Home » Blog » Achtergronden » Telegraaf: tweederde Nederlanders denkt dat integratie moslims nooit zal slagen

Telegraaf: tweederde Nederlanders denkt dat integratie moslims nooit zal slagen

In achtergronden door Ewoud Butter op 03-09-2017 | 09:33

De Telegraaf schreef gisteren: "Nederlanders zijn pessimistisch over de integratie van moslims. Nog maar 13 procent heeft er vertrouwen in dat die vanzelf zal slagen."

Dat blijkt uit een onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van De Telegraaf door Kantar Public (voorheen TNS NIPO). De Telegraaf pakte flink uit en wijdde er meerdere artikelen aan.

De artikelen in De Telegraaf roepen een hoop vragen op. Ik pik er een aantal uit.

Het onderzoek van Kantar Public zelf is (nog) nergens online te vinden. (*) Onduidelijk is daarom bijvoorbeeld of het opmerkelijke onderscheid tussen 'Nederlanders' en 'moslims' van De Telegraaf is, of ook door de onderzoekers wordt gebruikt. Opmerkelijk, omdat gesuggereerd wordt dat moslims geen Nederlanders zijn. Bijna alle moslims in Nederland zijn ook Nederlanders en 6% van de Nederlanders is moslim.  En wat verstaan 'de Nederlanders' onder integratie? Wat is het onderscheid bijvoorbeeld met assimilatie?

Antropoloog Martijn de Koning plaatst op facebook meer methodologische vragen bij het onderzoek: 

Wat is de non-respons, wat is de correlatie met leeftijd, opleiding, enz. Waar is de complete vragenlijst? Hoe moeten we de uitkomst wegen? Waar zitten de beperkingen van dit onderzoek? Het enige dat we wel weten is dat moslims wel gevraagd zijn voor dit onderzoek, maar dat de respons van moslims te laag zou zijn voor representatieve uitspraken. Hoe krijg je dat dan weer voor elkaar? Wat zegt dat over de selectiviteit van de werving van je respondenten?

Voor de resultaten zijn we (voorlopig) dus volledig afhankelijk van de bewoordingen die De Telegraaf kiest. Volgens deze krant blijkt uit het onderzoek dat: 

  • bijna twee derde van alle burgers (65%) ervan overtuigd is dat de integratie van moslims nooit volledig zal slagen:
  • de groep die denkt dat de derde generatie moslims bij het volwassen worden zal integreren, de afgelopen jaren verder is geslonken. Nog maar 13% heeft daar vertrouwen in;

Euh...."derde generatie moslims"? Wat zijn dat? Kleinkinderen van bekeerlingen of kleinkinderen van eerste generatie migranten? Waarschijnlijk wordt het laatste bedoeld. Dat zou betekenen dat hier migratieachtergrond en religie aan elkaar gelijkgesteld worden. En waarom derde generatie? Het is gebruikelijk om eerste en tweede generatie Nederlanders met een migratieachtergrond te onderscheiden. Gaan we nu ook de integratievraag bij iedere Nederlander van wie een opa of oma een migratieachtergrond heeft, zoals Wilders eerder heeft voorgesteld? Bij welke generatie houdt dat dan op? 

Andere conclusies volgens De Telegraaf waren dat: 

  • een grote meerderheid (71%) binnen nu en twee jaar een aanslag in Nederland verwacht;
  • Ruim een op de drie (34%) ’moslims geen verrijking voor Nederland’ vindt. Dit aandeel is licht gestegen;

Dit is ook een rare en weinig zeggende vraag, omdat die zelden of nooit over andere groepen wordt gesteld en er geen vergelijkingsmateriaal is. Hoeveel Nederlanders vinden voetbalhooligans een verrijking van de samenleving of PVV-stemmers of GroenLinks-stemmers of Amsterdammers of Limburgers of ...?

  • Bijna de helft (45%) geen moeite heeft met een bouwstop voor moskeeën;
  • Vooral de stemmers op de PVV en Forum voor Democratie zijn negatief over de islam;
  • "een meerderheid van de ondervraagden (55%) vindt dat moslims zich meer moeten uitspreken tegen islamitische terreur. De moslims die meededen aan het onderzoek, vinden in meerderheid juist dat zij zich voldoende uitspreken of dat het niet terecht is dat zij hierop worden aangesproken;
  • Bijna de helft van de niet representatieve groep moslims die de vragenlijst invulden, de afgelopen jaren ervaart negatiever te worden benaderd in publieke ruimtes. 
  • Nederlanders niet negatiever zijn gaan denken over moslims. De groep mensen die negatief of zeer negatief is, is sinds 2014 juist geslonken en de groep die neutraal is, is gegroeid. De groep die negatief is, is wel groter dan de positief gestemden.

