Een ode aan Chandrawati, mijn moeder
In opinie door Sunita Biharie op 27-01-2018 | 09:29
"Mijn moeder was de oudste dochter. Ze ging niet naar school, maar bleef thuis. Zo ging dat vroeger in Suriname. Het was haar plicht om het huishouden te doen en te zorgen voor haar broers, broertjes en zusje." Sunita Biharie over haar moeder, de strijd tegen vrouwenonderdrukking en de #genoeg actie.
Als ik mensen moet uitleggen hoe de verhoudingen liggen, vertel ik meestal dat er sprake is van hiërarchie. Een meisje heeft bij voorbaat minder macht en zeggenschap dan een jongen. Maar ook status speelt een rol. Een dochter die wel naar school gaat, krijgt meer respect dan een dochter wat dat niet mag. Mijn moeder had dus weinig in te brengen. Ze werd uitgehuwelijkt aan mijn vader. Hij wilde met haar trouwen, mijn moeder had geen keuze. Het was haar plicht met hem te trouwen.
Eenmaal getrouwd bleek al snel dat hij haar en later haar kinderen sloeg. Hij was alcoholist en kon niet van kinderen afblijven. Elk weldenkend mens zou het in zo’n situatie normaal vinden dat een vrouw zou willen scheiden. Dat kon mijn moeder niet. De familie vond dat ze getrouwd moest blijven. Zij moest dan maar een betere vrouw worden. Haar eigen familie koos voor mijn vader en was bevriend met hem.
De strijd van mijn moeder was een dappere strijd. Ze moest niet alleen strijden tegen het walgelijke geweld van mijn vader, maar ook tegen haar eigen familie en netwerk.
Ik herinner me de laatste keer dat ik haar zag nog goed, ik was toen 14. We waren samen een het wandelen en spraken over de familie en alles wat er speelde. Ze keek me aan en zei:
“Sunita als iemand jou wat aandoet, mag jij altijd voor jezelf opkomen. Laat niet één man of familielid bepalen hoe jouw leven eruit ziet. Laat je nooit slaan, laat niemand bepalen wat jij moet vinden of doen. Je bent een vrouw en je hebt alle rechten zoals mannen die ook hebben. Laat je nooit wat anders aanpraten.”
Mijn moeder overleed toen ik 14 was. Zij was toen 42 jaar. Als zij in een andere omgeving was opgegroeid, was zij waarschijnlijk nooit op die leeftijd overleden.
Ik heb haar les altijd goed onthouden. Ik ben door haar les tegen de familie ingegaan en heb altijd voor mezelf gekozen. Ik ben nu vrij, ik ben los van de onderdrukking. Maar ik weet dat er op dit moment nog heel veel vrouwen vastzitten in een ‘eer, zwijg en hang de was niet buiten cultuur’.
As we speak zijn er vrouwen die anders behandeld worden dan mannen, die vanwege ‘eer’ de schuld krijgen van geweld en misbruik. Je had je dan als vrouw immers maar anders moeten gedragen.
Om dit te doorbreken hebben we iedereen nodig. Politieke kleuren zijn hierin totaal niet relevant. De verandering zal niet alleen vanuit de gemeenschap komen. Het is dan ook bizar als men denkt dat als je maar gezellig om de tafel gaat met bijvoorbeeld hindoestaanse organisaties, dat het dan wel verandert. Het is ook bizar om vrouwen zoals Stella Bergsma en Miryanna van Reeden, die de #genoeg actie van Meera Nankoe en mij op 19 januari jl. tegen vrouwenonderdrukking volop steunden, weg te zetten als “leunstoelfeministen’.
Meera Nankoe en ik zijn beide vrouwen uit de gemeenschap. Wij hebben juist aan alle vrouwen en mannen gevraagd om één vuist te maken tegen onderdrukking. Waarom zou je alleen maar je mond open doen als je het zelf meegemaakt hebt? In zo’n samenleving wil ik helemaal niet leven. Een verandering komt alleen teweeg als niemand meer zwijgt.
Daarom ben ik blij dat zoveel mensen vorige week de #genoeg actie hebben ondersteund op Twitter. Ik weet dat vele vrouwen mee hebben gelezen. Ik heb inmiddels ook diverse gesprekken gehad met vrouwen die uit de gemeenschap komen en hun verhaal wilden delen. En daar gaat het uit eindelijk om. De vrouwen een stem geven, iedereen is daarbij nodig en ieder op zijn eigen manier. Laten we van 2018 een jaar maken waarin we zeggen: “Vrouwenonderdrukking? Het is #Genoeg!”
Ik weet zeker dat Chandrawati, mijn moeder, deze actie van harte zou steunen. Voor mij is dit dan ook een ode aan haar, zonder haar zou ik niet staan waar ik nu sta.
Sunita Biharie is geboren in Rotterdam en woont nu al jaren in Apeldoorn. Ze is tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in maart lijsttrekker van de SP
Foto van Chandrawati: Sunita Biharie
Zie ook:
Fragment NTR over #genoeg actie
Vrouwenonderdrukking bij hindoestanen nog een groot probleem. Veel verborgen leed wat zichtbaar en aangepakt moet worden. Ik heb er #GENOEG van. Maak 1 vuist voor elke vrouw! pic.twitter.com/2ixIwjrkn0
— Sunita Biharie💄 (@Sunita_Biharie) 19 januari 2018
Waardeert u ons werk? U kunt Republiek Allochtonië steunen en een klein (of groot) bedrag doneren
Meer over #genoeg, huiselijk geweld, vrouwenemancipatie.
