Home » Blog » Opinie » De ene AOW'er is de andere niet

De ene AOW'er is de andere niet

In opinie door Ewoud Butter op 19-06-2016 | 14:12

Uit onderzoek van de NRC blijkt dat minister Asscher er persoonlijk voor heeft gezorgd dat AOW’ers in door Israël bezet gebied een hogere uitkering krijgen dan waar ze volgens de wet recht op hebben.

Een uiterst pijnlijke affaire voor holocaustslachtoffers, voor AOW'ers in het buitenland die wel op hun uitkering zijn gekort, maar ook voor de PvdA-minister die de bescherming van het anti-discriminatiebeginsel in zijn portefeuille heeft. Dat stelt Brahim.

Van mij mogen overlevenden van de holocaust een driedubbele AOW ontvangen. Allereerst van de Duitse overheid, maar ook van de Nederlandse. Het leed dat deze mensen is aangedaan, is ongekend. Daar hebben Nederlandse ambtenaren en delen van de Nederlandse bevolking helaas ook een negatief aandeel in gehad. Een flinke AOW en geen gezeur over hun uitkering is het minste wat deze mensen verdienen.

Het maakt mij ook niet uit waar deze AOW’ers wonen, ook niet als dat in door Israel bezet gebied is. Ze krijgen de AOW niet op grond van hun huidige woonsituatie, maar op grond van het verleden. Hetzelfde geldt wat mij betreft voor andere AOW’ers: of ze nu in Giethoorn, aan de Costa Brava, de Turkse kust, op de Rif of in de Westelijke Sahara wonen. Deze mensen hebben op grond van het verleden recht op hun uitkering. Wat ze met die uitkering doen en waar ze die besteden is hun zaak.

In 1998 dacht een meerderheid in Tweede en Eerste Kamer daar anders over. Met uitzondering van de SP en GroenLinks steunde het hele parlement het voorstel om het territorialiteitsbeginsel van toepassing te verklaren op uitkeringen. Waar je woont kon daarmee van invloed zijn op (de hoogte van) je uitkering. Het leidde tot de Wet Beperking Uitkeringen (BEU), die ook was bedacht om fraude met uitkeringen in het buitenland tegen te gaan. Volgens deze wet kan Nederland vanaf 2006 alleen volledig uitkeren aan mensen die wonen in landen waarmee het een ‘handhavingsverdrag’ heeft.

Nederland heeft met verschillende landen zo’n handhavingsverdrag, waaronder met Israel. In de door Israel bezette gebieden geldt dit verdrag echter niet. Deze gebieden zijn volgens internationaal recht namelijk illegaal. Hetzelfde geldt voor de bewoners van de Westelijke Sahara. De inwoners in deze gebieden moeten volgens Nederlandse wetgeving daarom op hun AOW worden gekort.

Uit onderzoek van de NRC blijkt nu dat dit wat betreft de door Israel bezette gebieden nooit is gebeurd. Dit was onder andere het gevolg van een sterke lobby door belangenorganisaties die effectief hun werk hebben gedaan.

Uit het verslag van de NRC blijkt dat de uitvoeringsorganisatie SVB in 2013 de betrokkenen alsnog wilde korten, toen de organisatie erachter kwam dat het in strijd met de wet uitkeerde aan AOW’ers in bezet gebied. Asscher gaf na overleg met premier Rutte en minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) echter opdracht om door te gaan met het volledig betalen van de AOW.

Zo bleef de SVB volgens het NRC in opdracht van Asscher twee jaar lang in strijd met de wet uitkeren in door Israël bezet gebied. Uiteindelijk creëerde de minister eind vorig jaar met een juridische constructie een uitzonderingspositie voor de betrokkenen die stoelt op de redenering dat deze mensen niet konden weten dat zij gekort hadden moeten worden. Volgens het NRC is dat onterecht omdat de betrokkenen via het parlement, de website van de SVB en soms zelfs persoonlijk geïnformeerd waren over de regels.

In een reactie aan de NRC erkent Asscher nu dat er fouten zijn gemaakt door de SVB en het ministerie van Sociale Zaken. ,,De SVB herkende niet dat mensen in door Israël bezet gebied woonden en heeft ze daarom jarenlang te veel betaald. En de regeling om dat te rechtvaardigen is niet tijdig gecommuniceerd. Daar mogen individuen niet de dupe van worden en zeker geen overlevenden van de Holocaust."

