleving, die ze onvoldoende eigen gemaakt hebben op te voeden. Het is vaak slecht gesteld met de communicatie in de gezinnen, de opvoeding is meestal erg directief. Dus wel straffen, maar weinig belonen. Dit ontaardt in stressvolle situaties gemakkelijk in onderdrukking en een gebrek aan liefde en aandacht in huis.

De jongens vertonen eerder zichtbaar ongewenst gedrag en domineren de maatschappelijke discussie over de problemen die kinderen van
migrantenouders hebben in Nederland. Als samenleving hebben we in eerste instantie niet zo veel last van de meisjes, de meeste strijden hun worsteling in stilte. De meisjes dreigen een vergeten groep te worden. De meisjes hebben
uiteindelijk de jongens nodig, de jongens hebben de meisjes nodig en de groepen beïnvloeden elkaar. Radicalisering heeft zo een veel bredere basis dan in eerste instantie wordt gedacht.

Wat zie ik gebeuren met de Marokkaans Nederlandse meisjes?
De dochters zie ik worstelen met hun identiteiten. Voor veel meisjes is die worsteling tussen de verschillende culturen/identiteiten een grote opgave en die worsteling belemmert ze om in Nederland een mooie toekomst op te bouwen. Ze ondernemen een zoektocht naar hun identiteit, zijn verward, voelen zich onzeker en zoeken naar houvast. De meisjes vragen zich af:
Waar kom ik vandaan, wie ben ik, en waar ga ik naar toe? Op zich, zijn dit normale vragen, waar bijna iedere puber/adolescent een antwoord op zoekt.
De vragen horen bij het proces van volwassen worden. Alleen deze meisjes worstelen met meerdere identiteiten. Thuis is het dikwijls behoudend Marokkaans en krijgen ze mee dat het belangrijk is gehoorzaam, zorgzaam, bescheiden en vooral onderdeel van de familie te zijn en hun eer te beschermen. Niet bepaald eigenschappen, die het gemakkelijk maken je plaats te vinden in de westerse samenleving. School vertegenwoordigt de westerse waarden en normen, de straat lijkt normloos te zijn en daarnaast hebben de meisjes ook nog een islamitische religieuze identiteit. Deze verschillende culturen lijken in strijd met elkaar te zijn. Je bent Nederlands, maar de samenleving ziet je vooral als Marokkaans en/of Islamitisch. Deze groep staat niet bovenaan de statusladder in de Nederlandse samenleving. Jouw groep wordt achtergesteld, je voelt je als groep bedreigd en je bent onzeker over je identiteit.

Door de onzekerheid van deze meisjes ontwikkelt zich een hang naar een omgeving met een sterke structuur met strenge regels. De competenties die je op school kunt leren, een kritische houding aannemen, reflecteren en het debat aangaan, slaan onvoldoende aan, omdat dit in strijd is met de cultuur van thuis. Ik zie zo de groep meisjes in mijn buurt groeien die houvast zoekt in een hun geloof. De meisjes kiezen daarom voor een leefwijze met strenge leefregels. Die strenge leefregels geven weinig ruimte om te participeren in de samenleving, als je dat al zou willen. Het gevaar dat meisjes zich gaan isoleren van de samenleving ligt op de loer. De onzekerheid van de meisjes neemt toe omdat zo horen we steeds vaker de tolerantie van ‘gewone’ Nederlandse vrouwen en meisjes afneemt, niet gegronde assertiviteit en agressie nemen toe tegen ‘hoofddoekjes’. Op straat, in winkels. Vrouwen tegen vrouwen. Mogelijk speelt dit ook bij mannen, maar daar heb ik geen zicht op.

Ik zie vooral meisjes die heel, heel erg kwetsbaar zijn en net als hun moeders een laag zelfbeeld en veel emotionele problemen hebben. Dit maakt ze vatbaar voor loverboys en radicale personen. Laten we daarom niet vergeten ook te investeren in de verbetering van de communicatie tussen moeders en dochters en dus in de communicatie in de gezinnen, in het ontwikkelen van creativiteit om het zelfvertrouwen en kritisch vermogen te vergroten. Het versterken van identiteit, weerbaarheid, zelfvertrouwen van de meisjes voorkomt dat een steeds groter wordende groep zich afkeert van Nederlandse samenleving. Het is niet moeilijk, het is niet duur en heeft een hoog rendement.
 

Renée de Zwart is een verontruste burger die zich al jaren inzet voor migrantenvrouwen en meisjes in Stadsdeel Nieuw West. Een iets andere versie van dit artikel verscheen eerder in de Volkskrant. In overleg met Renée de Zwart verschijnt dit artikel ook op Republiek Allochtonië. Op WijBlijvenHier is al een reactie op het stuk verschenen. Van Renée de Zwart verscheen eerder Gemeente, investeer in vrouwen en meiden

Meer over vrouwenemancipatie op dit blog hier

Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.  


Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook! 



 


Meer over renée de zwart, verborgen vrouwen, vrouwenemancipatie.

Delen:

Reacties


John Dubbelboer - 17/06/2015 07:31

Hier gebeurt iets heel merkwaardigs. Renee de Zwart maakt in de aanloop van haar stuk op verschillende manieren duidelijk dat het een verslag is van een specifieke wijk uit Amsterdam. Daarna gaat het verder over "de" Marokkaanse meisjes en in het slot gaat over de meisje "die ik zie".
De kop in de Volkskrant is wel algemeen gesteld. En zie, wat gebeurt er? Twee Marokkaanse Nederlanders klimmen in de pen op een typerende manier.
Typerend is het sentiment van gekwetstheid dat een zorgvuldige beschouwing belemmert. Nederlanders kunnen inderdaad vreselijk generaliseren maar Marokkanen zelf zijn ook prima in staat om een stereotypisch beeld van de eigen groep te versterken.
Conclusie?
De Volkskrant had het stuk nooit moeten plaatsen.

Rob - 14/06/2015 23:32

Meisje vrouwen die zich willen ontplooien, worden onmiddellijk teruggefloten en ’gestraft'. Vandaar de terughoudendheid.