Onderzoek naar stemgedrag van niet-westerse Amsterdammers bij gemeenteraadsverkiezingen
In achtergronden door Ewoud Butter op 06-06-2014 | 10:44
Amsterdammers met een Surinaamse, Antilliaanse, Turkse of Marokkaanse achtergrond zijn bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart veel minder vaak naar de stembus gegaan dan hun stadsgenoten zonder migratieachtergrond.
De PvdA en GroenLinks verliezen fors en vooral Amsterdammers zonder migratie-achtergrond (97 procent) stemmen vaak op iemand met dezelfde achtergrond. Ook Turkse Amsterdammers hebben relatief vaak gestemd op kandidaten van dezelfde herkomst, gevolgd door Marokkaanse Amsterdammers.
Tot slot zijn niet-westerse Amsterdammers zijn het vaker eens met de stelling: ‘De politieke partijen zijn alleen geïnteresseerd in mijn stem en niet in mijn mening’. Dat blijkt uit het onderzoeksrapport ‘Opkomst en stemgedrag van Amsterdammers met een migratie-achtergrond tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014’ van het Instituut voor Migratie- en Etnische Studies (IMES) van de UvA in samenwerking met Bureau Onderzoek en Statistiek (O+S) van de gemeente Amsterdam.
Opkomst
De onderzoekers concluderen dat de opkomst onder Turkse Amsterdammers (34%) met tien procentpunt is gedaald ten opzichte van 2010 en de onder Marokkaanse Amsterdammers (24%) met 14 procentpunt. Omdat de gemiddelde opkomst in Amsterdam met slechts één procentpunt daalde (naar 50%) is het verschil met de opkomst van Turkse en Marokkaanse Amsterdammers groter geworden. Van de Surinaamse en Antilliaanse Amsterdammers brengt sinds 2002 steevast een kwart een stem uit.
.jpg)
PvdA en GroenLinks verliezen
.jpg)
De PvdA is nog steeds de meest populaire partij onder stemmers met een Surinaamse, Turkse en Marokkaanse achtergrond en de partij is ook relatief groot onder de groep overig niet-westerse Amsterdammers. Ongeveer 40 procent van deze kiezers stemt op de PvdA.
Toch is de steun voor de PvdA bij alle groepen met een migratie-achtergrond significant gedaald ten opzichte van de verkiezingen van 2010. Stemmers van Marokkaanse en Surinaamse herkomst hebben vaker op vooral D66 gestemd. Het aantal stemmers op GroenLinks is bij alle groepen met een migratie-achtergrond significant gedaald. Stemmers met een Turkse achtergrond stemden vaker op de overige partijen en dan vooral op de Multicultureel Pluspartij (19% van de stemmen onder Turkse Amsterdammers).
Hoewel de PvdA in 2014 significant minder populair was onder Amsterdammers met een migratie-achtergrond heeft de partij nog steeds het hoogste electoraal potentieel vergelijken met de andere politieke partijen.
VVD, GroenLinks en D66
Surinaamse Amsterdammers blijken vaker te overwegen om op de VVD te stemmen, maar doen het toch niet.
Bij GroenLinks is zowel het electoraal potentieel als het gerealiseerd potentieel onder alle groepen gedaald. Vergeleken met de andere grote partijen blijkt GroenLinks in 2014 het minst succesvol te zijn in het realiseren van het electoraal potentieel. Dit was ook in 2010 het geval. Onder stemmers van Surinaamse en Turkse herkomst ging het potentieel van GroenLinks het sterkst omlaag.
De voorkeur voor D66 is duidelijk het grootst onder Amsterdammers zonder migratieachtergrond. Onder Surinaamse en Marokkaanse Amsterdammers zegt een derde ooit op D66 te willen stemmen. De populariteit van D66 groeide onder deze beide groepen in de afgelopen vier jaren met ruim zeven procent. Stemmers van Turkse herkomst stemden met 11 procent het minst op D66.
'Etnisch stemmen'
In vergelijking met de vorige verkiezingen stonden meer kandidaten op de kieslijst met een Surinaamse, Turkse of Marokkaanse afkomst: vierentwintig in totaal in 2014, vier meer dan in 2010.
Maar, ze stonden minder vaak op een verkiesbare plek.
Surinaamse, Turkse, Marokkaanse Amsterdammers en Amsterdammers zonder migratieachtergrondhebben in 2014 (in vergelijking met 2010) relatief veel gestemd op kandidaten met dezelfde achtergrond als zijzelf. Stemmers zonder migratie-achtergrond deden dit, met 97 procent, het vaakst. Ook Turkse Amsterdammers hebben relatief vaak gestemd op kandidaten van dezelfde herkomst, gevolgd door Marokkaanse Amsterdammers.
Cynisme
Alle groepen met een migratie-achtergrond, met uitzondering van degenen met een westerse migratie-achtergrond zijn het vaker eens met de stelling: ‘De politieke partijen zijn alleen geïnteresseerd in mijn stem en niet in mijn mening’. Kiezers van Surinaamse, Turkse en Marokkaanse herkomst zijn het meest cynisch ten aanzien van de Amsterdamse politiek. Verder is opvallend dat het uitbrengen van een voorkeurstem een significant verband vertoont met politiek cynisme. Het kan zijn dat hun voorkeurstem een reactie is op hun ervaren politiek cynisme.
Dit alles blijkt uit het rapport Opkomst en stemgedrag van Amsterdammers met een migratie-achtergrond tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014. Hieruit zijn ook de figuren en tabellen afkomstig. Het rapport is geschreven door Maria Kranendonk, Laure Michon, Hannah Schwarz & Floris Vermeulen. Lees het hele rapport hier
Ewoud Butter is hoofdredacteur van Republiek Allochtonië.
Zie ook:
Weinig diversiteit onder gekozen Amsterdamse politici
De migrantenstem en het verlies van de PvdA
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook. Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door ons te steunen.
Meer over #gr2014, ewoud butter, imes, O+s, onderzoek, verkiezingen.