Onderzoeker Tim de Beer van Kantar Public in De Telegraaf: „Een jaar of tien geleden waren we positiever over integratie. ’Geef ze educatie en het komt vanzelf weer goed’”, was toen de opvatting”, stelt De Beer, die volgens de krant nu een ’crisis’ waarneemt;
Is Nederland een islamofoob land geworden vraagt De Telegraaf aan onderzoeker De Beer. Hij antwoordt: „Ik vind niet dat je dat terugziet in de cijfers. Je ziet wel dat de groep die de islam niet verrijkend vindt en het niet prettig vindt om in een moslimgemeenschap te leven, groter is dan de groep dit dat wel prettig vindt.”

In de discussies naar aanleiding van deze artikelen in De Telegraaf, onder andere bij WNL op de radio, werd aan het onderzoek de conclusie verbonden dat de integratie van moslims is mislukt en ook nooit zal lukken. Dat is echter niet onderzocht door Kantar Public. Wel door de de Bertelsmanns Stiftung. Zij kwamen tot de conclusie dat de islam geen belemmering voor integratie is. Zie hier. 
De vraag is in hoeverre het onderzoek in opdracht van De Telegraaf wat zegt over de integratie van moslims of over acceptatie van moslims. 

Eerder onderzoek

Uit eerder onderzoek van Kantar Public (TNS/NIP) bleek dat een grote groep Nederlanders negatief is over moslims, maar dat deze groep in omvang ook fluctueert. Met voorzichtigheid zou geconstateeerd kunnen worden dat er een tendens zichtbaar is dat zowel het percentage dat (zeer) negatief is over moslims, als het percentage dat (zeer) positief is, stijgt.

Bij het vorige onderzoek vermeldde TNO dat hoger opgeleiden aanmerkelijk vaker positief zijn dan lager opgeleiden over moslims in Nederland (34% versus 12%). Het meest negatief waren kiezers die in 2012 PVV stemden. Nu zijn de kiezers van Forum voor democratie daar dus bij gekomen. 

Uit het vorige TNS NIPO-onderzoek bleek verder dat Nederlanders in groeiende mate onderscheid maken tussen Nederlandse moslims en ‘de’ islam. Over ‘de’ islam is men sinds 2010 per saldo wel duidelijk negatiever geworden. Was in 2010 nog 14% positief over de islam, in 2014 was dit gedaald naar 11%, terwijl het percentage Nederlanders dat negatief dacht over de islam steeg van 33% naar 49%. 

Uit een onderzoek van de EO in 2014 bleek dat 80% van Nederlandse bevolking geen of nauwelijks contact heeft met het islamitische deel van de bevolking (5% van de gehele bevolking) en daar ook helemaal geen behoefte aan heeft. Eén op de vijf Nederlanders voelt zich persoonlijk bedreigd door de islam. Twee op de drie Nederlanders voelt zich bedreigd door de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. 

Veel interessanter, uitgebreider, zorgvuldiger en transparanter is het onderzoek dat het Verwey-Jonker instituut deze zomer presenteerde naar triggerfactoren van moslimdiscriminatie. Een uitgebreide samenvatting van dat onderzoek kunt u hier nalezen. 

Ewoud Butter (met voorouders uit in ieder geval Schotland, Spanje, Hongarije en Duitsland) is zelfstandig onderzoeker en hoofdredacteur van Republiek Allochtonië. Meer van Ewoud op zijn blog of hier op Republiek Allochtonië

Update 3 september 2017, 21.15 uur

Via twitter geeft Telegraaf-journalist Daniel van Dam meer informatie over de onderzoeksopzet uit het rapport van Kantar en een reactie op de kritiek op het gebruik van de tegenstelling 'Nederlanders'-moslims:

 

 

Meer over de telegraaf, ewoud butter, Kantar, moslimhaat, moslims, onderzoek, TNO.

Delen:

Waardeert u ons werk en wilt u doneren?

lees meer

Nieuwsbrief

Uitgelicht