Heeft de PvdA haar eerste verkiezingsbelofte al gebroken?
In opinie door Ewoud Butter op 11-02-2017 | 10:19
Door Ewoud Butter
De PvdA belooft in haar verkiezingsprogramma niet te tornen aan de vijf jaren termijn voor het verkrijgen van het Nederlanderschap. Deze belofte is na een amendement in het programma terechtgekomen.
Dat is opmerkelijk, omdat de Tweede Kamer afgelopen zomer, met steun van de PvdA, al een wetsvoorstel van het kabinet heeft aangenomen, waarin deze termijn wordt verlengd van vijf naar zeven jaar.
De PvdA-ministers en de Tweede Kamerfractie van de PvdA hebben dus al lang getornd aan die vijf jaar. Het is nu aan de Eerste Kamerfractie van de PvdA om het slecht onderbouwde wetsvoorstel, conform het verkiezingsprogramma van de PvdA, tegen te houden.
Het kabinetsvoorstel komt voort uit het regeerakkoord Bruggen Slaan. Hierin besloten VVD en PvdA het volgende:
Voor stemmen bij gemeenteraadsverkiezingen, naturalisatie en het niet verliezen van het verblijfsrecht bij het aanvragen van een bijstandsuitkering geldt nu een periode van vijf jaar. Die wordt verlengd tot zeven jaar.
Dit voornemen kwam uit de koker van de VVD. De PvdA slikte het voorstel omdat de partij in ruil hiervoor een (later uitgeklede) kinderpardonregeling kon binnenhalen.
In de daaropvolgende jaren vroegen vooral GroenLinks, D66 en de SP het kabinet en de coalitiepartijen meermalen naar de onderbouwing van dit voorstel. Welk probleem werd hiermee opgelost? Die onderbouwing kwam niet of bleef flinterdun, soms op het lachwekkende af. In dit artikel gaf ik al een aantal voorbeelden.
Het wetsvoorstel van het kabinet kreeg dan ook een negatief advies van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de Raad van State en VluchtelingenWerk. De Raad van State verklaarde bijvoorbeeld niet alleen een dragende motivering voor het wetsvoorstel te missen, maar ook een analyse van de kennelijk bestaande problemen en een uitleg waarom de verlenging van de termijn een oplossing zou vormen voor deze problemen.
De toelichting op het uiteindelijke wetsvoorstel dat het kabinet afgelopen zomer naar de Kamer stuurde, had nog steeds weinig om het lijf.
In de woorden van GroenLinks kamerlid Linda Voortman tijdens het debat met staatssecretaris Dijkhoff afgelopen juni:
Het lukte de staatssecretaris in de toelichting op zijn wetsvoorstel niet, helder te maken waar dat nou precies goed voor is. Wat lossen we hiermee op? Armoede? Criminaliteit? Bureaucratie? Of levert het misschien een bezuiniging op? Niets van dat al, zo lijkt het. De staatssecretaris komt niet verder dan dat mensen na zeven jaar waarschijnlijk meer geïntegreerd zijn dan na vijf jaar. Dat zou kunnen. Maar als je al zo redeneert, zou je net zo goed kunnen zeggen dat mensen na tien jaar nog meer geïntegreerd zouden zijn. (..) Het heeft er alle schijn van dat het enige doel van dit wetsvoorstel treiteren is, het treiteren van al die mensen die iedere dag hun best doen om in de samenleving mee te komen.
Linda Voortman confronteerde de staatssecretaris met een onderzoek van Bakker, Dagevos en Engbersen, waaruit blijkt dat het Nederlanderschap de kansen op de arbeidsmarkt vergroot. Ook wees ze er op dat nieuwkomers hierdoor twee jaar langer moeten wachten op hun stemrecht, een belangrijk onderdeel van deelname aan de Nederlandse samenleving en dat ze twee jaar langer beperkt worden in het internationaal reisverkeer. Tot slot vroeg Voortman de staatssecretaris waarom hij alle adviezen naast zich neer had gelegdl. Vergelijkbare vragen en kritiek kwamen vervolgens van Sjoerdsma (D66), Gesthuizen (SP), Voordewind (ChristenUnie) en Kuzu (DENK).
Op 28 juni 2016 werd het wetsvoorstel door de Tweede Kamer aangenomen met steun van VVD, PvdA, PVV, CDA, SGP, 50PLUS, Van Vliet, Houwers, en de Groep Bontes/Van Klaveren (VNL).
Verkiezingsprogramma PvdA
In het verkiezingsprogramma van de PvdA stond aanvankelijk niets over de naturalisatie totdat de afdeling Zuid-Holland voorstelde de volgende passage aan het programma toe te voegen:
”Wij tornen niet aan de vijf jaren termijn voor het verkrijgen van het Nederlanderschap. Uiteraard moeten de betrokkenen voldoen aan de vereisten van de naturalisatie, maar de bij wet verankerde waarborg van een termijn van vijf jaar zullen wij blijven handhaven.”
Het partijbestuur van de PvdA adviseerde positief ("Dit is in lijn met de bedoeling van het programma"), de leden gingen in januari akkoord en er kwam aldus een passage in het verkiezingsprogramma (blz.18) die haaks staat op het beleid van het kabinet en het stemgedrag van de Tweede Kamerfractie van de PvdA.
Je zou kunnen stellen dat de PvdA een half jaar voor de vaststelling van haar programma al een verkiezingsbelofte heeft gebroken. Het wetsvoorstel is alleen nog niet door de Eerste Kamer. De bal ligt hierdoor nu bij de Eerste Kamerfractie van de PvdA die nog moet stemmen over het wetsvoorstel.
Deze fractie staat voor een interessant dilemma: gaan ze akkoord met het wetsvoorstel, dan bevat het verkiezingsprogramma van de partij een flagrante leugen. Stemt de PvdA-fractie tegen, dan wordt er geen uitvoering gegeven aan een maatregel uit het regeerakkoord.
Of het rammelende wetsvoorstel het haalt, wordt dan spannend en zal waarschijnlijk afhangen van de vraag of alle senatoren van het CDA, OSF en 50PLUS het voorstel steunen. A.s. dinsdag staat het opnieuw op de agenda.
Ewoud Butter is politicoloog en hoofdredacteur van Republiek Allochtonië. Meer van Ewoud op zijn blog, op deze site of volg hem op twitter. Mocht dit stuk onjuistheden of onvolledigheden bevatten, dan vernemen wij dit graag. Mail je reactie naar info@republiekallochtonie.n
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Republiek Allochtonië wordt op vrijwillige basis onderhouden. Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!
Meer over #tk2017, ewoud butter, nationaliteit, naturalisatie, nederlanderschap, PvdA, regeerakkoord, verkiezingen.