Uit het artikel van de NRC blijkt dat het in 2014 om 7 overlevenden van de holocaust ging, die samen ongeveer 14% van de totale groep Nederlandse AOW’ers (49) vormden die in de bezette gebieden wonen. Eind 2015 woonden er volgens de NRC inmiddels 81 AOW’ers in bezet gebied. Niet vermeld wordt om hoeveel holocaust overlevenden het toen ging.

Het ministerie heeft in december 2015 een uitzonderingspositie gecreeerd voor oorlogsslachtoffers, waaronder overlevenden van de holocaust. Op hun AOW zal, waar zij ook wonen, in tegenstelling tot wat Geenstijl beweert, niet meer worden gekort. Terecht lijkt me.

Maar ook de andere AOW’ers die op 31 december 2015 in door Israël bezet gebied wonen krijgen recht op een volledige uitkering, omdat het volgens PvdA-staatssecretaris Klijnsma zogenaamd „onvoldoende helder is geweest welke gevolgen wonen in door Israël bezet gebied heeft voor de hoogte van de AOW-uitkering”. Daarnaast behouden kolonisten volgens de NRC inkomensondersteuning bovenop hun AOW. De SVB blijft ook opdraaien voor de belasting die de AOW’ers zelf hadden moeten afdragen over hun uitkering. Daardoor ontvangen uitkeringsgerechtigden in door Israël bezet gebied volgens de NRC bruto én netto een hogere AOW dan mensen in Nederland. Voor nieuwe AOW’ers zal vanaf 2016 wel de Wet BEU worden gevolgd.

Pijnlijk

De affaire is in meerdere opzichten uiterst pijnlijk: allereerst voor de kleine groep holocaust overlevenden die ongewild onderwerp van een affaire zijn geworden.

De affaire is ook pijnlijk voor andere AOW’ers in het buitenland, zoals die in Marokko. Dezelfde minister die bereid was de wet te overtreden voor het behouden van de AOW in door Israel bezette gebieden, heeft immers tegelijkertijd invulling gegeven aan een besluit van het vorige VVD-CDA-PVV om te korten op de uitkeringen van mensen die in Marokko van hun uitkering genieten. Na veel gekissebis hebben Nederland en Marokko begin deze maand een akkoord bereikt waardoor diverse uitkeringen aan mensen die woonachtig zijn in Marokko verlaagd kunnen worden. Nederland heeft daarbij niet toegegeven aan de eis van Marokko om de Westelijke Sahara ook tot het dekkingsgebied te rekenen.

De affaire is verder pijnlijk voor de PvdA omdat het de indruk bevestigt van een PvdA-minister die in meerdere opzichten met twee maten meet:  als het gaat om AOW-uitkeringen, om bezette gebieden (door Israel of door Marokko) en om Lange Armen (uit Turkije of uit Israel).

De affaire is evengoed pijnlijk PvdA-leden en politici die terecht scherpe kritiek op de nederzettingenpolitiek van Israel hebben of voor PvdA-politici als Ahmed Marcouch die zich in allerlei bochten hebben moeten wringen om het kabinetsbesluit te verdedigen om te korten op AOW-uitkeringen in Marokko.

De affaire is last but not least pijnlijk voor Asscher zelf, een minister die de bestrijding van discriminatie in zijn portefeuille heeft, maar zelf, zo lijkt, een dubieus en onwettelijk onderscheid maakt.
Mijn advies aan hem zou zijn: geef openheid, ook over je eigen rol. Behandel, uitgezonderd oorlogsslachtoffers, alle AOW’ers als gelijken voor de wet. Draai de steun aan AOW’ers in de door Israel bezette gebieden terug of geef alle AOW’ers wereldwijd dezelfde steun. Alleen dan bent u nog geloofwaardig als een PvdA’er die voor gelijke rechten strijdt.

Brahim werkt bij een bureau, hij adviseert en schrijft, soms onder pseudoniem, vaak over hypocrisie en het meten met 2 maten

Zie ook:

Marokkaans-Nederlandse organisaties woedend over het meten met twee maten

Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.  

Wilt u dat Republiek Allochtonië blijft bestaan? Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL12INGB0006026026 ten name van de stichting Allochtonenweblog te Amsterdam. Met een donatie van 5 euro zijn we al blij. Meer mag ook!  

 

Meer over aow, brahim, israel, lodewijk asscher, marokko, pvda, twee maten, woonlandbeginsel.

Reacties