Neem een voorbeeld aan de Amerikanen
In opinie door Daphne Meijer op 29-03-2011 | 16:00
tekst: Daphne Meijer
Jaren geleden bezocht ik voor De Groene Amsterdammer een congres van de Nederlandse Vegetariërs Bond. De eerste spreker trapte af met de mededeling dat de mens al een half miljoen jaar een carnivoor is, een vleeseter. Naast me zat een oudere dame, die mompelde: ‘Dan doet de mensheid het al een half miljoen jaar fout’.
Ik moest laatst aan haar terugdenken, aangezien de discussie over onbedwelmde, rituele slacht weer eens is opgelaaid. Die dame had gelijk; de mensheid doet het ongetwijfeld al een half miljoen jaar fout, als vleeseter. Het ziet er echter naar uit dat de mensheid hier voorlopig niet mee gaat stoppen. Vlees eten is te veel een guilty pleasure.
Die guilt ligt ten grondslag aan de discussie over het onverdoofde slachten volgens de joodse en islamitische traditie. Deze dreigt door een initiatief van de Partij voor de Dieren binnenkort te worden verboden… en het blijft behoorlijk stil. In elk geval in linkse hoek. De reden die ik hiervoor kan bedenken is een emotie die ik vlees-onbehagen noem. De meeste Nederlanders vinden alles wat zich in een abbatoir afspeelt te vies voor woorden, en gaan zich hier écht niet in verdiepen. Je er helemaal voor afsluiten lukt ook niet, dus de gemiddelde maatschappelijk geïnteresseerde Nederlander weet wel ongeveer hoe de industriële vleesproductie in elkaar zit. Tegelijkertijd kan iedereen die de krant leest op de hoogte zijn van de ellende die veroorzaakt wordt door de internationale behoefte aan steeds meer vlees. Carnivoor zijn is iets schaamtevols, en de PvdD buit de gêne hierover uit.
Ik ben tegen een verbod, want ik denk dat je als dier beter bij bewustzijn kunt worden geslacht door een ervaren mens, dan eerst machinaal verdoofd en vervolgens door een machine aan stukken gesneden.Voor mij geldt dat ik de verantwoordelijkheid wil dragen voor wat ik eet, en al helemaal als daar een dier voor is doodgemaakt. Die verantwoordelijkheid hoort voor mij bij het jodendom. Ik neem in de mediadiscussie enigszins een middenpositie in, want ik denk dat de PvdD over dierenwelzijn op zich zinnige dingen zegt. Ik vind Marianne Thieme en Esther Ouwehand niet boosaardig; ik zie wel hoe zij het debat hebben weten te ‘framen’ als een strijd van dierenvrienden tegen dierenbeulen. Uit de cijfers blijkt dat de PvdD hier probeert een symbolisch punt te scoren, dat slechts een absurd klein percentage van de slachtdieren betreft. Wie gelooft dat de ‘gewone’ methode ideaal is, maakt volgens mij een denkfout. Ik denk ook dat tegenstanders van een verbod zichzelf te kort doen, door in de discussie te hameren op het argument van de vrijheid van godsdienst. Dit is niet langer voldoende om een meerderheid in de Tweede Kamer te overtuigen.
Ik heb geprobeerd de discussie te openen in niet-orthodoxe joodse kring, en binnen mijn partij GroenLinks. Aandacht voor dit onderwerp genereren blijkt echter niet eenvoudig. Sommige GroenLinksers zijn geneigd Marianne Thieme ongezien gelijk te geven.Anderen zijn geneigd om voor joden en moslims op de bres te springen. Ik veronderstel dat een meerderheid te overtuigen is van een compromis, zodat het onbedwelmde slachten blijft, maar met diervriendelijke aanpassingen. Zonder hulp en bijval van andere partijleden dan het handjevol joden en moslims in Nederland dat politiek actief is, gaat het echter niet lukken. Om meer discussie te bewerkstelligen moet iedereen veel krachtdadiger aan de bak dan nu het geval is. Sommige joden en moslims denken misschien dat het zo’n vaart niet zal lopen, of weten niet hoe zij succesvol kunnen lobbyen. Of misschien interesseert het ze niet, en vinden ze het aloude systeem van de spijswetten ouderwets.
Even afgezien van mijn zelfzuchtige betrokkenheid bij het voortbestaan van de koosjere osseworst, weet ik dat er inhoudelijk goede argumenten bestaan voor onbedwelmde slacht en het kasjroet, de koosjere spijswetten. Die argumenten hoef ik niet zelf te zoeken en te formuleren, dat is al voor mij gedaan door joden in de Verenigde Staten. In de VS zijn joden in al hun orthodoxe, traditionele, progressieve en linkse schakeringen veel verder in het nadenken over moderne toepassingen van de oude wetten. Men heeft het kasjroet niet afgeschaft, maar het eco-kasjroet ontwikkeld. Hetzelfde geldt overigens voor Amerikaanse moslims en eco-halal. In de VS leeft een groter bewustzijn bij veel joden dat koosjer ook betekent ‘zonder chemische bestrijdingsmiddelen’, of ‘niet dankzij kinderarbeid’, en daar maakt men zich druk over de rechtspositie van slachthuismedewerkers.Daar werken dierenartsen en rabbijnen samen aan aanpassingen in de slachthuizen, die beter zijn voor het dier. De bekende Amerikaanse veearts Temple Grandin heeft systemen ontwikkeld die voor de dieren veel prettiger functioneren. Het compromis ligt al klaar, kortom.
Het is kort dag, maar nog niet te laat. Ik zou graag zien dat de Amerikaanse slacht-deskundigen naar Nederland komen, om – in een hoorzitting in de Tweede Kamer – uit te leggen hoe zij diervriendelijk slachten. Zodat de onbedwelmde slacht in een moderne versie kan blijven voortbestaan.
Daphne Meijer is journaliste en blogger op kandigol.wordpress.com. Op dat blog schreef ze al meerdere stukken over ritueel slachten, zie hier
Zie ook: Godsdienstvrijheid en ritueel slachten (Bart Voorzanger)
Meer over daphne meijer, groenlinks, islam, joden, joods, pvdd, ritueel slachten, vlees onbehagen.
