Mauro nog lang niet thuis: de Nederlandse staat geeft en neemt
In opinie op 26-06-2011 | 13:12
Tekst: Brit Borg
Op 2 november 2010, de laatst mogelijke dag, ging de IND (immigratie- en naturalisatiedienst) uit naam van minister Leers via de landsadvocaat in hoger beroep tegen de afgifte van een verblijfsvergunning voor de (toen) 17-jarige Mauro. De zaak was toen al bekeken. De feestvreugde die was ontstaan nadat de meervoudige kamer te Amsterdam zich eerder had uitgesproken voor zijn verblijf in Nederland verstomde stilletjes aan. De landsadvocaat wint 87% van de rechtszaken, hoewel de meeste Nederlanders dat niet weten. Maar Minister Leers tegen je hebben voelt niet goed. Toch liet advocaat Marq Wijngaarden van het advocatenkantoor Britta Bohler (BFKW) te Amsterdam het gezin van Mauro weten positief te zijn over de uitkomst. “Ik ga er vanuit dat we dit winnen, gezien de kwaliteit van de rechtspraak van de rechtbank te Amsterdam. De rechtbank heeft per slot van rekening een prachtige uitspraak gedaan”.
Maandag 20 juni 2011 kreeg ik van pleegmoeder Anita Mandigers het e-mailberichtje dat de verblijfsaanvraag voor Mauro is afgewezen, na meer dan anderhalf jaar wachten. Precies dezelfde argumenten die eerder tot het recht op verblijf hebben geleid, blijken nu in het tegendeel veranderd of gewoon genegeerd. Hoewel eerder zijn geworteldheid in de samenleving en bij het pleeggezin een reden waren om hem verblijf te geven, valt het pleeggezin bij nadere beschouwing toch niet als gezin aan te merken. Daarom valt het niet onder de bescherming van de internationale rechten van het kind of artikel 8 van EVRM, oftewel: recht op gezinsleven. “Organisaties en deskundigen die voor toekenning van een verblijfsvergunning aan Mauro pleitten worden niet eens aangehaald”, schrijft pleegvader Hans even later verbijsterd. Dit besluit is het tot een onnavolgbare hoogte drijven van juridische gelijkhebberij. Wat hier gebeurd is geen toonbeeld van rechtspraak. Het laat in weerwil van zichzelf juist het omgekeerde zien. Wie de macht heeft, heeft het laatste woord. De organisatie Defence for Children die het gezin van Mauro ondersteunt schrijft op haar website:
“Uitzetting zou van uitzonderlijke hardheid getuigen, schending van zijn kinderrechten en zijn speciale kwetsbaarheid als alleenstaande minderjarige miskennen” (1)
Een paar jaar geleden heb ik contact gezocht met Anita, de pleegmoeder van Mauro, nadat ik haar verhaal in de regionale krant had gelezen. Ik had zelf lange jaren van IND procedures achter de rug waarbij mijn pleegkind in 2007 illegaal werd verklaard, maar de verblijfsvergunning op het nippertje toch werd verkregen. In het contact met Anita herken ik haar inzet voor Mauro die, hoewel niet van geboorte, toch gevoeld wordt als haar eigen kind. De procedures zijn zo moeilijk en slopend dat we elkaar plagend “pleegmoeien” noemen. De verbijstering waar Anita en Hans nu doorheen gaan, is onbeschrijflijk en roept bij mij het dramatische beeld op van de Bijbelse koning Salomo die moest kiezen welke moeder het kind zou krijgen.
Helaas werd er bij de Raad van State vorige week niet gekeken naar wiens hart het meeste brak en dus het kind mocht behouden. De Raad van State geeft om geen enkel hart. Nederland is door het Hof en door Amnesty International al meerdere malen gewaarschuwd over dit hardvochtige vreemdelingenbeleid. Ook dat weten de meeste Nederlanders niet.
