Schatting: 249 kindhuwelijken per jaar
In achtergronden op 18-02-2016 | 14:57
Uit een enquête onder professionals die werken met jeugd blijkt dat zij in de periode 2013-2014 211 keer te maken hebben gehad met kindhuwelijken.
De schatting van deze professionals is geëxtrapoleerd om te komen tot een beeld van de landelijke omvang van het aantal keren dat professionals met kindhuwelijken te maken hebben gehad. Dit leidt tot een geschat aantal van 497 kindhuwelijken waar professionals landelijk mee te maken hebben gehad in de periode 2013-2014, gemiddeld 249 per jaar.
Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar de aard en omvang van (onwettige) religieuze huwelijken en kindhuwelijken in Nederland. Het onderzoek is uitgevoerd door de universiteit Maastricht en het Verwey-Jonker Instituut.
Kindhuwelijken
Kindhuwelijken zijn huwelijken die gesloten worden op het moment dat niet beide partners ten minste achttien jaar oud zijn. Sinds 5 december 2015 is de Wet tegengaan huwelijksdwang in werking getreden. In deze wet is bepaald dat beide partners ten minste achttien jaar moeten zijn om in Nederland te kunnen trouwen. In het buitenland gesloten huwelijken waarbij niet beide partners ten minste achttien jaar oud waren op het moment van de huwelijksvoltrekking, worden in Nederland niet erkend zolang niet beide partners de achttienjarige leeftijd hebben bereikt.
Wordt een huwelijk in Nederland niet gesloten ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand, maar vindt er alleen een religieuze ceremonie plaats, dan is er in Nederlandse ogen geen sprake van een geldig huwelijk. Deze huwelijken worden in het spraakgebruik wel aangeduid als ‘religieuze huwelijken’. In Nederland moet een echtpaar altijd eerst voor de wet trouwen. Een geestelijk bedienaar (imam, priester etc.) is strafbaar als hij een rituele huwelijksdienst of ceremonie houdt, terwijl het huwelijk nog niet ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand is voltrokken.
Het onderzoek is gebaseerd op een landelijke enquête onder professionals die werken met jeugd, verdiepende interviews met deskundigen, focusgroepbijeenkomsten met sleutelfiguren uit bepaalde gemeenschappen en professionals werkzaam met die gemeenschappen en literatuuronderzoek.
Het grootste gedeelte van de kindhuwelijken in Nederland wordt niet in Nederland zelf gesloten. Het meest duidelijk zichtbaar zijn de kindhuwelijken die worden gesignaleerd onder asielzoekers. Verder lijken kindhuwelijken een enkele keer voor te komen binnen de Somalische gemeenschap. Kindhuwelijken lijken niet in de eerste plaats gekoppeld te zijn aan religie, maar meer verband te houden met tradities of cultuur. Door veel deelnemers en respondenten van het onderzoek wordt niet herkend dat kindhuwelijken in Nederland worden gesloten. Wanneer het wel werd herkend gaat het om de leeftijdscategorie zestien- en zeventien jarigen. De leeftijd waarop jongeren verliefd worden en verkering krijgen. Een belangrijke reden om dan religieus of informeel te trouwen is het in de ogen van de culturele gemeenschap waaraan men zich verbonden voelt legitiem kunnen samenzijn. In het onderzoek is naar voren gekomen dat de huwelijksleeftijd bij verschillende gemeenschappen hoger is komen te liggen, omdat een goede opleiding tegenwoordig belangrijk wordt gevonden door ouders.
Religieuze huwelijken
Een schatting geven van de omvang van het aantal gesloten onwettige religieuze huwelijken in Nederland bleek niet haalbaar. Uit het onderzoek is duidelijk naar voren gekomen dat de waardering van het religieuze huwelijk zeer groot is op zowel persoonlijk niveau (geloofsovertuiging, identiteit) als op maatschappelijk niveau (sociale kring, gemeenschap). Voor vluchtelingen geldt dat er soms geen alternatief is, omdat ze niet over de juiste papieren beschikken om in Nederland voor de wet te kunnen trouwen. Onwettige religieuze huwelijken lijken voor te komen binnen de Afghaanse, de Somalische, de Surinaamse, en mogelijk de Iraanse en de Pakistaanse gemeenschap, de (nieuwe) Nederlandse Moslims (bekeerlingen), en, mogelijk in mindere mate, in de Marokkaanse en Turkse gemeenschap.
Als redenen voor het afsluiten van een religieus huwelijk werden vaak genoemd een tegemoetkoming aan de wensen van de ouders, familie of sociale kring, traditie, cultuur, religie, eer en veiligheid, relatie met een moslim (bekeerling) en zwangerschap. Opvallend is dat door de respondenten werd aangegeven dat jongeren meer (keuze) vrijheid en onderhandelingsruimte hebben bij kiezen van een huwelijkspartner dan de generatie van hun ouders.
Minister Asscher laat in een reactie weten dat hij in alle bestaande voorlichting, projecten en interventies gericht op preventie, over aanpalende onderwerpen (huwelijksdwang, huwelijkse gevangenschap, achterlating en eergerelateerd- en huiselijk geweld) de onderwerpen kindhuwelijken, religieuze huwelijken en de regelgeving daarover wil meenemen.
Bron: Kamerbrief. Lees de gehele kamerbrief hier
Onderzoek naar kindhuwelijken en religieuze huwelijken in Nederland
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over emancipatie, kindhuwelijk, kindhuwelijken, onderzoek, religieus huwelijk, vrouwenemancipatie.
