Segregatie in het Amsterdamse onderwijs
In achtergronden op 28-11-2010 | 19:42
In Amsterdam heeft een derde van de leerlingen een gesegregeerde onderwijscarrière. Twintig procent zit zowel op een zwarte basisschool als een zwarte middelbare school, de helft van hen zit op de middelbare school op het VMBO basis/kader.
Tien procent van de Amsterdamse leerlingen zit zowel op een witte basis- als middelbare school, de helft van hen zit op het VWO. Dat blijkt uit onderzoek van het Amsterdamse onderzoeksbureau O+S.
De segregatie wordt deels verklaard door de woonsegregatie: leerlingen in wijken met relatief veel niet-westerse allochtone inwoners zitten vaker op een zwarte school. Verder kan segregatie op het voortgezet onderwijs ook verklaard worden door het verschil in onderwijsniveau. Niet-westerse allochtone leerlingen zitten vaker op het VMBO basis/kader en autochtone leerlingen vaker op het VWO.
In Amsterdam zit 30% van de Marokkaanse leerlingen in de derde klas onderwijs op VMBO-basisniveau tegen 7% van de autochtone leerlingen. Tegelijkertijd zit 37% van de autochtone leerlingen op het VWO, tegenover 10% van de Marokkaanse Amsterdammers.
Toch zijn woonsegregatie en een verschil in onderwijsniveau niet de enige verklarende factoren voor segregatie in het Amsterdamse voortgezet onderwijs, er zijn namelijk ook witte VMBO basis/kader scholen en zwarte HAVO/VWO scholen in de stad.
O+S onderzocht heeft daarom onderzocht hoe verschillende groepen leerlingen hun school kiezen. Uit dit onderzoek blijkt dat de volgende overwegingen bewust of onbewust ook een rol spelen:
* De afstand naar de school is van belang, hoe dichter de school bij huis, hoe beter.
* Het aandeel leerlingen van de eigen etniciteit is voor alle leerlingen van belang. Autochtone leerlingen willen ongeveer 500 meter verder reizen voor 10% meer autochtone leerlingen op een school.
* Het aandeel leerlingen van de eigen etniciteit is het minst belangrijk voor allochtone HAVO/VWO leerlingen, zij vinden het belangrijk dat er een zeker aandeel allochtone leerlingen op de school zit, zonder dat dit de eigen etniciteit hoeft te zijn.
* Een hoger niveau dan het schooladvies van de leerling maakt een school aantrekkelijk. Voor een gymnasiumafdeling rijdt een leerling met een HAVO en/of VWO advies 500 meter tot een kilometer verder.
* Een lager niveau dan het eigen schooladvies maakt een school onaantrekkelijk, leerlingen met een VMBO-t advies reizen een kilometer extra om een school met VMBO basis/kader te mijden.
* Allochtone VMBO-b/k leerlingen komen terecht op een school dichtbij die door veel andere leerlingen gemeden wordt. Autochtone VMBO basis/kader leerlingen gaan naar een zo wit mogelijke school, bijvoorbeeld groenscholen of specifieke vakscholen. VMBO-t leerlingen mijden scholen die VMBO basis/kader aanbieden omdat dit een lager advies is dan zij hebben gekregen.
Bron: O+S
Download het rapport segregatie in het onderwijs hier (pdf)
Zie ook: ver fietsen voor witte school (Parool)
Discussie over onderwijssegregatie raakt het probleem niet
Meer over segregatie hier
Het dossier zwarte en witte scholen in het archief van het Allochtonenweblog
Meer over amsterdam, o+s, onderwijs, onderzoek, segregatie, witte scholen, zwart scholen.