Het is moeilijk om als burger informatie te vinden om zelf te kunnen beoordelen wat er met verblijfsaanvragers is gebeurd. Het juridisch strijdtoneel vindt plaats op papier en vaak achter gesloten deuren. Deze geisoleerdheid is een van de redenen waarom er met hen zo lang en makkelijk rond gesold kan worden. De mensen echter die het aangaat moeten de meestal negatieve uitkomst van de juridische procedures doormaken en zien te begrijpen. Zij weten niet wat hen overkomt en zakken weg in een woordeloze pijn.
De omgeving ziet het gebeuren. Zij ziet haar dierbare van goed functionerende familielid, vriend, medestudent of klasgenot veranderen in geslagen, verslagen en getraumatiseerde persoon. Dan treedt er weer een isolement in. Wie kan er helpen omgaan met dit trauma. Wat moet je doen? Nu dit gezin door onbegrijpelijke juridische klappen in woordeloze stilte terecht is gekomen, kan de omgeving helaas niet juridisch voor hen terug slaan of het geleden trauma verhelpen.
Er zijn mensen die gek worden van het verkeren achter onzichtbare muren. Ze hebben deze situatie niet zelf gecreëerd, er niet om gevraagd en kunnen deze niet hanteren. In sommige gevallen is de pijn zo erg dat ze zichzelf wat aandoen.(2) Wat er gebeurd is precies het omgekeerde van wat de verblijfsaanvrager wilde bereiken: het samenleven met anderen in een nieuwe omgeving, een nieuwe start maken, vooruit komen met talent en inzet. Een pleeggezin als de familie Mandigers biedt Mauro een gezinsverband, familieverband en dorpsgemeenschap. Samenleven, inzet, ontplooien, hup Mauro ga ervoor!
Een jongetje wiens leven door ingrijpen van volwassenen stil stond toen hij 9 jaar oud was, weggestuurd door zijn moeder en afhankelijk van goodwill van vreemden, kreeg een nieuwe kans. Als je echter de juridische uitspraken van de afgelopen jaren door leest, dan zie je hoe daarin wordt geprobeerd tot in de kleinste details om hem van een destijds jong weerloos kind te veranderen in een doelgericht berekenend persoon. “Je zegt wel dat je op datum a hier bent binnen gekomen, maar ergens anders zeg je datum b. Je zegt wel dat je met je tante binnen kwam maar ergens anders zeg je dat je afgezet bent bij een station.” Eindeloos ook is het gesteggel of hij wel of geen moeder heeft. Nee, zegt de ene onderzoeker, “een moeder die haar kind zo wegstuurt geeft geen blijk van normale binding en gevoelens moederschap”. “Jawel,” zegt de andere deskundige, “hij heeft haar op die en die datum nog door de telefoon gesproken dus ze bestaat”. Tijdens een tv uitzending hoorde ik zelfs zeggen dat hij terug naar zijn ouders zou gaan. Dat klinkt supersafe, ouders. Niets aan de hand, denk je dan als publiek, wat zeurt die Mauro toch.
Als journalisten niet actief het gat aan informatie invullen tussen de papieren juristerij en burger met de juiste gegevens, dan steunen ze bedoeld of onbedoeld het machtige juridisch apparaat van de IND en de minister. (3) Journalisten raken echter net als iedereen verdwaald in de brij van juridische haarkloverij en gaan gemakshalve akkoord met verklaringen van woordvoerders van de IND en het ministerie. Dan treedt de ”regels zijn regels” verblinding op. De journalist neemt de een of andere juridische uitspraak voor waar aan. De journalist laat na om de uitkomst van deze processen te toetsen aan de mensenrechten zoals die zijn vastgelegd in Internationale verdragen die Nederland heeft ondertekent. Zijn zijn immer geen juristen, toch? Hoor en wederhoor lijkt voor hen te moeilijk. De juridische ‘ongeteste’ beschikkingen gaan als “regel is regel” verder de samenleving in.(4) Terwijl de brievenbus bij de Nationale Ombudsman volloopt met klachten over rigide regelgeving en foute toepassingen waar de burger geen greep meer op heeft, blijft de overheid en samenleving zich beroepen op regelgeving zodra het om een immigrant gaat. Een pleeggezin dat voor Mauro ”strijdend ten onder gaat” zoals Anita zelf zegt, moet nog oppassen dat ze niet als onredelijk en dwingerig te boek komen te staan als ze blijven benadrukken dat de rechten van Mauro niet eens in overweging zijn genomen. De rechtse oneliners liggen op de loer.
