Bevalt het woord niet? Verander de definitie!
In opinie door Dilan Yesilgöz op 22-02-2013 | 12:27
Tekst: Dilan Yesilgöz
In Amsterdam is besloten dat het woord allochtoon niet meer gebruikt mag worden in beleidsstukken. Voortaan moet geschreven worden over Amsterdammers van buitenlandse afkomst. De tegenstellingen tussen allochtoon en autochtoon zouden in het maatschappelijk debat te scherp zijn geworden.
Deze wijziging wordt breed gesteund. Van links tot rechts, van voormalige allochtoon tot autochtoon.
Het woord ‘allochtoon’ , dat in de jaren 70 geïntroduceerd werd en in geen andere taal vertaald kan worden, is volgens de meeste mensen stigmatiserend en heeft een negatieve klank.
De roep om het woord ‘allochtoon’ te verbannen is niet nieuw. In 2008 zei oud-minister Ernst Hirsch Ballin al dat dit woord niet langer gebruikt zou moeten worden omdat het een valse tegenstelling zou creëren. Vijf jaar later heeft Ballin zijn zin gekregen, het woord is verbannen.
Naar Amerikaans voorbeeld heten we vanaf nu Turkse of Marokkaanse Amsterdammers. Want categorisering blijft gewenst. De Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling adviseerde het vorige kabinet in 2012 om te stoppen met registeren van de afkomst van allochtonen en hun ouders na de 1e generatie, maar minister Asscher meldde in zijn brief aan de kamer op 21 februari (2013) dat hij niet van plan is om te stoppen met deze registratie. De minister zegt betrouwbare en consistente informatie nodig te hebben over de positie die migranten en hun kinderen innemen in de Nederlandse samenleving.
En dat er voorlopig nog geregistreerd moet worden ten behoeve van gedegen beleidsontwikkeling en – monitoring, dat begrijp ik. Wat ik lastiger te volgen vind, is waarom het woordje ‘allochtoon’ plaats moet maken voor Turkse Amsterdammer.
Allochtoon of Turkse Amsterdammer; de tegenstelling met de autochtoon is er en blijft er. Het is natuurlijk onzin dat de nieuwe bewoording naar Amerikaans voorbeeld geknipt en geplakt kan worden in onze Nederlandse samenleving. Om te beginnen is een immigrant in Amerika op de eerste plaats een Amerikaan, daarna komt de rest pas. Zo kijken niet alleen immigranten naar zichzelf, maar de ontvangende maatschappij kijkt ook zo naar de nieuwkomer. Dit is simpelweg niet hoe de werkelijkheid in Nederland is. Een allochtoon is een allochtoon is een allochtoon. Afkomst telt. Punt.
Daarnaast gaat het in Amerika om een bredere benaming, zoals ‘Afro-American’ ipv South-African-American. Het biedt enige ruimte.
Het nieuw bedachte hokje in Amsterdam maakt van mij een nog grotere allochtoon dan dat ik al was. Het woord ‘allochtoon’ gaf mij tenminste nog enige ruimte. Ik kon dit hokje invullen zoals ik zelf wilde. De ene keer was ik mediterraan, dan weer een Turkse vluchteling of Nederlandse Koerd. Zoals ik in oktober van 2012 schreef; ik wil graag zelf bepalen wie ik ben.
Nu ben ik in het kleinste hokje geplaatst dat ik me maar kan bedenken: Turkse Amsterdammer.. Het is er benauwd, ik kan geen kant op. Dat is wat het is, een andere optie heb ik niet.
Natuurlijk laat ik niet een woord of beleid bepalen wie ik ben. Ik heb mijn eigen identiteit en ik kan nog steeds elke dag zijn wie ik wil zijn. En toch vind ik het nieuwe hokje uitermate vervelend en beklemmend. Ik had graag gehad dat het ons met elkaar was gelukt om van ‘allochtoon’ een geuzennaam te maken. De negatieve associatie te vervangen door iets waar we trots op konden zijn.
Bevalt het woord niet; verander de definitie! In elk geval totdat we hadden besloten dat ik maar een gewone Amsterdammer ben.
Dilan Yesilgöz is redactrice van Republiek Allochtonië. Meer artikelen van Dilan op Republiek Allochtonië hier
Meer artikelen over het gebruik van het woord allochtoon hier
Meer over allochtoon, amsterdam, dilan yesilgöz.