Toen Mauro hier naartoe werd gestuurd door zijn moeder was Angola net aan het eind van een veertig jaar durende burgeroorlog. Er was gebrek aan alles en de infrastructuur lag in puin. Jonge Angolezen vluchtten naar Nederland. Jonge kinderen werden aan oudere familieleden meegegeven; zo ook Mauro. De jongeren werden geplaatst in COA’s, asielzoekerscentra. Voor minderjarigen regelde het NIDOS, jeugdbescherming voor vluchtelingen, een woonplek.(5)
In Nederland breekt een strijd uit over hoe er naar deze groep jongeren gekeken moet worden. Zijn dit jonge mensen die door wanhoop verdreven zijn uit een land waar 40 jaar oorlog is gevoerd of zijn het gelukszoekers die met Boeings vol naar Nederland komen? (6) (7) In 2007 zijn er van de aanvankelijk 4000 Angolese jongeren nog 646 AMA’s, alleenstaande minderjarige asielzoekers, in Nederland. Mauro behoorde tot de kleinsten die in een pleeggezin geplaatst is. Hij heeft in tegenstelling tot de oudere Angolese jongeren die in asielzoekerscentra verbleven, geen contacten of netwerk onderhouden met Angola. Het gezin Mandigers heeft desgevraagd de zorg voor Mauro op zich genomen, niet wetend dat hun gezin de komende jaren onderwerp van juridische strijd zou worden. De centrale vraag is of dit pleeggezin een normaal gezin is in de betekenis van artikel 8 van EVRM? Zo ja, dan hebben Mauro en Anita en Hans Manders recht op eerbiediging van hun gezinsleven.
Anita en Hans hebben Mauro een gewoon gezinsleven geboden waardoor hij zich goed heeft kunnen ontwikkelen ondanks zijn achtergrond. Volgens de Raad van State is er echter juridisch gezien geen sprake van een gezinsleven omdat Mauro daar nooit een verblijfsvergunning voor heeft gehad. Mauro heeft dus een gezin gehad maar ook weer niet. Daarom moet hij nu terugkeren naar een land waar hij “geacht wordt een netwerk te hebben” terwijl hij dat in werkelijkheid niet heeft. Mauro’s werkelijkheid en rechten worden net zolang op papier vervormd en aangepast tot hij zonder enige twijfel of zorg kan worden uitgezet. De waanzin die gecamoufleerd zit achter dit juridisch steekspel is vrijwel niet uit te leggen aan mensen die zelf niets met immigratieprocedures te maken hebben. Het is te bizar en te erg om waar te zijn, men gelooft het niet. Zo erg zijn we toch niet in ons veilige Nederland? Dit is een derde factor naast het juridisch achterkamertjesspel en trauma die een immigrant isoleert en het makkelijker maakt om hem van tafel te vegen. Vrijwel geen mens snapt het immers.
Het gaat niet om Mauro’s rechten maar om het gezicht van kabinet; het gedoogwrak dat staande blijft op kosten van vele weerloze Nederlandse burgers en immigranten. We worden allemaal murw geslagen door een verdeel- en heersbeleid. Steeds meer burgers raken in een sprakeloos isolement terwijl Wilders met een brutale bravoure afdwingt dat hij als politiek leider uitlatingen mag doen die op de rand van strafrechtelijke vervolging liggen. Het houdt maar niet op: zorgen over pensioen, de afbraak van het persoonsgebonden budget, de plotselinge zorgplicht van het regulier onderwijs voor kinderen met beperkingen, afschaffen van de vergoeding van een wasmachine of matras voor mensen in bijstand. De norm voor de rechtsbijstandvergoeding wordt verhoogd. Minima kunnen straks nauwelijks meer procederen. Mensen aan de onderkant van de samenleving krijgen zoveel zorgen dat ze nauwelijks tijd overhouden om zich in anderen in nood te verdiepen. Links en rechts hoor ik mensen bezorgd vragen: hoe moet het als je ooit in je leven afhankelijk wordt van zorg en begrip? Vraag aan asielzoekers, vluchtelingen en gezinsvormers hoe dit voelt. Zij weten allang wat het is om afhankelijk te zijn in een land dat niet begrijpt dat zorg geen overbodige kostenpost is maar juist leidt tot beter maatschappelijk en economisch funktioneren.
In een samenleving die snel vergrijst hebben we straks jongeren als Mauro nodig. Hij heeft nu net zijn school af en staat op het punt om een waardevolle werknemer te worden in onze maatschappij. Het zou zonde zijn om nu al het geld weg te gooien dat de Nederlandse samenleving in hem heeft geïnvesteerd door middel van onderwijs. Puur economisch gezien is het vele malen gunstiger om hem in Nederland te laten blijven dan zijn leven en dat van zijn familie kapot te maken. Als de familie Manders emotioneel verder kapot wordt gemaakt dan zal zij een beroep moeten gaan doen op zorg. Dat kost de samenleving alleen maar onnodig geld. Als Mauro mag blijven dan wint eigenlijk iedereen.
Vul het gat aan informatie op nu het nog kan. De geisoleerdheid waardoor uit het zicht van de openbaarheid gerommeld kan worden met feiten moet opengebroken worden. De bescherming en waarborg van onze mensenrechten moeten we zelf doen. Wat met Mauro gebeurd, is een spiegel die ons allemaal voorhoud tot welk een harteloze schending van mensenrechten onze regering in staat is onder het mom van ons economisch belang. Er is geen economisch belang bij het wegsturen van Mauro. Er is alleen maar het belang van een kabinet dat “hard, duidelijk en slagvaardig” wil overkomen, maar dat in werkelijkheid niet is. Het is een softe weke club die niets wil weten van mensenrechten, maar keihard elkaars kortzichtige persoonlijke, financiële – en machtsbelangen verdedigt op kosten van ons allemaal. Mauro’ s leven en dat van het pleeggezin wordt hier nu aan opgeofferd.
Defence for Children waarschuwde al in 2010 over mogelijke schending kinderrechten als regeringspartijen zouden samen werken met de PVV.(8) Dinsdag 28 juni houdt Defence for Children om 13.15 u op het plein bij de Tweede Kamer samen met kamerleden en Mauro’s voetbalclub een wedstrijd onder het motto: “We laten Mauro niet buiten spel zetten”
Het enige dat Mauro nog kan helpen is het in de publieke openbaarheid brengen van zijn rechten, die staan als een huis. In Oostrum, bij zijn ouders.
1) http://www.defenceforchildren.nl/p/21/2131/mo89-mc21
2) http://welingelichtekringen.nl/12409-zelfdoding-komt-vaker-voor-bij-asielzoekers.html
3) http://vorige.nrc.nl/binnenland/article1757895.ece/Vreemdelingen_weinig_kans_bij_Raad_van_State
4) http://www.nationaleombudsman-nieuws.nl/jaarverslag/1-7-een-andere-aanpak
5) http://www.socsci.ru.nl/maw/cidin/bamaci/scriptiebestanden/741.pdf
7) http://www.doorbraak.eu/gebladerte/10890f56.htm
8) http://www.defenceforchildren.nl/images/20/1203.pdf.
Dit stuk is geschreven door Brit Borg en eerder verschenen op het blog Politeia Libertas. Met toestemming van Brit Borg is het ook op Republiek Allochtonië geplaatst.
Meer over asiel, brit borg, ind, leers, mauro, pleegkind, vluchtelingen.
